Logitech G613 Wireless Mechanical productervaring door Foritain

Logitech G603 en G613 review

- Inleiding
- Lightspeed ahead captain!
- Logitech G613
- Logitech G603
- Software
- Conclusie

Inleiding

Ergens voelt het een beetje tegenstrijdig; een paar weken na je super toffe muismat die je draadloze muis tijdens het gamen oplaadt een nieuwe serie producten uit te brengen die gewoon maanden op een setje batterijen kunnen werken. Maar zoals we gaandeweg zullen ontdekken ‘maakt het gewoon sense’, en nog relevanter: het blijft gewoon heel erg leuk om te zien wat Logitech ontwikkeld op gebied van gaming muizen en toetsenborden.

Vanuit een review perspectief sta je eigenlijk boven (of onder, take your pick) de merknaam die op de producten staat, maar wanneer we specifiek op gebied van gaming peripherals focussen zijn er weliswaar veel bedrijven die mooie producten maken, maar heel weinig met de kennis, faciliteiten en het vermogen om er echt zelf in te ontwikkelen. Of eigenlijk, geen ander kan dat als Logitech. Dat zet het merk niet boven kritiek, want ook Logitech maakt wel eens producten waarbij de focus niet op ontwikkeling ligt maar enkel keihard kosten drukken. Positief: Dat is vandaag geen issue.

Beide producten van vandaag zijn bijzonder, op minstens opvallend. Het Logitech G613 mechanische toetsenbord is dat omdat het een draadloze mech is in ons reguliere kanaal, de Logitech G603 omdat deze een gloednieuwe sensor kent die de muis maandenlang op een setje batterijen laat werken, en beide komen met de Lightspeed techniek om te zorgen dat de draadloze verbinding zo snel is als een typische bedrade unit. Dat laatste hebben we al een paar keer gezien, dus dat zit wel snor.

Prijzen? 149 euro voor de G613, en zo’n 79 euro voor de G603.

Lightspeed ahead captain!

De Lightspeed techniek gaan we eigenlijk niet eens heel lang bij stilstaan, want deze kennen we uit de eerste Logitech G900 muis die inmiddels al weer eventjes mee gaat en de theorie heeft zich inmiddels wel bewezen. Nadat we jarenlang vrij consequent zo’n 10ms vertraging registreerden bij draadloze muizen wist Logitech draadloze muizen richting het competitive segment te drukken met hun Lightspeed tech. Het resultaat: geen aantoonbare vertraging meer. Op een esports podium zal je hem vanwege theoretische risico’s niet snel aantreffen, maar voor de fanatieke thuis gamer, zelfs op niveau, werd draadloos een optie. Ook de stabiliteit wanneer het signaal onder druk staat door andere 2,4GHz netwerk activiteit, denk aan routers en dergelijke, werd ermee tot een non-issue gedegradeerd.

De G613 gebruikt diezelfde tech om een snel, game capable draadloos toetsenbord te zijn. Het zal niemand verbazen dat het implementeren daarvan geen probleem bleek (al zal er best hard aan gewerkt zijn).

Met het draadloze signaal ‘probleem’ de wereld uit resteerde nog één uitdaging voor de ultieme draadloze gaming muis: de huidige generatie top sensoren zoals de Pixart PWM336X verbruikt flink wat stroom. Dat gaf fabrikanten drie opties:
- RGB dik implementeren en een muis leveren met <10 uur accuduur
- RGB beperken en een muis leveren met een uurtje of 20 a 30 accuduur.
- Een minder goede sensor gebruiken.

De eerste optie is feitelijk niet acceptabel, dat gaat steken. De tweede is het meest aantrekkelijk en valt uitstekend mee te leven in onze ervaring met o.a. de G403 en G900. De derde optie doet als muis-fanaat wel pijn, maar gezien de vraag naar RGB over prestaties zien we fabrikanten zoals bijvoorbeeld Razer die keuze regelmatig wel maken. Wij moedigen dat niet aan, maar helaas kan de consument het niet laten.

