Scythe Kotetsu productervaring door Foritain

In deze review worden twee producten besproken, de onderstaande samenvatting is echter van toepassing op het gekoppelde product (In dit geval de Kotetsu). De samenvatting en plus- en minpunten van het andere product kan je vinden via die koppeling in de prijsvergelijker

Review: Scythe Mugen Max & Kotetsu

- Inleiding
- Specificaties
- Uitpakken
- Inbouwen
- Testmethodes
- Prestaties
- Conclusie

Productpagina Scythe Mugen Max
Productpagina Scythe Kotetsu

Het lijkt wel een processorkoelerspecial deze maand, want ik voeg er weer twee toe aan de lijst. Dit keer terug naar het Japanse Scythe, bekend om klassiekers zoals de Mugen 1 tot en met 4, de Gentle Typhoon ventilatoren (RIP), en vooral ook vanwege de scherpe prijs-prestatieverhouding die hun koelers normaliter neerzetten.

De twee koelers van vandaag zijn eigenlijk varianten van producten welke al eerder zijn gepasseerd. De Mugen Max is zoals de naam al doet vermoeden de bekende Mugen met een flinke dosis groeihormonen, en de Kotetsu kan je best beschrijven als de Scythe Ashura met een kleine blast van een shrink-ray, waarbij het 140mm model naar een 120mm maatje gekrompen lijkt te zijn. De nipt meer dan 40 euro kostende Mugen heeft natuurlijk een naam hoog te houden, en de Kotetsu staat voor de uitdaging om aan te tonen dat een besparing van ca 10 euro ten opzichte van zijn grotere broer niet te veel ten koste gaat van prestatie en uitstraling.

De specificaties van de Scythe Mugen Max

De specificaties van de Scythe Kotetsu

Beide koelers scoren punten met het feit dat ze op alle actuele en recente (consumenten) Intel en AMD sockets te gebruiken zijn. AM1 ontbreekt uiteraard wel, maar S775 en zelfs S2011 ondersteuning is aanwezig, ook op de kleinere Kotetsu.

Beide koelers maken gebruik van koperen heatpipes en aluminium heatsinks zoals de meeste koelers tegenwoordig. Ook het contactoppervlak van beide is koper en voorzien van een laagje nikkel. De heatpipes van de duurdere Mugen Max zijn tevens van een laagje voorzien, dit behoudt normaliter de betere uitstraling op de lange termijn.

Geen van de twee is opvallend zwaar te noemen, maar aan de afmetingen valt wel op dat de Kotetsu duidelijk de kleinere koeler van de twee is. Opvallend genoeg is het verschil in hoogte praktisch nihil, met slechts 1mm voordeel voor de Kotetsu: Beide koelers vereisen dus een aardige hoeveelheid ruimte in je behuizing, 160 en 161mm.

De ventilatoren van beide zijn op papier ook weinig opvallend. Traditioneel doen Scythe ventilatoren het goed met een zeer laag minimaal RPM (en dus een lage geluidsproductie), maar de lagerkwaliteit is een duidelijke indicatie van een kostenbesparing. De gebruikte Sleeve Bearing zorgt voor een stille werking, maar de levensduur is 30.000 uur waar een Rifle Bearing of andere Sleeve-Upgrade vaak 40.000-50.000 heeft, of een degelijke Hydrodynamic Bearing (wat je overigens pas in hogere segmenten terug gaat vinden) 150.000 uur of meer. Het voornaamste waar je rekening mee moet houden is dat Sleeve Bearings beter niet in liggende positie gebruikt kunnen worden, dit gaat sneller ten koste van de levensduur. Een front-to-back airflow zoals gebruikelijk met deze torens is uiteraard geen punt.

Niet gespecificeerd, maar beide koelers hebben een garantietermijn van 2 jaar.

Scythe koelers zorgen traditioneel voor goed vermaak bij het uitpakken. Niet vanwege de bijzondere kwaliteit van de verpakking, maar wel vanwege de hoeveelheid Japanse kreten die er op stonden geprint. Of het enkel voor de Europese markt is veranderd kan ik niet zeggen, maar zowel de Mugen Max als de Kotetsu hebben duidelijk meer bescheiden verpakkingen meegekregen. Weg zijn de driedubbele uitroeptekens achter elke zin, en wat resteert is m.i. keurig voor de Europese markt.

