AVM Fritz!Box 4040 productervaring door Foritain

AVM FRITZ!Box 4040 review

- Inleiding
- Unboxing
- Bouw & Features
- Software
- Testmethode
- Prestaties
- Conclusie

Al meer dan twee jaar doet een AVM FRITZ!Box 7490 dienst als vast werkpaard in huis, zonder morren, en daarbij hebben we al enige tijd een AVM FRITZ!Box 3490 op een tweede locatie als DSL modem. En ja, als je die namen veel uittikt met correct hoofdlettergebruik word je op een gegeven moment aardig leip, maar dat terzijde. AVM producten liggen ons dus wel en dat komt enerzijds vanuit positieve ervaringen wat betreft de stabiliteit, en anderzijds hun extreem uitgebreide router firmware.

FRITZ!Boxen waren in de basis modem/router combinaties, waar de meeste producten in de schappen pure routers waren. Niet vreemd gezien ze oorspronkelijk voor de Duitse markt waren waar ADSL verbindingen feitelijk de standaard zijn (of waren), maar het hield ook in dat je in feite functionaliteit kocht die je niet altijd gebruikte. Met een aantal recente modellen stapt AVM af van het modem/router verhaal, en brengen ze pure routers op de markt. De FRITZ!Box 4040 is daar één van en lijkt een ogenschijnlijk typisch specs pakket te hebben: 866Mbps –ac WiFi, (wat het een AC1200 klasse router maakt) en wat USB poorten, maar dan wel met de belofte van alle FRITZ! Functies in de software. We gaan onze eerste pure Fritz router ervaren.

De FRITZ!Box 4040 gaat voor zo’n 89 euro over de toonbank.

No bunnies were harmed in the making of this review

Alvorens we naar de specs gaan kijken eerst even uitpakken tegenwoordig. Verpakking prima netjes verzorgd, al twijfel ik nog of Playmobiel wit/blauw/rood/geel de logische keuze is voor prosumer producten wat hoger in de boom, en in de verpakking vinden we een de router, een platte netwerkkabel en wat handleidingen.

Overigens kan ik het hoofdstuk installeren ook gewoon overslaan, want het is letterlijk aansluiten en gaan tegenwoordig.

De 4040 is fysiek een echte Fritz; lekker stevig gebouwd, en in de klassieke kleurstelling. Ook hier toch nog altijd enige twijfel; ik ken de producten en dat geeft de uitstraling ook ‘iets’, maar het schreeuwt niet echt ‘meest uitgebreide router software inside!’. Hij is wel redelijk compact voor een router, zeker met de ingebouwde antennes.

Grote LEDjes voorop (die je eventueel uit kan schakelen), een flinke WPS en WLAN knop bovenop, en een vrij typische indeling achterop: WAN, 4x Gigabit LAN, en USB 3.0. Aan de zijkant treffen we nog een USB 2.0 aansluiting aan, primair bedoeld voor printers of 3G/4G dongels welke deze Fritz aan kan sturen.

Onderop zien we de mogelijkheid voor muurmontage en het standaard wachtwoord en WiFi wachtwoord van de Fritz.

Voor de goede orde, de specificaties van de website van AVM:

Heb je iets van “een router moet het gewoon doen”, spring dan gerust naar de conclusie, maar een Fritz richt zich toch een beetje op mensen die wel van details tweaken houden, dus doorlopen we de uitgebreide FRITZ!OS software in meer detail dan gebruikelijk.

Sinds enkele maanden is deze software responsive, wat inhoudt dat je op al je apparaten, van pc tot telefoon, een prima helder overzicht krijgt wanneer je verbinding maakt met je router (standaard op 192.168.178.1 met het wachtwoord dat onderop de router staat). Het maakt de software prettig in gebruik, en zeker gezien de overdaad aan mogelijkheden is het een compliment dat het toch tot de meer overzichtelijke pakketten behoort.

Even alle menu opties op een rij. Er zit overigens ook een help feature in welke voor elk hoofdstuk een uitleg heeft wat alles inhoudt, zo wordt uitgebreid ook nog redelijk toegankelijk. Direct zien we dat gangbare zaken zoals een gastnetwerk aanwezig zijn, maar ook wat opvallende extra’s zoals de optie om de router in repeater modus te draaien. Ook de push service is weer van de partij waarmee je e-mail notificaties kan ontvangen afhankelijk van je variabelen.

