Be quiet! Dark Rock Pro 4 productervaring door pclinde

Review: be quiet! Dark Rock Pro 4

- Inleiding
- Specificaties
- Uitpak avontuur
- Monteren
- Testomgeving
- Resultaten
- Conclusie

Links:
be quiet! Dark Rock Pro 4 productpagina

Ik was een laatbloeier (what?)… als het om het testen van de be quiet! Dark Rock 3 en Pro 3 ging. Vorig jaar, wat ver weg klinkt, maar eigenlijk nog niet zo ver weg is, testte is deze twee CPU-koelers op mijn vernieuwde Ryzen Test Bench. Nu mag ik met trots de be quiet! Dark Rock Pro 4 direct toevoegen aan mijn reviewlijstje. De Dark Rock 3 en Pro 3 zijn ergens begin 2014 op de markt gekomen. We hebben het over 4 jaar, wat doorgaans een enorme tijd is voor het lanceren van hardware op deze snelle markt.

In deze review bespreek ik de be quiet! Dark Rock Pro 4, de non-Pro blijft dus buiten beschouwing. Ongetwijfeld zullen er andere reviews een dezer dagen (of nu al) van de be quiet! Dark Rock 4 gepubliceerd worden, voor nu fixeren we ons op de Dark Rock Pro 4. Net als zijn voorganger is de Dark Rock Pro 4 volledig in het zwart opgetrokken, met een deftige aluminium kap bovenop de koeltoren(s). Verdere details lees je in de review. Op het moment van schrijven kost de be quiet! Dark Rock Pro 4 circa 80 euro.

Een overzicht van de specificaties:

Terwijl ik op het ‘online zetten’ knopje druk zit ik op het werk. De productpagina met bijhorende specificaties stonden nog niet online tijdens het tikken van deze review. De Dark Rock Pro 4 is volledig zwart, standaard voorzien van twee Silent Wings 3 fans met een maximale RPM van 1500. Er is geen ondersteuning voor socket 775, oudere sockets vallen van het lijstje af, zijn deze überhaupt nog relevant voor CPU-koelers als deze? Socket 115x, 2011/2066 en een reeks van FM en AM sockets zijn wel compatible.

Totaal bevinden er zich 7 heatpipes in het koelblok van ieder 6mm. Vaak zien we 6 heatpipes, de Dark Rock Pro 4 heeft in het midden nog één extra heatpipe voor de hitteoverdracht. Totaal weegt het blok 1130 gram inclusief de fans, montage zou eenvoudig moeten zijn, dankzij het Huub Huub Barba truc montagesysteem. Graag vertel ik je meer in de opvolgende hoofdstukken, let’s go!

De verpakking van de be quiet! Dark Rock Pro 4 roept een herkenbaar beeld op. Eenmaal met het verpakkingsmateriaal in handen, is het net even wat eleganter. Dit uit zich in de schroevendraaier, netjes verwerkt in het verpakkingsschuim, een kartonnen doosje met accessoires, samen met de meertalige instructieboekjes.

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (36).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (24).JPG[/img]

Een belangrijk detail van de nieuwe Dark Rock/Dark Rock Pro 4 generatie is installatiegemak. Hier heeft be quiet! twee verborgen uitsparingen voor aangebracht, de schroevendraaier komt na het verwijderen van deze uitsparingen in actie, dadelijk te zien tijdens het montage hoofdstuk. Het klinkt nu nog allemaal wat mysterieus, dadelijk krijg je écht meer opheldering. Net als de verpakking is het een elegante oplossing, wellicht is het woord doordacht een betere woordkeuze! In de verpakking vinden we de brackets met bijhorende schroefjes voor een Intel en AMD installatie. We komen een zestal fan brackets tegen, voor een totaal van drie fans. Standaard worden er twee be quiet! Silent Wings 3 meegeleverd, uiteraard met PWM. Een tube koelpasta mag niet ontbreken.

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (27).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (26).JPG[/img]

Door naar de Dark Rock Pro 4. Met een totaalgewicht van 1130 gram is het geen lichtgewicht, wat al te verwachten was, gezien de be quiet! Dark Rock Pro 3 een gewicht had van 1197 gram. De Dark Rock Pro 4 is dus een beetje afgevallen. De Dark Rock Pro 4 blijft net als zijn voorganger een dual tower design, twee koeltorens, met daartussen een enkele 135mm fan. De middelste fan heeft een exotische afmetingen, speciaal gemaakt voor de Dark Rock Pro 4. Laten we even met wat foto’s verdergaan. Volledig vernikkeld in het zwart, deftig!

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (31).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (30).JPG[/img]

De Dark Rock Pro 4 krijgt net als zijn voorganger een TDP mee van 250 Watt, kortom: flink wat koelpotentie. Zoals ik altijd zeg: staar jezelf er niet blind op, het is puur indicatief. Het is een duidelijk label van wat je mag verwachten. De Dark Rock Pro 4 is klaar voor overklok avonturen, pittige processors met een hoge Vcore op monsterlijke frequenties, knallen maar! Bovenop de base plate vinden we nu zwarte koelribben, op zijn voorganger waren deze nog aluminium gekleurd, klein detail.