Toen wij het genoegen, of zeg maar gerust de eer, om van François Morier, de grote sensor man bij Logitech, tekst en uitleg over hun nieuwe Hero sensor te krijgen werden we natuurlijk heel erg enthousiast. De belofte: PWM336X prestaties, maar dan met 1/10e van het stroomverbruik. We zullen niet te veel verdiepen in alle technische details van het interessante gesprek, maar dat er op gebied van prestaties niet heel veel meer voor het oprapen lag wisten we natuurlijk wel. Maar met dezelfde prestaties maar dan vele malen zuiniger zet de deur open voor een nieuwe generatie aan draadloze producten. 500 uur om precies te zijn in de gaming modus, of anderhalf jaar typisch gebruik in de ‘low’ modus. Dat wilden we natuurlijk ervaren.

Logitech G613

Voordat we dat gaan doen richten we ons eerst even op het toetsenbord. Kudos voor de stijl van de nieuwe verpakkingen overigens, al blijft het bewust compact en niet onnodig luxe om kosten te besparen. Gezien de aantallen die Logitech verkoopt geen schijntje vermoed ik zo.

In de verpakking: één toetsenbord, één houder voor je telefoon, en een verlengkabeltje voor de antenne. Vooral die houder is opvallend. Logitech heeft de Arx Control optie om je telefoon als extra display te gebruiken, of als media keys in te zetten, of feitelijk de software features binnen handbereik te houden. Het is in elk geval een chic, stevig dingetje.

Focus features: Lightsped wireless, Romer-G switches, en de optie om meerdere devices aan te sluiten. Windows, OSX, Chrome OS, Android en iOS worden ondersteund.

Het bord ligt direct als een blok op tafel zoals we van mechs verwachten. Met zijn vaste polssteun en extra G-keys is het ook een indrukwekkend forse unit. Net als de verpakking heeft ook het bord zelf een andere, nieuwe kleurstelling. Meer grijs in de basis, met donkergrijze accenten.

Met zo’n 18 maanden accuduur, en een waarschuwing bij 15% accuduur (oftewel iets van 3 maanden te gaan) lijkt dat niets om echt bij stil te staan. Mobiel is hij zeker niet, maar mocht je willen kan je de antenne in elk geval in het bord kwijt.

Wat details: macro keys, LEDjes voor caps lock en de batterij, extra knoppen om tussen de draadloze verbinding en bluetooth te schakelen, en de switch tussen gaming modus en casual slack modus. Windows keys are for noobs and all that.

De G613 is een Romer-G gebaseerde mech. Nu gaan we niet weer een theoretische discussie houden over Cherry vs Romer, wat grotendeels uitkomt op een verschil op papier en geen van de papieren heeft mijn beeld over die vergelijking echt kunnen aantasten. De Romer-G’s voelen als een soort Cherry MX Brown, en kennen een dito goede toegankelijkheid. Tactile, dus het voelt mechanisch, maar zonder click wat veelal lekker voelt maar geluidstechnisch mensen soms stoort. Een Cherry fan zal vermoedelijk toch niet overstappen, maar we durven wel te stellen dat het draadloze concept in onze optiek zwaarder mag wegen dan wat nuanceverschillen in de switch.

Als non-backlit toetsenbord is het echter wel lastiger om heel warm te worden van het product. Het is stevig, technisch knap, draadloos is tig keer netter op je bureau dan een kabeltje, maar het is geen bord dat emotie over weet te brengen in visuals of ervaring. Het lijkt bovenal een technische presentatie dat lag-free draadloos mech tikken en gamen gewoon mogelijk is.

Logitech G603

Als je nog op RGB hoopt, hou maar vast op, want dat vinden we hier ook niet. Wel zien we een muis met G403/G703 vorm met andere zwart/grijze kleurstelling, twee batterijtjes, een nano adapter en een verlengkabel in geval dat je de antenne naar je bureau wilt verleggen.