Letterlijk alles van AVM gaat tot in detail, al is het begin allemaal redelijk bekend: je kan je internetverbinding handmatig instellen als het niet automatisch gaat (zelfs een router achter router achter router werkte direct overigens) en we zien ook IPv6 support. Wil je even een overzicht hoe lang je verbinding online is, exact hoe veel data is verbruikt (eventueel met een tarief per verbuikseenheid om kosten te berekenen)? Online Monitor en Online Meter geven je een uitgebreid overzicht.

Wederom wat meer typische features: een overzichtje van alle verbonden apparaten is aanwezig, prettig daarbij de snelheidsindicatie (link speed) zowel bedraad als draadloos, en natuurlijk kan je de namen van je netwerk aanpassen, al dan niet naar één en dezelfde naam. Meteen krijg je ook een scanbare QR code te zien mocht je moeite hebben je netwerkwachtwoord te onthouden.

En langzamerhand begint Fritz weer zijn prosumer-focus te tonen: kanaalinstellingen (DFS is aanwezig, yay) zijn niet enkel een rijtje, maar je krijgt ook uitgebreid inzicht in de activiteiten op de verschillende banden en hoe de WiFi frequenties in de omgeving eruit zien. In ons geval staat de Fritz een pittige uitdaging te wachten om door de paar dozijn andere netwerken heen te schreeuwen.

Wederom iets toegankelijker: je kan een schema instellen om je WiFi uit te schakelen om zo wat stroom te besparen of je hoofd te besparen van evil radiation; al kan je met het bovenstaande lijstje twijfelen of jouw ene netwerk in het geheel wel veel uit gaat maken. Maar goed, het kan. Het Info LEDje kan je zelf laten knipperen bij bepaalde events, en handig voor mensen met kinderen: Keylock blokkeert fysieke knoppen op de FRITZ!Box zodat niemand er per ongeluk aan kan prutsen.

Een ander voorbeeld van een praktisch relevant onderwerp waarbij AVM laat zien dat ze heel ver gaan: Parental controls. Je kan meerdere toegangsprofielen instellen, verbonden devices in die groepen zetten, en zo per groep specifieke regels opstellen. Je kan specifieke content blokkeren, maar trefzekerder: een planning maken wanneer een machine of telefoon wel of niet online mag zijn. Slim bedachte extra is de optie om een ‘onder toezicht’ apparaat ook geen toegang te geven tot het gastennetwerk; aan de regels houden! Mocht je willen kan je ook specifieke applicaties of poorten tegenhouden, met een beetje handigheid weerhoudt je die tiener om de hele dag te gamen terwijl browsen wel gewoon mogelijk is. (Insert discussie over goed opvoeden).

Ook het NAS/aangesloten USB opslag verhaal zit softwarematig goed in elkaar: verschillende users maken en rechten toe kunnen wijzen (al dan niet met FTP rechten of toegangsrechten van buiten via VPN), aangesloten content kunnen indexeren en als media server weg kunnen spelen, of gewoon ouderwets toegang via SMB oftewel een netwerkstation in Windows. Er zit zelfs een hele web client aan vast om bestanden te up- of downloaden als je dat wilt.

Handig in combinatie met de netwerkopslag feature maar ook om toegang van buiten tot je netwerk te regelen zijn de verschillende manieren om toegang te krijgen. Daar treffen we overigens ook de bekende en onmisbare port sharing/fowarding feature aan. Maar we zien HTTPS toegang, FTP toegang, verschillende DynDNS services om toegang te krijgen, en ook een aantal VPN mogelijkheden inclusief een VPN-brug tussen twee Fritzjes.

Even speciale aandacht voor het MyFRITZ! Account. Mocht je reeds een DynDNS oplossing hebben uiteraard overbodig, maar voor zij die dat niet hebben maakt AVM remote toegang een stuk eenvoudiger. Accountje maken en zonder extra diensten te regelen of ook maar kennis te hebben of getallen te onthouden zet je toegang tot je netwerk van buiten op; een prima dienstverlening.

