Noctua NH-L9x65 productervaring door Foritain

Review: Noctua L9x65

- Inleiding
- Specificaties
- Uitpakken
- Inbouwen
- Testmethodes
- Prestaties
- Conclusie

Productpagina Noctua L9x65

Na enkele reviews met flink LED geweld, strak wit gespoten behuizingen, uitgebreide software pakketten om mee te knutselen, en hippe hipster zonnenbrillen heb ik vandaag een review om weer tot rust te komen. Zet je Bacardi Breezer maar even aan de kant, vul je glaasje whisky bij, pak je pijp en leun achterover in je oude mannen stoel terwijl je deze review in drukwerk uitvoering voor je open slaat: We gaan Noctua’en.

Nu heb ik al meerdere Noctua producten op tafel gehad, en als er één ding is waar het Weense merk sterk in is is het scheppen van verwachtingen en daar tot in het fijnste detail aan voldoen. Dat de prijs meestal stevig is is gezien de kwaliteit geen moment lastig te begrijpen. Tevens is de prijs altijd eenvoudig te relativeren: wij oudere mannen (jawel, ik ben ook de 30 gepasseerd en mag dit met enkele grijze haren ook echt stellen) kijken niet op die paar euro en voor de meerprijs boven betaalbare oplossingen kan je geen goed glas vullen.

De Noctua L9x65 is verkrijgbaar voor grofweg de prijs van een redelijke fles (voor alledaags) van een jaartje of 15, oftewel ca 42 a 50 euro.

De productvideo, features, en specificaties van de Noctua NH-L9x65 Productpagina.

Hier valt natuurlijk weinig aan toe te voegen. Wel wil ik even wijzen op de compatibility pagina van Noctua, waarop de meeste moederborden vermeld staan en of ze compatible zijn met deze koeler. Hoewel praktisch alle combinaties mogelijk zijn zijn er wel een paar uitzonderingen, let daar dus even op als je een meer exotisch moederbord hebt.

De verpakking is een belangrijk onderdeel van elke ervaring. Of het nu gaat om je eerste sigarendoos (welke bij lange na niet zo veel charme zou hebben als hij niet erg leek op de sigarendoosjes van je (groot)ouders), of de eerste keer dat je (uiteraard nadat je de 60 bent gepasseerd) plaats neemt op de lederen stoelen van je eerste Mercedes. De combinatie van crème en een warme notenhouten kleur van de Noctua verpakking maakt het geheel een stijlvolle verschijning, waarbij enkel het (eigenlijk veel en veel te hippe) blauwe blokje de indicatie geeft dat we met een product uit de 21e eeuw te maken hebben.

De rust zet verder door bij de binnenzijde waarbij de verschillende elementen van de montage duidelijk en met voldoende tussenruimte worden getoond. Het is eenvoudiger te begrijpen dan die doosjes waarbij je medicatie per dag en dagdeel is voorgesorteerd door je (klein)kinderen of thuiszorg, dat doet onze vermoeide hersenen goed.

Het verder openen van de verpakking riekt naar oer-Hollandse degelijkheid, met dikke en stevige materialen ‘zoals het vroeger was’. Zoals jullie weten: toen was alles beter.

De Noctua L9x65 mag dan een veel te complete naam hebben voor ons oudjes om te onthouden, de uitvoering is zoals wij gewend zijn uitstekend. Geen scherpe randen om je per abuis aan te snijden, maar gewoon op en top kwaliteit. Zeg maar zoals Philips was, in de tijd dat mijn eigen Opa daar nog werkte. *voeg hier een anekdote van ca. 30 minuten in*

De onderzijde toont de vier koperen “heatpipes”, zoals de jeugd van tegenwoordig dat noemt, welke van een laag nikkel zijn voorzien. Wederom, kwaliteit om van te genieten terwijl je een slokje neemt.

Het koelblok zelf oogt als een geweldig stukje kunst, waar stevige dikke lagen aluminium een foutloos geheel vormen. Het gebrek aan scherpe randen is enkel een nadeel als je op dat moment besluit de snor een klein beetje onderhoud te willen geven, daarvoor zal je echt op zoek moeten naar een budget koeler.

De dunne 92mm ventilator is ook in typische Noctua stijl uitstekend uitgevoerd, het kleurenschema zal de jonge YouTube generatie niet aanspreken, maar het combineert uitstekend bij een gemiddeld antiek dressoir. Geluidsdemping is aanwezig in de hoeken voor wanneer je gehoor nog wel volledig functioneert.