Ik zal met de Kotetsu beginnen. Het voelt alsof de kwaliteit van het karton wat beter is dan voorheen, maar aan de binnenzijde zit het product nog altijd met een minimale hoeveelheid bescherming in de doos. Het zijn betaalbare producten, en dat wist ik van tevoren, maar het verschil met sommige concurrenten in de verpakking is wel erg duidelijk.

Uit de verpakking voelt de Kotetsu stevig aan, iets waar Scythe in het verleden wel eens wat dunner aanvoelde wat materiaal betreft. Het koelblok kan uiteraard niet op tegen topmodellen, maar voor de 30 euro prijscategorie maakt het een prima indruk. Nikkel coating voor op de vier koperen heatpipes ontbreekt, maar wel is ruimte gemaakt voor een mooie afwerking van de bovenzijde, iets wat je normaliter veel sneller in het zicht zal hebben.

De bovenzijde heeft een mooi laagje geborsteld aluminium en het Scythe logo zit daar (terecht) trots in verwerkt. Een beetje aandacht voor de uitstraling van betaalbare koelers verdient punten.

De ventilator is een vrij standaard 120mm model, maar valt toch genoeg (positief) op met de strepen op de fanblades, ook is het positief dat Scythe hem heeft voorzien van zwarte sleeving op de kabel. Voor een budgetmodel prima features.

Het resultaat tesamen mag er wat mij betreft gewoon wezen. Het is niet zo extravagant zoals bijvoorbeeld Cryorig of Phanteks laten zien, maar het combineert betaalbaar met toch een leuke uitstraling. “Lekker zwart” laat zich in de regel ook makkelijk combineren met andere componenten.

De Mugen Max is helaas niet veel luxer verpakt, enkel een dun laagje schuim beschermt de bovenzijde van deze koeler. Onder dat laagje schuim vinden we een totaal ander plaatje. Geen zwarte afwerking, maar een heuse spiegel. Wel is de bovenkant van de Mugen Max goed glad afgewerkt.

Het koelblok van de Mugen Max is zo klassiek als het komen kan, maar dat hoeft natuurlijk helemaal geen nadeel te zijn. Alles zilverkleurig, met enkel gekartelde randen aan de heatsink die een beetje karakter tonen. Ik vermoed een bewuste keuze; het product draagt tenslotte de Mugen naam.

Pas aan de onderkant zien we dat we in 2015 leven (al is de bovenkant ook wel duidelijk strakker afgewerkt dan we in het verleden gewend waren), want het contact met de processor zit namelijk wat verschoven om te zorgen dat dit giga koelblok je werkgeheugen en eerste PCI-E slot niet in de weg zit. De afwerking van de onderzijde, en het koelblok overigens, is verder prima in orde, en het is wel degelijk voelbaar dat Scythe er wat dat betreft op vooruit is gegaan. Verwacht geen high-end, maar daar betaal je niet voor: Het voelt gezien de prijs goed aan.

De 140mm Glidestream ventilator heeft een meer ronde afwerking, en wederom een nette zwarte sleeve.

Pas wanneer we het koelblok van de Mugen Max naast de Kotetsu zetten zien we hoe groot dat ding in werkelijkheid is. Niet eens hoger, maar een stuk breder en dieper.

Iedereen die in de tijd een Mugen I of II heeft gemonteerd zal daar nog warme herinneringen aan over hebben gehouden. Ahem…

Dusdanig warme herinneringen had ik zelfs dat ik bij mijn Mugen 4 PCGH montage/review tranen in mijn ogen had van geluk dat ik al het electrische gereedschap achterwege kon laten en het echt met de hand (en zonder hulp van Oost-Europese krachtpatsers) de Mugen 4 zelf kon installeren. Dat er eenvoudigere alternatieven op de markt zijn weegt altijd mee, maar als het goed te doen is dan is dat acceptabel.

De installatie van deze twee koelers is exact gelijk aan de Mugen 4, duidelijk te zien aan de inhoud van beide verpakkingen, waarbij wel opvalt dat de Kotetsu zwart gespoten montage-elementen heeft, en de Mugen Max zilverkleurige.

Montage vereist nog altijd enige oplettendheid, zo moet je bijvoorbeeld niet vergeten de plastic ringetjes (witte ringetjes welke je ziet op de foto tussen de schroef en het bord) op de schroeven te zetten alvorens je deze door je moederbord in de backplate draait. Dat vergeten kan je je moederbord kosten.