De vorm is inmiddels wel bekend, en ruim beschreven in de G403 en G703 reviews. Ergonomisch, toegankelijk voor kleine tot grote handen, zij het voor de grootste handen met voorkeur voor een handje vol een tikkeltje gemiddeld. Grote duimknoppen met goede feedback, dito voor de primaire clicks, en het scrollwiel blijft ook lekker non-intrusive. Opvallend is dat de clicks luider zijn dan de G403, en het muiswiel wat zwaarder, wanneer je ze naast elkaar legt, maar beiden vallen in de regio ‘onopvallend genoeg’ voor de meeste mensen. Wel merken we op dat hij feature technisch wat licht is. Geen sidescroll, hyperscroll, extra knoppen ergens, etcetera. Heb je de G602 nog in je achterhoofd met tal van extra knoppen, forget it, ook dit is vooral een technische presentatie van de nieuwe techniek. Bouwtechnisch is het overigens wel een stapje beter weer dan de G403, alles is net wat stugger en tik je erop of ermee op je bureau blijft deze als een soort rots.

Ook hier zien we de optie om meerdere devices te koppelen, bijvoorbeeld je PC via de antenne, en een tweede via Bluetooth.

Intern wordt het interessant: strakke layout, nette presentatie van de Omron switches, en plek voor de twee meegeleverde duracell konijntjes. Dit brengt ons bij één van de voornaamste puntjes om bij stil te staan: gewicht. Met ca 90 gram schoon belanden we voorbij de 130 gram met twee AA batterijen. Voor velen zal dat te veel zijn, althans gebaseerd op de echte fps geeks voor wie alles boven de 100 eigenlijk al te veel is. Genoeg mensen die zwaarder fijn vinden, maar dan weet je het vast: hij is redelijk zwaar.

Dat valt wel op te lossen met andere batterijen, of door één batterij te gebruiken wat de batterijduur halveert. Één licht batterijtje uitzoeken en een eindresultaat rond de 100 gram is mogelijk, maar dat voelt wel als een flinke stap tweaken.

Maar waar gaat het om: prestaties. Voorop: wij hebben niet de techniek in huis om met absolute precisie prestaties vast te stellen. Subjectief is het sowieso lastig, zelfs tussen een goede en top sensor is het borderline onmogelijk om het verschil te ervaren. De implementatie door de fabrikant is wel relevant, maar dat is hier niet echt een issue. Als we stellen dat we geen verschil merken is dat natuurlijk positief, en onderstrepen we ook het feit dat de praktische consequenties niet relevant zijn. Echter of het echt PWM336X prestaties zijn of toch meer richting de PWM3389 of zelfs iets als een AM010? Succes.

We maakten een flink aantal 4-5 m/s swipes met de G403 en de G603 naast elkaar, en daar is de G403 lijn net wat schoner. Normaliter zijn we terughoudend met de grafieken omdat je er eigenlijk pas wat van kan zeggen als je er heel veel naast elkaar zet, en ook de G603 heeft een paar chiquere voorbeelden, maar hier geven we een redelijk beeld van wat we in grote lijnen terug zagen. Anderzijds lijkt de grafiek van de G603 weer verdacht veel op die van PWM336X muizen in andere reviews, dus harder oordelen is niet aan de orde. Het onderbuikgevoel dat de 336X ongeslagen blijft als top performer gaat er niet mee weg, maar de praktische overtuiging dat het eigenlijk niks uit maakt en dat je de voordelen van het lagere verbruik heul veul relevanter mag noemen blijft wel stevig overeind.

Software

De Logitech software werkt goed, daar hoeven we bijna niet meer bij stil te staan. Inhoudelijk zien we echter wel wat opvallende zaken. Niet direct wat het toetsenbord betreft: macro’s maken of standaard game profielen gebruiken, game-mode instellen, veel meer verwachten we ook niet.