Voordat e-mail hip en modern werd schreven mensen brieven (ja zou het bijna vergeten hè!). Een handgeschreven brief van de Directeur van het bedrijf zit er helaas niet bij, maar een brief op print is wel bij de L9x65 aanwezig. Daarnaast zien we de verschillende montagematerialen opgesplitst tussen Intel en AMD, waarbij het fijn is dat de letters voldoende groot zijn dat een leesbril niet noodzakelijk is.

Hah, nu dachten jullie vast dat ik een oubollig moederbordje zou gebruiken? En dat ik straks nog ging beginnen over de jeugd van tegenwoordig. Vergis je niet! Achter elke snor, leesbril, of grijze haardos kan een ware gamer schuilen. Ook wij ‘oudjes’ kunnen wel degelijk “cool” zijn en op zijn tijd een echt gamer-moederbord gebruiken. Wacht, is “cool” nog een actueel woord?

Maar goed, deze ‘vette’ (zeg maar als ik het fout doe YouTubers) MSI Z97I Gaming AC dus als fotomodel voor deze review. Backplate er achter, dopjes over de schroeven, brackets op schroeven, en we zijn er bijna.

Na een kort dutje het koelblok plaatsen, en met de twee schroeven die reeds aan het blok vast zetten gelijkmatig het blok aanschroeven. Daarna plaats je de ventilator weer terug met de clips welke goed gevormd zijn en dus vanzelf blijven zitten in de ventilator.

Net als de originele L9 heeft de L9x65 een uitstekende compatibiliteit: Geen overhang over het eerste PCI-E slot, en geen beperking voor hogere types RAM, in dit geval een passend setje Corsair Vengeance Pro bij het MSI Moederbord om de illusie in stand te houden dat ook wij een beetje hip en modern zijn.

Ik test normaliter met een Intel Core i7-4770k chip zowel op 3.9GHz op 1.14V, en 4.2GHz @ 1.20V terwijl ik op mijn klassieke luie stoel achterover een dutje doe. Hoewel de stock snelheid technisch gezien 3.5GHz is, boost een Intel Core i7-4770k zich normaliter tot 3.9GHz. Hoewel de meeste moederborden dan slechts één core tot 3.9GHz tillen zet ik ze wel alle vier op 3.9. Hoewel ik de term 'stock' aanhoud, is het dus eigenlijk ietsje hoger geklokt.

Overige punten:
- Tests worden uitgevoerd op een open test-bench: de Cooler Master Test Bench v1.0, dit maakt de build eenvoudig toegankelijk voor mensen met een versleten rug.
- Geen verdere ventilatoren of koeling, enkel de onderdelen die de fabrikanten in de doos mee leveren worden gebruikt. Oude mensen hebben vaak doosjes met allerlei rommel, maar daar blijf ik vandaag van af.
- Ik gebruik normaliter de meegeleverde koelpasta, mocht je dat er niet bij krijgen (zeldzaam) gebruik ik Kukident Kleefpasta voor kunstgebitten.
- Voor load test op de i7 gebruik ik een “App” genaamd Prime95 met de setting In-place large FFTs of zoiets hips. In de regel schijnt deze belasting flink zwaarder te zijn dan gamen, voor de 5e keer je bankrekening bekijken, of nogmaals een kijken of het weer morgen al beter gaat worden.
- Ik noteer de temperatuur pas nadat deze minimaal 15 minuten stabiel blijft, of langer mocht ik weer in slaap zijn gesukkeld.

Let op: Resultaten zijn sterk afhankelijk van de kwaliteit van de gebruikte chip, maar ook de behuizing waarin je ze gebruikt. Hou altijd je temperaturen in de gaten als je gaat overklokken, ook met zeer krachtige koelsystemen. Reviews als deze dienen dan ook voornamelijk als een product-prestatie-vergelijking, en zijn geen garantie dat je bepaalde temperaturen of overklok met een koeler kan bereiken.