Alvorens we naar de prestaties gaan nog even wat willekeurige elementen die ik niet over wil slaan. Bijvoorbeeld het uitgebreide security overzicht, het inzicht in het verbruik, en de logging feature welke een prettig overzicht geeft met een nette balans tussen eenvoudige uitleg en inhoud, uiteraard exporteerbaar.

En ook onmisbaar in software met dermate veel opties: de optie om je instellingen veilig te stellen ;)

Ben ik dan niet iets vergeten? Jawel, gastnetwerken, maar die is dermate opvallend dat ik die er even uit licht. Niet alleen kan je gewoon een gast netwerk instellen, je kan ook één van je LAN poorten voor een gastnetwerk inzetten, en ook hier heb je uitgebreide features zoals het kunnen plannen van wanneer het gast netwerk gebruikt kan worden (gasten zijn een gebruikersgroep net als anderen die instelbaar zijn), je kan ze tot browse- en mail applicaties beperken, of automatisch eruit knikkeren na een bepaalde tijd. Helemaal leuk is de nieuwe landing page feature, zo kan je je eigen logo weergeven en mensen jouw voorwaarden laten accepteren om ze vervolgens eerst naar een zelf gekozen website te sturen.

Dat ziet er dan zo uit als je inlogt vanaf een telefoon:

Het is een leuk concept, maar het staat wel in de kinderschoenen. Ongetwijfeld dat ze het nog wat verder uit zullen werken, want wat je nu ziet is dat woorden soms onbedoeld geknipt worden, en ik vermoed dat een grotere zaak de pagina wat verder zou willen uitwerken. Op zich is het wel zo dat er genoeg serieuze gast netwerk opties achter hangen om voor een kleine zaak een optie te zijn, maar ik zie het nu meer als een leuke extra voor een ZZP'er of kleine onderneming dan een alternatief voor een echte zakelijke oplossing. Vergeet echter niet dat deze feature niet specifiek voor dit model is, maar onderdeel van alle recente Fritz modellen; voor deze instapper zodoende een beetje 'leuk dat het erin zit'.

Met een nieuwe testomgeving tot onze beschikking hebben we ook een nieuwe vaste methode opgezet voor router reviews.

Wat meten we in router reviews:
- WAN-LAN prestaties, gemeten in Mbps; vooral relevant voor mensen met Gigabit glasvezel. (Hoort minimaal 900+ te zijn, normaliter 940)
- LAN-LAN prestaties, gemeten in Mbps; is Gigabit echt Gigabit? (Hoort minimaal 900+ te zijn, normaliter ca 940)
- Stabiliteitstest: Twee laptop clients, één draadloos en één bedraad, die beide vele honderden gelijktijdige verbindingen opzetten om een crash of dataverlies te forceren. Dit om uit te sluiten dat een fanatieke torrenter de router kan overbelasten. Dit resulteert in een ‘pass’ of ‘fail’; verwacht een pass bij modellen in de middenklasse en hoger.
- Het gemiddelde stroomverbruik over 10 minuten met alle instellingen ‘uit de doos’
- Het gemiddelde stroomverbruik over 10 minuten met WiFi netwerken uitgeschakeld.
- Indien opslag mogelijkheden beschikbaar zijn testen we de download en upload snelheid van de desbetreffende opslag optie, veelal een USB poort, in MB/s. Dit doen we met een externe USB 3.1 behuizing met een SSD waardoor de beperkende factor de aansluiting op de router is.

En dan waar het de meeste mensen om zal gaan: De WiFi snelheid. We testen de gemiddelde download snelheid op de 2.4GHz en 5GHz frequentie op drie verschillende locaties rondom de router:
- Op 5 meter van de router met line-of-sight
- Op 30 meter van de router met line-of-sight
- Op 10 meter diagonaal van de router met dik betonnen plafond tussen beide.

Elke individuele draadloze test is an sich redelijk vlot uit te voeren, echter gezien de vele invloeden op WiFi signalen zijn uitschieters en schommelingen eerder regel dan uitzondering. Elke test wordt dan ook vele malen uitgevoerd over meerdere dagen om tot een betrouwbaar resultaat te komen, en daarbij worden noemenswaardige uitschieters buiten de berekening gehouden. Het testen geschied echter in een drukbevolkte omgeving en niet in een cleanroom, in de bespreking houden we dan ook rekening met variabelen.