De G603 is echter wel wat kariger in de opties dan de G403, zo ontbreekt de optie om meerdere profielen vast te houden en kan je enkel een enkele in de muis knallen. We kunnen de knoppen van een andere functie voorzien, een aantal DPI settings voorprogrammeren, maar daar houdt het wel op, of je moet de heatmap functie als feature aan willen duiden. Ondanks de grote game sensor performance focus zien we hier toch de iets meer casual insteek van de G6xx serie.

Conclusie

Technische vooruitgang dus, zo veel is duidelijk. En dat zeggen we met al het marketing geneuzel uit ons zicht verstopt en gewoon met de producten lekker een aantal weken in de hand. Een draadloze mech met weet-ik-veel-hoe-lang batterijduur, en een draadloze muis die niet om de dag aan de lader moet maar toch de snelheid en nauwkeurigheid biedt die een moderne top game muis evenaart, althans in de praktijk toch. Dat zijn toch mooie uitgangspunten, en minder rommel op je bureau is gewoon heel fijn, ahem.

Geen van beide producten is daarmee per sé het best voor iedereen. Zo ontbreekt verlichting op het toetsenbord en soms wil het oog ook wat, en 150 euro voor een ‘droge’ mech is toch best geld. Telt draadloos werken meer dan de rest? Super, go for it, maar we weten dat luxere randapparatuur vaak even hard op emotie leunt als op techniek. Het is niet dat het verder een karig bordje is: polssteun, macrokeys, media keys, meerdere apparaten koppelen, meegeleverde telefoonstandaard om indirect een scherm toe te voegen, en hij is bouwtechnisch ook gewoon netjes. Oftewel gewoon een dikke prima voor zij overtuigd van het "doe maar gewoon" principe.

Dat gaat voor de muis ook wel op, al weeg ik het zelf een stuk minder zwaar gezien je daar toch minder van ziet, terwijl juist daar het ontbrekende draadje naast visueel ook vooral praktisch erg prettig is. Plus natuurlijk dat een echte stap op gebied van draadloos gamen erg aantrekkelijk is: we zijn inmiddels een paar weken verder en het batterijlampje brandt nog niet. De basis lijkt ook te kloppen aan de G603: vorm, bouw, switches, sensor. Hij is toegankelijk, stevig, fijn, scherp, allemaal erg positief. Feature-technisch is hij wel erg licht, dus als je extra knoppen, hyperscroll of iets dergelijks zoekt valt hij al af, en ook het gewicht is zeker iets om echt bij stil te staan. Dik 130 gram met twee batterijtjes is fors, al kan je met een enkel batterijtje af of lichtere modellen kopen om het omlaag te brengen. Wil je iets zwaarders, dan zit je prima, maar ook dan wil je zorgen voor wat batterijen op de plank. Hoewel we puur op prestatiegebied verwachten dat de PWM336X nog wel even stand zal houden voelt het toch dat er op gebied van geheel draadloze muizen er een nieuwe meestersensor is; Powerplay met een G703 of G903 is natuurlijk een tof alternatief, maar dat totaalplaatje kost ruim het dubbele van een G603 met een standaard muismatje.

Uiteraard gooiden wij de vraag op ‘waarom batterijen’, want met een slim accutje en een oplaadoptie eens in de paar maanden a la MX Master was het natuurlijk net wat chiquer, en vermoedelijk ook wat lichter geweest. De response was duidelijk: kosten, het had deze muis een stuk duurder gemaakt, eenvoudig voorbij de 100 euro, en het lijkt erop dat ze dan uit de buurt van hun G703 en G903 en dergelijke willen blijven. Prima gezien het prijspunt van die combinaties (zeker met powerplay), want de G602 speelt nu in het domein van ‘bescheiden’ all-round game muizen, maar dan lekker draadloos terwijl de meeste directe concurrentie aan een draadje zit. Daarmee is het in elk geval een knappe, ingetogen optie voor mensen met een iets minder rijkelijk gevulde portemonnee.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie:

Terug naar boven