De aanduiding (DF) staat voor "Dual-Fan"

Nu lijken grafiekjes als dat misschien niet zo positief voor het product in kwestie, maar je moet onthouden dat dit een minimaal klein koelertje is op een stevige processor in een lijst van stuk voor stuk forsere koelers, en dat de snelheid en belasting al hoger ligt dan normaal zal zijn op een dergelijke CPU. Sterker nog, de NH-L9x65 is de kleinste en lichtste koeler in deze grafiek. De L9x65 is volgens Noctua gemaakt voor 84W TDP processoren, en laat dat nou precies het TDP van de i7-4770k zijn. Als gevolg is er praktisch geen ruimte om te overklokken mocht je zoiets hips en moderns willen doen. Op een testbench zal het nog wel gaan, maar in een behuizing zal de temperatuur nog wat verder op lopen, zeker als de schoonmaakster niet in de buurt van de pc mag komen omdat ze de neiging heeft alles zwaar in de allesreiniger te zetten. Toch is het een keurige prestatie, want de belasting die Prime95 op de processor zit is vele malen zwaarder dan bijvoorbeeld een game zal veroorzaken. Voor praktische doeleinden is de combinatie van de NH-L9x65 met een i5 of een i7, weliswaar zonder overklok, best een optie.

Nu zit ik met het dilemma dat ik sinds de overstap naar de i7 als testplatform eigenlijk geen echte concurrenten van de L9x65 in deze grafiek heb staan, enkel de NH-U9S en NH-D9L komen een beetje in de buurt met hun redelijk beperkte hoogtes, echter koop je een 65mm hoge koeler in de regel omdat je simpelweg geen 110 of 125mm hoogte hebt. Dus heb ik mijn Intel Pentium G3258 weer even uit het dressoir gehaald om de L9x65 naast de grotere broer, de Noctua NH-L12, te zetten, en de SilverStone Argon AR06 die wat afmetingen betreft wel op de L9x65 lijkt, maar met wit en knal-blauw uiteraard een jonger publiek aan spreekt. (Gezien ik die twee koelers niet meer in huis heb kan ik ze helaas niet hertesten op de i7)

Idle prestaties wederom primair om te checken of de installatie wel correct lijkt. Geen uitschieters in elk geval

Een redelijke achterstand op de complete NH-L12, welke natuurlijk wel een stuk groter is maar niet noemenswaardig duurder is op de Nederlandse markt. De NH-L12 met enkel de onderste ventilator is echter vrijwel even hoog (66mm vs 65mm) en de grotere afmetingen van het koelblok lijken dan voldoende om toch voor een nipte overwinning te zorgen. De NH-L12 is echter wel minder breed inzetbaar vanwege dit flink grotere (bredere) koelblok, wat in sommige behuizingen een rol kan spelen. De geringe prestatieverschillen zorgen er voor dat de L9x65 als gevolg een veiligere keuze is als je twijfelt of de L12 gaat passen; een L9x65 past tenslotte altijd mits hij maar 65mm de hoogte in mag. Het lijkt aannemelijk dat het bieden van deze veiligere, compactere keuze de reden is dat de L9x65 op de markt is gebracht.

De vergelijking met de SilverStone AR06 is verder ook interessant. Nipt betere koeling, maar de NH-L9x65 is dan ook 7mm hoger, wat in sommige HTPC behuizingen wel degelijk een puntje kan zijn. Wel biedt de L9x65 een flink betere kwaliteit lager in de ventilator en krijg je wat meer extra’s wat de paar euro meerprijs m.i. niet meer dan redelijk maakt. Zeker wij oudjes verwachten natuurlijk dat dit product 10 jaar mee gaat, en zelfs dan zullen wij het gevoel hebben dat hij slechts een jaar oud was. Daarnaast profiteert de Noctua op de Nederlandse markt in elk geval van een betere beschikbaarheid (maar dat kan van week tot week wisselen.) wat inhoudt dat je tijdens het dagelijkse ommetje eenvoudger bij je bekende buurt-shop het product kan gaan halen. Webshops en internetbankieren zijn natuurlijk uit den boze en onveilig.