De volgende stap is het plaatsen van de metalen clips op die schroeven, en met andere schroeven draai je deze vast.

Koelpasta op je processor, metalen bruggetje op de koeler zelf, en plaatsen maar.

De laatste stap vereist dat je met wederom twee schroeven de ‘brug’ vast zet aan de clips, en zo gelijkmatig het koelblok vast zet. Een eitje bij de Mugen 4, en ook de Kotetsu. Echter het blok van de Mugen Max is dusdanig groot dat één van de schroeven niet met een gewone schroevendraaier te benaderen is. Scythe is zo vriendelijk geweest er een handig tooltje bij te geven, maar dat ding komt eigenlijk pas van pas nadat de schroef er al een beetje in zit, en je moet tig slagen maken als je het enkel met dat ding op wilt lossen. Een gat in de bovenkant van de Mugen Max geeft wel directe toegang tot de schroef, maar vereist dat je gebruik maakt van een lange schroevendraaier (ca 16cm exclusief handsvat), en dat zal niet iedereen hebben rondslingeren.

Het kostte Scythe op pijnlijke manier flink punten dat ik uiteindelijk de schroevendraaier die Noctua met hun koelers meegeeft moest gebruiken om de Mugen Max te monteren, geen van mijn standaard schroevendraaiers werkte tenslotte en hoewel het met je vingers wel te priegelen valt is comfortabel niet het woord wat in mij op komt. Ben ik inmiddels te verwend en ongeduldig? Wellicht. Maar als ik zie dat veel andere merken hier stappen vooruit zijn op Scythe, die toch vooral bekend staan om hun processorkoelers, dan mag je dat ze aanrekenen. Al was het maar vanwege het feit dat Scythe het al makkelijker had kunnen maken door simpelweg een simpele lange schroevendraaier bij de Mugen Max verpakking te doen. Ik moet zeggen dat na de tweede montage (foto-sessie is soms gescheiden van test-sessie) het al iets soepeler af ging, maar Scythe, dit kan (of moet) gewoon (nog) beter.

Wat de Kotetsu betreft eigenlijk geen zorgen. Een paar stappen extra dan strict noodzakelijk zou moeten zijn en geen wereldmontage, maar het is wel redelijk eenvoudig te doen en het kleinere koelblok zorgt dat een normale schroevendraaier geen probleem vormt bij het afmonteren. Verwachten dat een consument een normale kruiskop schroevendraaier in huis heeft moet volgens mij wel kunnen.

Hoewel vooral de Mugen Max flink wat punten moet inleveren als het montage aankomt krijgt hij er weer een paar terug als het op compatibiliteit aan komt. Ondanks zijn extreme afmetingen zien we volledige compatibiliteit met hoge types werkgeheugen, en ook het eerste PCI-E slot wordt niet overlapt bij deze standaard indeling.

Als gevolg komt het koelblok wel heel ver richting je I/O panel. Dit is op zich geen probleem, maar kan een issue zijn wanneer je de Mugen Max in een dual-fan opstelling wilt draaien en tevens achterin je behuizing nog een ventilator hebt zitten, wat in de meeste behuizingen natuurlijk het geval is. Hou daar dus rekening mee als je gebruik wilt maken van de meegeleverde extra fan-clips. Gelukkig kon ik de extra ventilator die hier in huis op de Scythe Ashura zit even gebruiken voor een Dual-fan momentje, en op een test-bench heb je de ruimte.

Dat de Kotetsu vervolgens ook geen geheugen of PCI-E slot overlap heeft spreekt uiteraard voor zich.

Ik test met een Intel Core i7-4770k chip zowel op 3.9GHz op 1.14V, en 4.2GHz @ 1.20V. Hoewel de stock snelheid technisch gezien 3.5GHz is, boost een Intel Core i7-4770k zich normaliter tot 3.9GHz. Hoewel de meeste moederborden dan slechts één core tot 3.9GHz tillen zet ik ze wel alle vier op 3.9. Hoewel ik de term 'stock' aanhoud, is het dus eigenlijk ietsje hoger geklokt.

