MSI GS73VR 7RF-216NL productervaring door Foritain

MSI GS73VR review

- Inleiding
- Specificaties
- Uitpakken
- Bouw & Features
- Prestaties
- Scherm
- Geluidsproductie
- Accuduur
- Software
- Conclusie

Gevoelsmatig is het langer geleden, maar onze review van de MSI GS63VR (6RF-029NL) is toch echt nog maar een maandje of 8 oud. Het was onze eerste aanraking met de mobiele Nvidia GTX 1060 waarbij ook duidelijk werd dat de ‘M’ toevoeging die voorheen bij laptop GPU’s werden gebruikt ook daadwerkelijk vergeten mochten worden; waar een GTX 970M echt een aardig eind achter een desktop GTX 970 zat bleek dat gat bij de 10 serie veel en veel kleiner. Daarmee bleek één van de voornaamste knelpunten van gaming laptops, de grafische prestaties vergeleken met een destkop, grotendeels verleden tijd.

De toentertijd 2200 euro kostende GS63VR was een knappe laptop, en vooral lekker licht met 1,8kg, maar er waren ook duidelijk wat verbeterpuntjes, bijvoorbeeld de accuduur en kleurweergave van het scherm. Nu is de GS73VR 7RF-216NL van vandaag niet de directe opvolger, om te beginnen heeft de GS73VR geen 15” maar een 17” paneel, maar dat neemt niet weg dat het leuk is te kijken naar wat MSI voor ogen heeft wat game laptops betreft in 2017. Natuurlijk gaan we van Skylake naar Kaby Lake processor, maar de grote upgrade van deze nieuwe generatie lijkt toch het scherm te gaan worden, er zit namelijk een 120 Hz paneel in deze laptop. Beloofd goeds…

Goedje koop zal niet veelvuldig worden gebruikt om deze 1949 euro kostende MSI GS73VR te omschrijven, maar hij lijkt dus wel direct meer te gaan bieden voor minder, en dat is niet vervelend.

De GS73VR reeks bevat een aantal modellen tussen de ca 1850 en 2600 euro. Deze 7RF-216NL is dus aan de goedkopere kant van dat spectrum. Toch lijkt het één van de meer redelijke modellen, vooral vanwege het 120Hz scherm voor die prijs, met als alternatief het duurdere 4K scherm dat dan wel weer 100% AdobeRGB coverage biedt, maar voor een gaming scherm een beetje als een aparte optie voelt.

Het zijn de i7-7700HQ, de 16GB aan DDR4, de 256GB SSD en 2TB HDD die in mijn ogen als een uitstekende balans klinken: wel stevige prestaties, geen duidelijke zwakke plekken, maar ook niet dermate overdreven dat je geld kwijt bent aan onzin. De grafische kracht komt van de Nvidia Geforce GTX 1060, als er een duurdere optie interessant zou zijn zou de winst daar te halen moeten zijn, bijvoorbeeld met een GTX 1070, maar daar is vooralsnog geen sprake van.

Verder zien we nette aansluitingen: HDMI, Mini-DP, USB Type-C met DP/HDMI en Thunderbolt 3. Meerdere USB 3.0/3.1 headers, Gigabit ethernet en Wi-Fi AC. Ook de cardreader ontbreekt niet, de webcam, en zoals we van MSI verwachten is het SteelSeries RGB toetsenbord weer van de partij.

De laptop zit zeker netjes verpakt, en het uitpakken is ook zeker geen vervelende ervaring. Desondanks blijft het een bijna 2000 euro laptop, en dan hoop je wellicht op iets extra’s; een sleeve bijvoorbeeld? Meer dan een handleiding en een oplader treffen we echter niet aan.

De machine zelf maakt gelukkig weer veel goed. Opvallend dun, met 2,4kg ook zeker niet zwaar voor een 17” laptop, en het aluminium oogt weer goed. Wel weten we van eerdere MSI modellen dat de afwerking weliswaar chic is, dit materiaal ook heel gretig je vingerafdrukken bij houdt. Ga gemakshalve uit van regelmatig oppoetsen, of een laptop die er smeuïger uitziet dan daadwerkelijk het geval is. Nu is het MSI logo redelijk duidelijk, maar los daarvan doet weinig direct vermoeden dat we met een capabele game machine te maken hebben, hij zou op een beetje kantoor bureau niet eens misstaan. Voor een merk met af en toe toch flamboyante gaming lijnen (en subjectief soms –te-) vinden we dit best een leuke afwisseling.

