Cooler Master CM 690 productervaring door Qopzeep

Deze review is twee keer bijgewerkt. Zie onderaan voor de edits.

Algemeen

Deze behuizing bevat de volgende configuratie:

Processor: Intel Core 2 Quad Q9550

Moederbord: Gigabyte GA-EP45-DS3P

RAM-geheugen:

2x Mushkin SP2 4GB DDR2-800 CL5 kit

Edit (17/6/10): Deze was defect. Ondertussen vervangen door de OCZ Reaper HPC Edition Dual Channel.

Videokaart: Sapphire Radeon HD 4850 512MB

Harddisk: 3x Samsung Spinpoint F1 320GB SATA2

CPU-koeler: Scythe Mine

Dit was overigens de eerste keer dat ik een PC gebouwd heb.

Airflow
De airflow is erg goed. Niet alleen beschikt deze kast over bijzonder veel aansluitingen, je krijgt ook ingebouwde kabelgeleiders en drie stille 1200 RPM fans meegeleverd. Daarnaast, zoals tegenwoordig bijna verplicht is, wordt de PSU onderin bevestigd en wel zo, dat de fan door gaatjes in de bodem frisse lucht aan kan zuigen.

Daarnaast is het frontpanel en het toppanel van mesh (gaas) gemaakt, zodat er makkelijk voldoende lucht naar binnen kan worden gezogen. De 120mm LED-fan aan de voorkant blaast recht over je HDD's heen zodat die goed gekoeld worden.

Eenvoud van assemblage
De zijpanels gaan vrij eenvoudig open, deze zijn vastgemaakt met duimschroeven. Het is dus een kwestie van losdraaien en naar achteren schuiven. Dit geldt voor beide zijpanels.

Het front panel is andere koek. Die is namelijk vastgemaakt met een aantal "push-pins" (denk aan cpu-koelers voor LGA775), die door gaatjes in het chassis zijn gedrukt. Ze zitten naast de trays voor de HDD's en de ODD's. Hieronder heb ik twee foto's van ze gezet. Op de eerste zie je er één. Op de tweede foto zitten er meerdere (rood omcirkeld). Deze zitten aan beide kanten, over de gehele hoogte. Daarom is er een flinke ruk vereist om de voorkant eraf te halen. Doet best wel zeer aan je vingers, en het voelt alsof de voorkant zal breken.

Als je je moederbod in de kast wil leggen kost is het even dringen, want er zitten namelijk kabelgeleiders in de kast (dat is overigens een pluspunt). Die kabelgeleiders hadden wel iets ruimer geplaatst mogen worden van mij, nu zitten ze namelijk op 1cm afstand van mijn moederbord en dat maakt het plaatsen gewoon lastiger. Zie hieronder voor een foto. De kabelgeleiders zijn de zwarte klemmetjes.

HDD's zijn zeer makkelijk te plaatsen met behulp van een tray, die ook nog eens resonantie tegengaat. Geen schroeven nodig, wat ik erg handig vond. Ik heb reviews gelezen waarin mensen ontevreden waren over de kwaliteit van de trays (te goedkooop, niet stevig), maar ik ben het hier niet mee eens. De trays zijn (zonder HDD) flexibel, maar zullen mijns inziens niet snel breken. Als er een HDD in zit voelt hij stevig aan, schuift makkelijk naar binnen en klikt vast. Klaar is Kees!

De ODD's worden zo mogelijk nog makkelijker bevestigd (op het frontpanel eraf halen na): blauw klipje naar links schuiven, omhoog wippen, ODD erin schuiven tot de schroefgaatjes op de juist plek zitten, klipje dicht, naar rechts schuiven, klaar. Dit kun je nog wel geblinddoekt/achterstevoren/terwijl je slaapt.

Uitbreidingskaarten kunnen ook zonder schroef erin gezet worden. Je klikt een retainer omhoog, prikt bijvoorbeeld je videokaart erin, en klikt de retainer terug. Het geheel zit stevig vast.