Overige punten:
- Tests worden uitgevoerd op een open test-bench: de Cooler Master Test Bench v1.0
- Geen verdere ventilatoren of koeling, enkel de onderdelen die de fabrikanten in de doos mee leveren worden gebruikt
- Ik gebruik de meegeleverde koelpasta, mocht je dat er niet bij krijgen (zeldzaam) gebruik ik Arctic MX-4.
- Voor load test op de i7 gebruik ik Prime95 met de setting In-place large FFTs. In de regel is deze belasting flink zwaarder dan gamen of video bewerken.
- Ik noteer de temperatuur pas nadat deze minimaal 15 minuten stabiel blijft.
- Bij het passeren van 90 graden Celsius faalt de koeler een test, en vervallen de resultaten op die instelling. Ik kan het dan niet aanraden om die betreffende koeler in het dagelijkse leven te gebruiken met die bepaalde instelling, gezien andere factoren zoals een warme zomer dag, of de opbouw van stof in de case, dan wel tot kritieke temperaturen kunnen leiden.

Let op: Resultaten zijn sterk afhankelijk van de kwaliteit van de gebruikte chip, maar ook de behuizing waarin je ze gebruikt. Hou altijd je temperaturen in de gaten als je gaat overklokken, ook met zeer krachtige koelsystemen. Reviews als deze dienen dan ook voornamelijk als een product-prestatie-vergelijking, en zijn geen garantie dat je bepaalde temperaturen of overklok met een koeler kan bereiken.

De aanduiding (DF) staat voor "Dual-Fan"

Geen uitschieters bij idle gebruik op lage toeren, het koelblok voert dat kleine beetje warmte van zichzelf uitstekend af. Zodra we wat druk op de i7 zetten zien we eigenlijk prima prestaties. De Kotetsu zit niet onverwacht in de achterhoede, maar het is dan ook goedkoopste koeler in de hele vergelijking. De vergelijking met de duurdere, maar veel kleinere Noctua NH-D9L en U9S loopt erg scheef, maar we zien dat hij in grote lijnen de ~40 euro towerkoelers dicht op de hielen zit. Het lijkt mij een realistische aanname dat je een koeler van 30 euro koopt omdat je die 10 euro elders wilt spenderen, dus het is een fijne wetenschap dat je op koelprestaties niet veel hoeft in te leveren.

De Mugen Max zit op een wat mooiere plaats in de lijst, zeker op de 3.9GHz. Wel de middenmoot, maar hij blijft wel iets koeler dan de alternatieven in grofweg dezelfde prijsklasse, iets wat voor sommigen voldoende informatie zal zijn. Zet ik hem naast de populaire Cooler Master 612 v2 dan is de Mugen Max op volle toeren wel luider, maar een verschil van 5 graden bij overklokken geeft je de mogelijkheid om iets koeling in te leveren ten gunste van stilte en de afwerking van de bovenzijde is beter bij de Scythe. De voornaamste concurrent lijkt hier echter de BeQuiet Shadow Rock Slim te zijn, gezien die met overklok dezelfde temperaturen noteerde maar wel iets stiller is en ook een top afwerking heeft, al bleef de Mugen Max hem zonder overklok nog wel nip voor (maar 1 graad kan je niet veel van zeggen). Het lijkt een beetje lood om oud ijzer misschien, ware het niet dat de montage nog een beetje nadreunt: De BeQuiet doet dat met een kleine marge toch iets beter, al moet je voor een echt veel soepelere montage kijken naar de Noctua (duurder) of de Cryorig H5 (duurder vanwege slechte verkrijgbaarheid), koelers die weliswaar een uitstekend totaalpakketje neerzetten, maar in pure koelprestatie dus wel iets achter de Mugen Max blijven. Zo houdt de Mugen Max toch nog enkele kaarten in handen om een overweging waard de zijn.

Traditioneel is een dual-fan modus niet zo gek interessant ongeacht welk merk of welk product, zelfs niet wanneer de ventilator slechts een tientje kost. In dit geval valt het mee omdat er in absolute termen toch een winst wordt geboekt, en het totaalplaatje bij de juiste shop of op het juiste moment wel degelijk rond de 50 euro uit kan komen. Mocht je al een Mugen Max hebben is het wel een leuke toevoeging, maar zodra de totaalprijs voor aanschaf richting de 55 euro lijkt te gaan zit je wel binnen het bereik van de Dark Rock 3 (Iets stiller, betere kwaliteit ventilatoren, betere installatie) en ook te dicht bij de Noctua NH-U14S om die niet te overwegen (Nog duurder, maar koeler, stiller, veel eenvoudiger te installeren). De Mugen Max is dus niet onverwacht het beste te overwegen in zijn standaard retail stand, een extra fan is een optie als je hem reeds hebt, en dual-fan modus is eventueel het overwegen waard als je de koeler plus ventilator voor een leuke totaalprijs kan bestellen. Maar nogmaals: 16-17 euro inclusief bezorgen (op dit moment de laagste prijs) maakt het totaal iets te duur om aan te bevelen, en vergeet ook niet dat de dual-fan modus in veel behuizingen niet zal passen als er reeds een ventilator in een standaard 120/140mm outtake positie achterin de behuizing is gemonteerd, hou dat dus in de gaten.