De test client is voorzien van een TP-Link AC1200 USB 3.0 adapter, een 2x2 adapter waarmee in theorie 867MHz op 5GHz 802.11ac verbindingen en 300Mbps op de 2.4GHz band mogelijk is. Daarmee testen we bij luxere routers dus niet alle, maar twee van de aanwezige datastromen gelijktijdig en mensen met zeldzamere 3x3 en 4x4 clients zullen het doorrekenen zelf moeten doen. Praktische snelheden met dergelijke 2x2 clients in normale omgevingen, rekening houdend met andere netwerken in de omgeving, liggen uiteraard lager dan de theoretische. Een ruwe indicatie is dat je op 5GHz tot ca 430 Mbps stabiel of op 2.4GHz ca 100 Mbps tot uiterlijk 120 Mbps stabiel neer zal zetten, en dat zijn de uitgangspunten voor de korte bereik testen. Pieken en uitschieters in de 500-600 Mbps range komen redelijk frequent voor zelden langdurig houdbaar.

Totdat wij over gaan naar een 4x4 test client houdt dit in dat in deze directe vergelijking het voordeel van een 4x4 router over een 3x3 model niet altijd direct duidelijk zal zijn. Voor prestatie vergelijkingen in de toekomst zullen we dan ook enkel routers in dezelfde klasse naast elkaar zetten om misverstanden te voorkomen.

Op dit moment kunnen wij MU-MIMO nog niet behoorlijk testen en blijft MU-MIMO dus verder buiten beschouwing. Dit is de eerstvolgende prioriteit maar het aanbod aan MU-MIMO clients blijft zeer beperkt.

Naast de prestaties noteren we : aansluitingen, antenne layout (datastromen, en controleren we de aanwezigheid van vijf van de populairste router features: DFS voor optimale 5 GHz prestaties in drukke omgevingen, gasten netwerk, ouderlijk toezicht, VPN en MU-MIMO.

En als we niets beters te doen hebben testen we ook nog even of de antennes fysiek een beetje stevig zitten.. of in het geval van de FRITZ!Box even de ‘hard schudden’ test gedaan; hij doet het nog!

Het overzicht van de prestaties:

WiFi prestaties zijn gewoon keurig; 440Mbit/s in dezelfde ruimte, ruim boven de 230Mbit/s op zo’n 30 meter, en zelfs nog 61 Mbit/sec op 5GHz door de muur heen zijn prima bruikbare resultaten voor een normale woning, al zal twee lagen beton altijd wel een issue kunnen zijn.

Ook de 2.4GHz band houdt prima stand, 114Mbit/s op de 2.4GHz band benaderd het praktisch maximaal haalbare, en ook hier blijven de prestaties op de afstand en door het plafond netjes.

Daar dienen we wel een kanttekening bij te plaatsen, want mocht je een luxe client hebben die is voorzien van een 3x3 of een 4x4 antenne opstelling, dan komt de Fritz ook niet verder dan bovenstaande, terwijl een 3x3 router, en die zijn te vinden in die prijsklasse, wel verder kan oplopen. Het onbreken van MU-MIMO in de prijsklasse is in elk geval niet vreemd, waardoor een 2x2 opstelling zoals hier eigenlijk geen issue hoeft te zijn, maar het moet worden genoemd.

Niet onverwacht zien we de 4040 goed stand houden in de LAN-LAN en LAN-WAN test, en ook mooie ‘Ja’s’ verdienen voor DFS en features (m.u.v. MU-MIMO dan), vooral DFS verdient meer aandacht dan het normaliter krijgt. Ook de zware belastingtest wordt prima doorstaan, de router houdt goed stand.