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (32).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (33).JPG[/img]

De kap is de eyecatcher van het ontwerp: aluminium geborsteld, uiteraard ook in het zwart. Op de plaat komen de uiteindes van de heatpipes samen, geen zichtbaar heatpipes, maar allemaal netjes afgewerkt met aluminium nopjes. Het vooraanzicht (gemonteerd in je computer) oogt hierdoor best wel strak. Ook de koelvinnen zijn zorgvuldig afgewerkt, nette randjes met een zwarte coating. Volgens be quiet! bestaat deze coating uit keramische deeltjes, voor een nog betere hitteoverdracht.

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (35).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (34).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (29).JPG[/img]

Montage op het AM4 platform begint voor mij persoonlijk aangenaam als ik de bestaande retention plate (backplate) mag gebruiken van het moederbord. Bij de Dark Rock Pro 4 is dit het geval! Je hoeft enkel de plastic clips te verwijderen van het moederbord, deze gebruik je trouwens 9 van de 10 keer niet. Vaak is het enkel de retention plate van je AM4 moederbord, waarna je de montageschroeven erin schroeft van de CPU-koeler. Deze alinea omschrijft eigenlijk al de installatieprocedure van de Dark Rock Pro 4, easy, GG et cetera.

Daar hebben we ‘m dan: moederbord met retention plate. Vier kleine schroefgaatjes klaar voor wat Dark Rock Pro 4 actie. Het benodigde setje aan schroefjes, afstandsbusjes en een aluminium bruggetje (nice!) zijn hieronder zichtbaar.

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (23).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (25).JPG[/img]

Stap één is het plaatsen van de afstandsbusjes over de schroefgaatjes, waarna je de metalen clips ter bevestiging op de afstandsbusjes plaatst, gevolgd door vier schroeven om het geheel bij elkaar te houden. De meegeleverde schroevendraaier kun je voor dit montage avontuur gebruiken.

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (28).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (22).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (21).JPG[/img]

Nu is het tijd voor “Huub Huub, Barba truc!” Het verwijderen van de aluminium nopjes bovenop op de CPU-koeler. Je schroeft er een tweetal los, waarna je het aluminium bruggetje (hierboven zichtbaar) kunt plaatsen op de baseplate. Voor deze stap ontkom je er niet aan om het instructieboekje te informeren. Wanneer de aluminium nopjes verwijderd zijn, kun je met de schroevendraaier de schroeven op het aluminium bruggetje aandraaien. De schroevendraaier heeft een magnetische kop, de makkelijkste volgorde is als volgt: schroevendraaier er doorheen, schroefje bevestigen op de schroevendraaierkop, zakken en aandraaien maar. Beide kanten kun je het beste gelijkmatig aandraaien, zo verspreidt de koelpasta gelijkmatig tussen de baseplate en processor.

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (19).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (16).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (18).JPG[/img]

Nu is het enkel de middelste fan plaatsen… Klaar is Dark Rock Pro 4! Even wat ‘Money Shots!’

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (9).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (6).JPG[/img]

[img]http://techgaming.nl/image_uploads/reviews/bequiet-dark-rock-pro-4/bestand (14).JPG[/img]

Hieronder een overzicht van de Test Bench met de aanwezige hardware.

Belangrijk is om te vermelden dat de prestaties kunnen verschillen in de praktijk. Denk hierbij aan variabelen als de kamertemperatuur, luchtverplaatsing (airflow) in je systeem, de gebruikte chip- processor en de instellingen als het om voltages gaat. Het resultaat kan ook per moederbord verschillen als je gebruik maakt van het automatisch overklokken van je systeem. Ieder moederbord pakt zijn pre-set voltages vanuit de BIOS, wat een groot verschil kan maken. De testen zijn zo zorgvuldig mogelijk afgenomen in een ruimte van 17 – 18 graden Celsius. De testen zijn zo praktisch mogelijk ingericht met de beschikbare middelen. Er is geen sprake van extra luchtverplaatsing door andere fans, het systeem bevindt zich in een open ruimte op de test bench.

Standaard maak ik gebruik van de MasterGel Pro koelpasta van Cooler Master. De load testen worden uitgevoerd met Prime95 op de instelling small fft's. Ik probeer zoveel mogelijk continuïteit te houden tijdens het testen, de manier van koelpasta aanbrengen en meerdere CPU-koelers achter elkaar te testen, wanneer ik er meerdere tot mijn beschikking heb. Standaard draai ik alle koelers op PWM, als er in de tabel staat aangegeven ‘MAX RPM’ wil dit zeggen dat de ventilator op zijn maximale snelheid draait. In de bijhorende alinea’s is vermeldt om welke snelheid dit gaat.

De Dark Rock Pro 3 kwam vorig jaar goed uit de test, vooral voor een CPU-koeler uit 2014. Eigenlijk zijn de Dark Rock 3 en Dark Rock Pro 3 de oudjes uit deze lijst, overige CPU-koelers zijn allemaal afkomstig uit 2016 – 2018. De Dark Rock Pro 4 maakt een positieve start, een gelijke stand met de meesterlijke Noctua NH-D15. Met een overklok van 4GHz vertegenwoordigd de Dark Rock Pro 4 het be quiet! kamp wederom sterk, op gelijke stand met de Noctua NH-D15. De verschillen idle zijn minimaal met de Dark Rock Pro 3. Idle stand zijn niet immens interessant, het is enkel indicatief.