Aansluitingen zoals zojuist bij de specs besproken zijn niet verkeerd, waarbij we ook kunnen waarderen dat bijvoorbeeld de netwerkaansluiting niet met zo’n naar kliksysteem zit. Een groot fan van aansluitingen in het midden van de rechterzijkant ben ik niet vanwege een voorkeur voor een losse muis, al loopt de stroom aansluiting met een 90 graden bocht direct naar achteren. Een stevige DisplayPort of HDMI kabel zit dan wel wat minder handig dan aan de linker- of achterzijde.

Onderop, weinig echt opvallends, behalve weer redelijk vinger-gevoelig materiaal. 9 stevige voetjes geven de laptop in elk geval grip en stabiliteit.

Als redelijk dunne laptop met een groot diagonaal zit er wel enige flex in het scherm, maar MSI houdt het toch opvallend bescheiden, ook de scharnieren voelen aan alsof ze regelmatig inklappen wel gaan verdragen.

De eerste feature die we tegenkomen is de webcam die een redelijk beeld over weet te brengen voor je lieve moeder beneden wanneer ze je op niet-digitale wijze niet te pakken krijgt, al is het geen high-end Logitech streamer model. In hoeverre het gewenst is dat de cam fysiek afgesloten kan worden om aan de intensievere alu-hoedje eisen te voldoen laat ik in het midden, maar het was wellicht fijn geweest.

Het door SteelSeries gemaakte toetsenbord van deze en eerdere MSI laptop bevalt weer uitstekend, prettige scissor aanslag, niet te zwaar maar ook niet zo extreem licht als de iMac borden waar je met een rustende vinger al doorheen drukt. Voor zowel gamen als zeer intensief typewerk is het echter een fijn bordje en compliment waardig. Hou wel rekening met de wat aparte, drukke layout aan de rechterkant van het bord om de numpad mogelijk te maken. Zelf zou ik de numpad nimmer inleveren, maar de consequentje is wel een wat drukker gebied rond de pijltjes met o.a. een iets verschoven rechter shift; dat vereist enige gewenning.

Ook het touchpad van MSI zit goed in elkaar, lekker groot, prima accuraat, en bovenal vlot uit te schakelen en met een echte muis te bedienen ;)

Voorop nog wat lampjes waar volgens mij nooit iemand naar kijkt.

De speakers die zich aan de bovenzijde bevinden zijn op zich best ok om je favoriete YouTube filmpjes voor de dag te laten komen, of je game geluiden te delen. Voor een laptop zit er zelfs best aardig geluid in, maar desondanks verwacht ik dat elke zelfrespecterende gamer toch met een headset aan de slag zal gaan en ik zou liever niet zien dat er meer budget ‘verloren’ zou gaan naar dit onderwerp.

Benchmarks! Want hoe objectiever hoe beter, we doen slechts een greep uit de GPU review bibliotheek want het beeld is bij elke andere game praktisch gelijk.

We hadden al gezien wat voor een mega stap Nvidia heeft gemaakt met de GTX 1000 serie GPU’s, en hier zien we dan ook enkel bevestiging daarvan. Het is weliswaar nog geen desktop GTX 1060 in de eindscore, zo'n 15% scheelt het veelal nog wel, maar met laptop van ca de halve dikte van een desktop GTX 1060 is het toch een opmerkelijke prestatie en is het een gat die met een klein beetje settings tweaken toch te overbruggen is; RX 570 gamen op een desktop met 1080p scherm is toch ook echt geen schande. Gamen doe je op deze laptop ook enkel op 1080p, dus andere benchmarks draaien we niet, maar we zien toch scores waarvan ik denk dat er uitstekend te gamen valt. Niet alles blind op Ultra / MaxMaxMax en knallen maar, precies twee van de benches zijn bijvoorbeeld de zwaarste games van dit moment (Deus Ex en Wildlands) en ook echt een worst case scenario, maar zware games op veelal hoge settings soepel in beeld plus de aller zwaarste, meest slecht geoptimaliseerde games op medium-high, net als een desktop 570 of 1060? Win.

Ook de CPU toont zich uiteraard capabel, wat te verwachten was gezien het de snelste 'redelijke' laptop i7 is, en over de SSD prestaties mogen we ook zeker niet klagen; de scores zijn die van een nette NVMe model waar we best gelukkig van worden.