In absolute termen kan je dus een i5 of i7 zonder overklok koelen, of een lichtere processor als de Pentium G3258 overklokken. Net als de koeling is ook de geluidsproductie in Noctua-stijl uitstekend. Voor oude oren onhoorbaar op lage toeren, onhoorbaar op middelhoge toeren, en onhoorbaar op volle toeren. Voor wat jongere oren, of mensen met een correct afgesteld gehoorapparaat onhoorbaar (<30dB(A)) op lage toeren, praktisch stil op middelhogere toeren ( tot ca 2000 RPM, klinkt als veel, maar de ventilator blijft erg bescheiden), maar gezien het een kleiner fannetje is wel wat aanwezig op de maximale 2500 RPM in termen van volume, al is het geluidsprofiel van Noctua ventilatoren zonder uitzondering altijd bijzonder prettig. Bij sommige Noctua modellen vind ik de toevoeging van de low-noise-adapter niet zo nodig, maar bij echt stille huiskamer builds is het beperken van de maximum RPM tot 1800 best interessant, uitgaande van het feit dat je gehoor nog fris en scherp is. Op die manier kan de PWM setting van je moederbord het werk doen, en ben je tevens gegarandeerd van een praktisch onhoorbaar systeem op de zwaarste momenten. Zoals altijd: Keurig.

De ultieme Noctua Experience? Een goed glas en over geld lezen terwijl de koeler praktisch zichzelf installeert.

Noctua is en blijft een bijzondere ervaring. Nu klinkt het wellicht alsof ik nog een beetje aan het grappen ben over oude mensen, maar werken met deze producten schept daadwerkelijk een gevoel van rust in mijn hoofd. Zelfs op 30 jarige leeftijd (ok, 31..) is het een geval van een lekker glaasje erbij, ontspannen uitpakken, stress-vrij inbouwen, en genieten van het resultaat. Wederom betaal je een beetje voor die ervaring en die luxe, maar je ziet je investering ook wel degelijk aan de producten af: top kwaliteit ventilator-lagers, top bouwkwaliteit en afwerking van het koelblok, een collecte extra’s waar je U tegen zegt.

Op een strak budget snap ik dat het soms een uitdaging is om een luxere koeler te doen passen, maar sinds het actiever reviewen ben ik een top installatie meer komen te waarderen; dan maar een keertje minder naar de woensdag-middag Bingo. Dat wil niet zeggen dat we niet kritisch moeten blijven, je mag normaliter namelijk nog altijd een kleine 45 euro afrekenen voor deze koeler, of ca 50 euro inclusief bezorgen. Voor praktisch hetzelfde bedrag koop je dan een NH-L12, welke in de low-profile opzet redelijk gelijk presteert en op 1mm na even hoog is, en je dan een extra 120mm NF-F12 fan erbij geeft om elders te plaatsen met een retail-waarde van 15-20 euro, een serieuze overweging wanneer je daar ruimte voor hebt. Ook de NH-D9L en NH-U9S zijn in de praktijk amper duurder, maar koelen wel beter. Wat betreft prijs-prestatieverhouding, zelfs binnen het high-end segment en binnen de stallen van Noctua zelf, valt er dus wel degelijk wat op de L9x65 aan te merken.

Dit brengt ons bij de toepassing van de NH-L9x65, en dat is simpelweg in behuizingen waar je geen grotere of bredere koelers kwijt kan, maar wel de prestaties wil maximaliseren binnen de ruimte die je wel hebt. Zelfs de NH-L12 is met zijn forse breedte lang niet altijd toe te passen, en met de ogenschijnlijke groei van de ITX en HTPC markt zal er vraag zijn naar processorkoelers welke eenvoudig zijn om toe te passen. Daarnaast heb ik zelf ook regelmatig de vraag ervaren naar wat veilige keuzes zijn wat compatibiliteit betreft, want in krappe behuizingen spelen soms meer factoren een rol dan enkel de hoogte, en deze informatie is soms lastig te achterhalen. De L9x65 lijkt daar een mooie positie in te nemen want met de geringe breedte hoef je normaliter enkel te controleren dat hij daadwerkelijk in de hoogte past.

Wat uiteindelijk over blijft is een uitstekend product voor de compacte HTPC markt, met de genoemde (en geroemde) installatie, een keurige koelprestatie, en de gebruikelijke prettige geluidsprestaties voor een stevige maar niet onredelijke prijs.

Zo, en dan nu tijd voor een potje bridge in absolute stilte.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie:

Vind je deze review leuk dan zou ik een leuke reactie hieronder natuurlijk erg waarderen, dit geeft de motivatie om door te gaan met deze reviews, maar uiteraard is kritisch commentaar ook zeer welkom. Kijk anders ook eens bij mijn andere reviews; ik vind het leuk ze te maken, maar natuurlijk ook om ze te delen!

Terug naar boven