Als laatste wil ik nog even de kabelgeleiders aanstippen. Ik heb er een gemengd gevoel over. Ik vind het namelijk heel goed dat Cooler Master ze erin heeft gezet, want het werkt wel. Kabels erin leggen, en ze zullen niet meer los in je kast hangen en/of eruit schuiven. Aan de andere kant zijn ze redelijk moeilijk te sluiten als er veel kabels in zitten. Pas als ze allemaal tegelijk dicht zijn hebben ze niet meer de neiging om 'open te schieten', zoals ze wel eens doen als er maar één dicht zit. Ik had graag een ander sluiting systeem gehad, waarbij je elke geleider op slot kon doen. Dat gezegd hebbende, zelfs open houden ze boel netjes bij elkaar, en zal er niet zo snel een kabel uit glijden. Eigenlijk zie je aan de opbouw van kast al dat er best goed over de kabels is nagedacht. Die van de HDDs bijvoorbeeld gaan achterlangs, zodat ze de airflow en jouw inbouwprocedure niet zullen verstoren. De enige kabel die ik echt moeilijk vond om te plaatsen en weg te werken vond ik de 4-pins connector voor mijn moederbord. Die zit bij de GA-EP45-DS3P namelijk helemaal links bovenaan, en die was net niet lang genoeg om door de kabelgeleiders te kunnen, maar dat kun je moeilijk de behuizing verwijten.

In het kort: inbouwen was in deze kast, op de moederbord perikelen na, vrij makkelijk en aangenaam. Ik heb maar één keer gescholden, wat wel wat zegt in mijn geval. Er is voor de meeste inbouwbezigheden voldoende ruimte, zolang je maar niet met je armen gaat zwaaien.

Inbouwmogelijkheden
De inbouwmogelijkheden zijn heel ruim. Een lijstje van de mogelijkheden:

Fans: 3 x 120 mm, 4 x 120/140 mm, 1x 80mm (achter het moederbord)

HDDs: 5 x 3,5 inch

ODDs: 5 x 5,25 inch, waarvan er één omgebouwd kan worden tot 3,5 inch

Daarnaast zijn er 19 schroeven aan elke kant (38 dus) bevestigd, die je kunt gebruiken om je moederbord vast te schroeven, maar ook om je HDDs en ODDs eventueel nog mee te bevestigen (mocht je die behoefte hebben)

Hier kan denk ik 98% wel warm voor lopen. Gewoon heel goed dus !

Vormgeving
Zoals zo vaak gezegd: dit is heel persoonlijk. Ik ging in eerste instantie op zoek naar een kast met als enige specifieke eis: geen deurtje. Die dingen staan toch altijd open, want ik wil meteen op de power-knop kunnen drukken. Deze kast vond ik een van de mooiste zonder deur en zodoende koos ik hem.

Nu ik de kast binnen heb vond ik hem nog mooier dan op de foto. Hij is heel strak afgewerkt, met twee mooie zilverkleurige lijnen er overheen. Ik heb negatieve reacties gehoord over die lijnen, hij wordt namelijk bij de top van het front-panel onderbroken. Ik heb hier echter geen moeite mee, want zonder die onderbreking kan het front panel er niet af en het is maar moeilijk te zien. Ook het mat-zwart van de verf is mooi, en het mesh aan de voorkant laat de blauwe led-fan heel mooi uitkomen.

Er zijn ook negatieve punten. Aan de rechterkant, op halverwege de hoogte, zitten de power- en HDD-ledjes. De power-led is felblauw en heel goed te zien. De HDD-led is rood en nauwelijks te zien, zo flets dat je denkt dat hij misschien kapot is. Zelfs als je je kijkhoek verandert is er geen verschil. Erg raar dat ze voor zo'n flauwe led hebben gekozen.

De aan- en resetknop zijn wellicht op een onhandige plaats gezet, maar ik vind het niet zo'n probleem. Zelfs al moet je bukken, hij is altijd in te drukken (dat rijmt trouwens ). Het indrukken op zich is wel even apart, mijn ervaring is dat het het beste gaat als je aan de kant van het front panel naar links drukt. Na 2-3 keer hoef je hier niet meer bij na te denken.

Voor de rest: strak, mooi afgewerkt en een goede toevoeging aan mijn slaapkamer

Geluidsproductie
Cooler Master heeft er van alles aan gedaan om geluidsproductie aan banden te leggen. De kast staat op stevige, rubberen poten, met een soort ribbel-design. De HDD's worden in een tray gestopt, die resonantie tegen gaat (zie hieronder).