Vooral de schermprestaties moeten we extra aandacht geven, want het 120Hz scherm komt de soepele game ervaring die de GTX 1060 in de basis neerzet absoluut en ontegenzeggelijk ten goede. Wel moet je daarvoor de ‘gaming modus’ activeren, maar dat is niet echt een uitdaging. Kijken we naar de prestaties van het scherm in de sRGB modus dan zien we een redelijke, maar geen extreme prestatie, maar wel met de vraag of dat redelijk is? Hoewel MSI ook een 4K AdobeRGB optie biedt tegen een meerprijs denk ik dat dit 120Hz paneel met overduidelijke winst in gaming, terwijl de sRGB modus nog voldoet voor wat casual foto en video werk, gewoon een meer dan prima keuze is. Het enige relevante voor de gamende doelgroep is eigenlijk de maximale lichtopbrengst, die voor binnen meer dan genoeg is maar in de volle zon wat extra opbrengst zou kunnen gebruiken.

Uiteindelijk komen al die prestaties met één duidelijke consequentie: de geluidsproductie van de machine. De machine wordt warm, maar niet overdreven of onaangenaam warm, zelfs niet de laatste dagen met wat uitschieters naar de 30 C, maar waar je echt niet omheen kan is dat je hem hoort. Tijdens gamen is het nadrukkelijk het geluid van kleine, dunne ventilatoren die constant hard hun best doen de warmte naar buiten te blazen, maar ook tijdens basis taken zoals een beetje browsen of video kijken hebben de fans soms de neiging even aan te springen. Niet dermate hard of lang dat het een issue is om deze laptop bijvoorbeeld in de collegezaal te gebruiken, maar in een rustige ruimte valt het wel op. Mocht je nog geen headset hebben overwogen: doen. Het feit dat dit ogenschijnlijk willekeurig en soms in hele korte bursts gebeurd is wellicht begrijpelijk, de machine schakelt natuurlijk snel flink wat CPU en GPU power bij, maar desondanks een praktische overweging. Stilte verwachten tijdens gamen is echt niet redelijk, maar tijdens lichte taken zou het niet hoeven met een Kaby Lake CPU en uitschakelbare GTX 1060 chipset.

De accu van de voorgaande MSI laptop met GTX 106, de GS63VR, kreeg je met 90 minuten gamen leeg. PC Mark 8 met de accelerated ‘home’ benchmark bracht een niet veel interessantere score van nog geen 2 uur. Hoe je het ook probeerde op te rekken, bijvoorbeeld met lagere helderheid of eenvoudige taken, het was gewoon pittig voor de accu.

De GS73 doet het wat dat betreft een heel stuk beter, met een score voorbij de 3 uur in PC Mark 8, wat een redelijk actief gebruik simuleert. Doe je het rustig aan, denk aan een beetje browsen of wat type werk, dan mag je daar nog een uurtje bijtellen; geen verkeerde score voor wat primair een game beest is, en een mooie upgrade boven wat we bij dat eerdere model zagen.

Intensief gamen blijft echter een activiteit voor de aan lader, want zet je de laptop vol aan het werk dan gaat het heel hard met de accu, ca anderhalf uur zware benches en het is weer tijd om bij te tanken.

Om het geheel aan te sturen is er door MSI een en ander aan software toegevoegd. ‘Dragon Center’ staat aan de basis, en ja ook bij mij laat die naam de oogjes heel even rollen, en met dat pakket kan je zowel het gros van de instellingen aanpassen als de vele secundaire apps openen. Het meeste spreekt voor zich, al is de fan speed optie niet vervelend om handmatig even wat te tunen. Ook interessant is het mobile center, waar je toegang tot je laptop via een app in kan stellen om diezelfde instellingen aan te passen terwijl je bijvoorbeeld aan het gamen bent.

Vanuit dat pakket, of vanuit de rechter onderhoek, zijn er feitelijk drie applicaties waarin je even zou willen kijken. Nahimic voor je geluidinstellingen, tot zover je daar ‘echt’ wat in hoeft te doen, en de SteelSeries Engine app om bijvoorbeeld je toetsenbord aan te passen. Net als bij een desktop toetsenbord kan je knoppen andere functies geven of macro’s maken. Verlichting aanpassen kan, echter niet per-key maar in zones. De optie die ik de meeste gebruikers zie kiezen, het bord in één specifieke kleur, kan prima.