Tijd om het interessanter te maken. We knallen Prime95 aan op Small FFT’s, laat de hitteproductie starten! Met de Ryzen 1700X op stock zien we de eerste positieve resultaten van 4 jaar wachten. De Dark Rock Pro 4 gaat de strijd aan met de NH-D15. Net wat koeler, ook na een her-test blijft de Dark Rock Pro 4 de NH-D15 nét voor, een imposante prestatie! Vergeet niet dat we het over de NH-15 hebben, een gevreesde meester van verkoeling. Wanneer de Ryzen 1700X op 4GHz draait zien we een gelijke stand met de NH-D15. Resultaten blijven uitwisselbaar tussen de twee. Omgevingsvariabelen, finetunen, de spreiding van je koelpasta, het kunnen op dit moment de kleine verschillen zijn. Iets wat wel zeker is: de NH-D15 heeft competitie gekregen.

Met de maximale fan snelheid op 1500RPM pakt de Dark Rock Pro 4 op 4GHz nog net een klein voordeel. Een halve graad koeler dan de NH-D15. De toon is gezet, de Dark Rock Pro 4 betreedt de nummer één positie samen met de NH-D15. Ik zou niet zeggen dat de Dark Rock Pro 4 veel koeler is dan de NH-D15. Wel leveren beide CPU-koelers vergelijkbare koelprestaties. Wat mij betreft een prestatie van be quiet!. De NH-D15 heeft lang bovenaan de luchtkoeler rangorde gestaan, nu eindelijk moet de NH-D15 zijn plek delen. Geluidsproductie? Praktisch onhoorbaar, net als de Dark Rock Pro 3 en NH-D15. De NH-D15 is op het moment circa een ‘klein tientje’ duurder dan de Dark Rock Pro 4. Tevens zal het zwarte ontwerp een grotere doelgroep (mogelijk) aanspreken, een voordeel voor de Dark Rock Pro 4. Wanneer je nu de beste koelprestaties van een luchtkoeler verlangt is er keuze: de Dark Rock Pro 4 of Noctua NH-D15… Pick Your Poison!

Be quiet! mag met de Dark Rock Pro 4 best wel trots zijn. Vier jaar na de Dark Rock Pro 3 line-up komt het merk met het NH-D15 antwoord: vergelijkbare koelprestaties. Wowie! Als enthousiasteling kan ik hier wel blij van worden. Nu is het niet meer enkel ‘NH-D15’, maar ook Dark Rock Pro 4, petje af! Wat je nog meer mag verwachten van deze CPU-koeler lees je hieronder.

Een nette uitstraling met verzorgde verpakking en accessoires omschrijft het pakket van deze CPU-koeler. Het bruggetje om de Dark Rock Pro 4 vast te schroeven is zelfs vervaardigd uit aluminium, hoe bedoel je kleine details? Het bevestigen van deze toch wel forse CPU-koeler is eenvoudig. Nu had ik zelf weinig moeite om de Dark Rock Pro 3 te monteren, toch is het montagesysteem verbeterd. Met de meegeleverde schroevendraaier draai je het zwarte blok aan aluminium moeiteloos op je processor. De manieren van monteren is doordacht en volledig esthetisch verborgen, een mooie feature.

Over de koelprestaties heb ik mezelf al uitgebreid uitgeweid. Wanneer ik een gelijke stand met de Noctua NH-D15 zeg, is er eigenlijk al voldoende gezegd. Stil en koel, twee elementen die de Dark Rock Pro 4 zijn naam eer aandoen. Maar nu 4 jaar later nog nét even koeler dan zijn voorganger. Het zwarte ontwerp zal ongetwijfeld goed in de smaak vallen. Nu vind ik de Noctua NH-D15 ook wel erg tof. Het bruine ontwerp, waar velen nog over vallen is in mijn ogen gewaagd, iets wat een koekje verdient. De zwarte verschijning van de Dark Rock Pro 4 is net wat beter toepasbaar om de neutraliteit van je build te behouden.

Een stukje Duitse kwaliteit is het zeker. De Dark Rock Pro 4 voldoet aan al mijn verwachtingen. Na 4 jaar kan ik zeggen dat het be quiet! gelukt is. Een strakke en stille koeler, met vergelijkbare prestaties aan dat van de NH-D15, nogmaals: petje af. Prijstechnisch zit de Dark Rock Pro 4 in het vaarwater van de NH-D15, op het moment van schrijven is de Dark Rock Pro 4 zelfs wat goedkoper. Wellicht volgt Noctua snel met een antwoord… Let the prestatie wars begin! Wil je een CPU luchtkoeler met prestaties, een gelikt uiterlijk en eenvoud aan montage? Do not twijfel anymore! De Dark Rock Pro 4 will gently knock on your PC Case Door.