Daarnaast heeft de kast op de plek waar de voeding komt rubberen pootjes en een rubberen afwerkrandje aangebracht, die voorkomt dat de voeding trillingen overbrengt naar het chassis.

Daarom is het vreemd dat de fan die aan de zijkant gemonteerd zit af en toe wel resoneert. Je zou verwachten dat ze na al deze geluidsbeperkende toevoegingen de fans ook stil hadden gemonteerd. Dit blijk helaas niet zo te zijn, een klein minpuntje dus.

Conclusie
Wil je een goede kast, met veel inbouwmogelijkheden, sublieme airflow, een mooi uiterlijk en een scherpe prijs: kies dan hiervoor! Ondanks de kleine minpuntjes blijft het niet alleen een goede kast, maar ook een kast waarbij Cooler Master op de details heeft gelet en er met een paar simpele verbeteringen een grote toegevoegde waarde aan geeft. Ik ben er heel erg blij mee.

Qopzeep

PS- graag reacties met tips, dit is mijn eerste review.

EDIT:
Ik denk dat ik de oplossing heb gevonden voor die resonerende ventilator aan de zijkant van de CM 690.

Ik heb een elastiek gepakt (zo'n dikke van postbodes) en de fan losgeschroefd. Elastiek open geknipt en het ene uiteinde op het schroefgaatje gelegd. Toen schroef erop, flink duwen tot de schroef door de elastiek heen geschroefd is, dan zit er een perfect gaatje in. Afknippen, en je hebt een vierkant rubbertje met precies groot genoeg gat.

Dat heb ik acht keer gedaan (2 rubbertjes voor elke schroef). Toen de zijkant erbij gepakt, schroefje door het gaatje gestoken, twee rubbertjes er overheen, en dan laten zakken. Als het goed is blijft hij nu hangen aan de rubbertjes. Dat ook gedaan voor de rest van de schroefjes, en dan voorzichtig de ventilator erop plaatsen, zodat de schroefjes bij de gaatjes komen.

Kwestie van erin schroef, en nu zou dat flink moeten schelen. Laat even weten of het werkt (als je al die moeite wil doen :P mij kostte het ongeveer een half uurtje).

Edit 2 (17/06/2010):
Na 18 maanden deze kast in bezit te hebben gehad, kan ik een terugblik geven op de CM 690. Er is inmiddels een opvolger van de cm 690, maar deze kast is ook nog steeds goed te krijgen.

Het eerste dat ik over deze kast kwijt wil is dat ik er nog steeds tevreden over ben. Er zijn echter wel een aantal probleempjes opgedoken gedurende de tijd dat ik hem heb. Ten eerste zijn alle vier de LED-draden op de LEDfan aan de voorkant ondertussen kapot. De fan zelf draait nog prima maar toch vind ik dit een beetje slap, het droeg toch bij aan de schoonheid van de kast.

Een tweede probleem is resonantie. Ik schreef hierboven dat de kast op rubberen poten staat die resonantie dempen. Dat is nog steeds correct en ik heb nooit last van resonantie gehad. Mijn PC staat echter op de eerste verdieping, en mijn familieleden in de woonkamer hadden wel degelijk last van resonantie van mijn computer. Vier grote schuimnoppen van IkBenStil hebben dit probleem verholpen.

Een derde probleem ten slotte is de SATA-bevestiging van de HDD's. Doordat de HDD's zwijwaarts in de kast staan, zitten de SATA aansluitingen van de HDD's aan de rechterkant van de PC (als je er recht voor staat). Dat betekent dat er maar weinig ruimte is tussen de aansluiting en het rechterpaneel voor een kabel die niet 90 graden gebogen is (vergelijk de twee aansluitingen op deze afbeelding: http://www.jab-tech.com/images/D/d_2893-01.jpg). Ik heb de SATA -kabels die met mijn mobo meegeleverd waren ondertussen vervangen, maar het paste maar net.

Er zijn ook positieve dingen: hierboven schreef ik dat het voorpaneel lastig los komt. Na het een aantal keer gedaan te hebben gaat dit echter steeds makkelijker, en je raakt er steeds meer vertrouwd mee. Ook vind ik de kast relatief makkelijk schoon te houden (ligt ook aan mijn kamer natuurlijk :P). All in all: ik heb er nog steeds geen spijt van.