De True Color app zal het meest frequent worden gebruikt. Want de sRGB modus heeft wel de prettigste weergave, tenminste als je een accurate kleurweergave en neutrale gamma de voorkeur geeft. De Gamer mode is echter nodig om van de 120Hz weergave gebruik te maken. Nu valt er wel wat te zeggen voor een low-blue-light optie, maar wat MSI voor ogen had met de Designer modus is mij niet heel duidelijk. sRGB is door de bank genomen redelijk met iets oververzadiging van de meeste kleuren, iets wat weliswaar niet nauwkeurig is maar subjectief wel aardig oogt, echter Designer doet daar nog een schepje bovenop. Vergaande oververzadiging is niet ideaal, als designer wil je tenslotte dat anderen zien wat jij ziet lijkt mij.

Goed, sRGB en Gamer dus, als je het mij vraagt. Wel moet ik één kanttekening plaatsen, en dat is dat er in zijn totaliteit wel heel veel softwarepakketten op zitten van derden. Deels handig, zoals die SteelSeries app en ik snap dat zij dat ook inkopen, maar er zitten ook enkele nutteloze apps en games bij. Iets waar Microsoft met een ‘schone’ Windows 10 ook een potje van maakt overigens, maar het zou fijn zijn als MSI dat in de toekomst minder opblaast.

Langzamerhand raken we toch wat meer onder de indruk van de gaming laptop ten opzichte van de oude vertrouwde gaming desktop. Waar Nvidia al goede stappen had gezet wat game prestaties met de GTX 1000 series waarbij laptop prestaties toch aardig dicht op de desktop variant zitten, juist de game prestaties waren toch wel de zwakkere plek in het verleden, zien we dat MSI met modellen zoals deze GS73VR weer duidelijke goede stappen maken richting een capabel, compleet en vooral ook praktische game machine. Zo tonen ze dat een machine die 1080p gaming op (zeer) hoge settings aan kan geen 4 kilo meer hoeft te wegen met 1,5kg oplader, dat je je benen hoeft te branden als je hem op schoot zet (nog altijd warm genoeg om je benen te warmen in de winter overigens), en zelfs dat je voor een sneller gaming scherm niet per sé een desktop hoeft te kopen.

Praktisch gezien is het ook een prettigere machine dan de GS63 bijvoorbeeld, want hoewel je met je 4 uur rustig werken op de accu niet kan patsen tegen je ultrabook bezittende vrienden is het toch gewoon een hele nette prestatie. Dat je bij intensief gamen er zo doorheen zit blijft wel een feit, maar daar zijn de prestaties dan ook weer naar. De voornaamste overweging die eigenlijk blijft spelen is eigenlijk de geluidsproductie, want met de huidige generatie hardware lijkt het vooralsnog niet mogelijk om die prestaties in zo’n dunne constructie fluisterstil goed koel te houden. Stiekem gamen achterin de klas zit er dus niet in, en feitelijk kom je toch op headset gebruik uit.

De andere overweging blijft natuurlijk de prijs, want met bijna 2000 euro en een beetje slim puzzelen kan je toch een hele stevige gaming rig thuis neerzetten, inclusief snel scherm. Gaming laptops gaan dus de goede kant op, maar de keuze ervoor blijft primair afhankelijk van de vraag of jij die mobiliteit of compactheid echt nodig hebt. Echter als dat zo is dan hoef je je m.i. niet schuldig te voelen dat je een gaming laptop hebt in plaats van desktop. Laten we vooral niet vergeten dat het gewoon een hele mooie laptop is, met keurige bouw, mooie afwerking, stevige scharnieren, erg prettig toetsenbord en touchpad, redelijk geluid, en het enige waar je m.i. rekening mee wilt houden is een brillendoekje o.i.d. om het aluminium een beetje presentabel te houden. Dat ik bij een dergelijke mooie machine het liefst een langere garantieperiode had gezien dan 2 jaar mag hopelijk duidelijk zijn, zelfs met de wetenschap dat dit geen model is waarbij upgraden of vervangen van onderdelen een hele grote uitdaging is, maar het ziet er niet naar uit dat die breed gedragen garantie standaard in de markt op korte termijn komt te veranderen.

Het blijft natuurlijk nog best geld voor een 17” laptop met een snelle Intel Core i7 en GTX 1060, maar als we zien dat hij is aangevuld met een snelle 256GB SSD en extra harddrive, en vooral ook dat 120Hz paneel heeft wat gaming echt ten goede komt, dan denk ik dat er meer dan genoeg te zeggen valt voor de extra investering in dit model. Vergeleken met een jaartje geleden zien we echter voor minder geld een snellere machine, snellere opslag, en vooral dus ook dat snellere scherm, dan mag ik volgens mij niet klagen.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie:

Terug naar boven