Toch merken we dat de prestaties van de ingebouwde processor ook zijn beperkingen kent, zo komt de USB schrijfsnelheid de 18MB/s niet te boven, en dat is toch jammer. Zeker gezien de Fritz software zo veel USB-share opties geeft. Nu kan een router van 89 euro die ook een beetje NAS kan spelen natuurlijk nimmer op tegen een dubbel zo dure NAS, maar het voelt wat jammer dat er toch zo wordt geinvesteerd in de NAS opties in de software en dat de prestaties dan wat achter blijven. Toegegeven: ze zijn wel beter dan wat de FRITZ!Box 7490 over de USB 3.0 poort wist te behalen, en heb je bestanden eenmaal op de aangsloten opslag staan dan is downloaden met 50 MB/s ook prima te doen; zeker draadloze clients zullen daar toch niet boven komen.

Echt een fantastisch resultaat is het verbruik, nog geen 3,5 W op de meter wanneer je de WiFi netwerken uitschakeld, en nipt boven de 4W direct uit de doos met allerhande features ingeschakeld. Ik heb een dergelijk laag verbruik nog nooit gezien in elk geval. De FRITZ!Box 4040 verdient in elk geval Jesse Klaver’s seal of approval.

De AC1200 klasse waar deze AVM FRITZ!Box 4040 in valt is ergens niet heel spannend, maar zal ongetwijfeld populair blijven vanwege een hoog “maar het voldoet toch” gehalte. Een overigens best redelijk sentiment gezien de prima prestaties die we zien bij gebruik van normale aangesloten clients (dual band); enkel zij met luxe 3x3+ netwerkadapters zullen echt meteen meer willen. Ook zal simpelweg de prijs van de meeste van die modellen een rol spelen; prijzen beginnen bij een tientje of zes (uitgaande van Gigabit LAN poorten) en voor 7 a 8 tientjes heb je redelijk wat te kiezen. Het is een prijssegment waar AVM voorheen niet bij in de buurt kwam met hun structureel hoger gepositioneerde producten, maar nu dus de strijd mee aan wil gaan met een 89 euro kostend model.

Puur op papier lijkt AVM weinig voor de meerprijs te bieden, al zal je voor een USB poort met opslag of printer functie al wel weer aan de 80 euro zitten. Maar eenmaal in gebruik merk je dat onze Berlijnse vrienden er wel degelijk een ‘echte’ Fritz van hebben gemaakt met een extreem uitgebreid softwarepakket wat net even verder gaat dan de rest en in dit drukke segment ook echt een leuke strijd leveren. Die extreme software zal niet iedereen wat interesseren, maar als je wel graag tot in detail instellingen naar je hand zet is dat tientje zo spannend niet, en er zitten echt een paar unieke elementen in (denk bijvoorbeeld aan het guest network landing page). Het is ook niet zo dat ik de 4040 voor de niet-knutselaar meteen af zou schrijven; al gebruik je maar één van die basale goed uitgewerkte features, bijvoorbeeld de vergaande opties voor ouders om verbruik van kinderen (of gasten) in te perken, of de MyFritz! DynDNS service voor toegang van buitenaf, en wederom zal ik je moeten vragen wat die paar euro verschil dan nog uitmaakt.

Het voornaamste teleurstellende is het feit dat AVM wel heel ver gaat wat betreft de opties voor bestandsdeling over de USB 3.0 poort, dat zien we elders echt zelden, terwijl de USB prestaties zelf dan wat tegenvallen; leuk voor wat incidenteel bestanden delen, en kudos voor alle features zoals media server, SMB, en uitgebreide opties per map en gebruiker, maar verwacht zeker geen volwaardig NAS alternatief om regelmatig veel heen te schrijven met schrijfsnelheden van onder de 20MB/s. Ook moeten we ietwat terughoudend zijn met enthousiasme wat betreft bijvoorbeeld de gloednieuwe 'landingpage' voor gast netwerken; het is leuk dat AVM de software nog verder uitbouwd, en het biedt meer dan praktisch alles in deze prijsklasse, maar er mag nog wat worden opgepoetst.

Al met al een degelijke ogenschijnlijk typische dual-band router in de basis, maar met een top uitgebreid softwarepakket als primaire meerwaarde. Maar laten we secundaire zaken zoals de vijf jaar garantie, de optie om hem 100 dagen te proberen en hem evt kostenloos te retourneren, en het extreem lage energieverbruik ook zeker niet vergeten; dat laatste kan je zo maar weer een paar euro per jaar schelen.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie:

Terug naar boven