Grofweg anderhalf jaar na één van mijn eerste reviews, de Scythe Mugen 4 PCGH, stond er weer een Mugen op tafel. Een product welke in veel opzichten precies deed wat ik er van had verwacht: Stevige koelprestaties, onhoorbare prestaties op lage toeren, beperkte geluidsdruk op volle toeren, een verpakking waar je niet over naar huis zal schrijven, en een lekker scherpe prijs. Ook de Mugen Max bewijst weer dat het niet strikt noodzakelijk is om meer dan vier tientjes uit te geven om een quadcore i7 te overklokken. Als product op zich is dat allemaal prima, zeker voor de Nederlandse markt waar (te) regelmatig in eerste plaats naar de prijs wordt gekeken. Dat er ‘slechts’ van een Sleeve Bearing in de ventilator zit maakt de meeste van ons niet zo veel uit, als het maar goedkoop is. Hoewel dergelijke lagertypes een kortere levensduur hebben dan de Hydrodynamic of vergelijkbare bearings uit (duurdere) koeloplossingen, zijn ze wel van nature bijzonder stil in gebruik.

Ik zal zeker niet zeggen dat goedkoop duurkoop is, maar met tientallen verschillende processorkoelers in het recente geheugen ontkom je er niet aan dat je nog kritischer gaat kijken. In het geval van de Mugen Max kreeg Scythe het voor mij lastiger omdat de installatie van Scythe duidelijk achter blijft (Al mogen Bequiet en Cooler Master ook wel even gaan spieken bij Noctua, Cryorig, en Phanteks). Het zijn onnodig veel stappen, en je hebt een lange schroevendraaier nodig die niet iedereen zal hebben. Het jammere aan het hele verhaal is dat de installatie aanzienlijk minder kritiek had gekregen van mij als ze niet een knullig tangetje erbij hadden gedaan (welke de installatie enkel knulliger maakt), maar een schroevendraaier die lang genoeg was.

Die Mugen Max installatie is spijtig, want het koelblok zelf doet juist heel veel goed. Prestaties zijn in orde, hogere geheugentypes zijn mogelijk, en het eerste PCI-E slot wordt niet overlapt. Of de Mugen Max een interessante koop is zal uiteindelijk vooral afhangen van de prijs waarvoor je hem kan vinden, want de concurrentie is op al die vlakken in dit segment ook pittig en juist daardoor mag een fabrikant het niet laten afweten of één of meerdere secundaire elementen van een product. Toch is Scythe wel degelijk op de goede weg, want de installatie is wel beter dan het in het verleden was, en de bouwkwaliteit van het koelblok en de afwerking ervan voelen duidelijk beter dan in het (verre) verleden.

De Kotetsu maakt weliswaar gebruik van dezelfde installatie als de Mugen Max , maar gezien de compactere afmetingen kan je met een normale schroevendraaier de installatie prima uitvoeren. Nog altijd een paar extra handelingen dan zou hoeven, maar het is soepel genoeg om te doen zelfs als je niet erg ervaren bent. Wat prestaties betreft lever je natuurlijk ietsje in ten opzichte van zijn grotere broers, maar de besparing is in relatieve termen toch wel stevig. De goedkoopste koeler in de vergelijking loopt wat koeling betreft nauwelijks achter op de duurdere concurrenten, en ook is de Kotetsu praktisch prettig gezelschap: onhoorbaar bij eenvoudige taken, en rustig op volle toeren. Dit is een koeler waarmee je dus wel wat euro’s in je budget mee kan sparen zonder dat je het in de praktijk echt hoeft te merken.

De verpakking is nog altijd (iets te) eenvoudig, maar ook bij de betaalbare Kotetsu heeft Scythe duidelijk stappen in de goede richting gezet: Een nette gesleevde kabel, een koelblok wat kwalitatief prima aanvoelt, en de uitstraling en afwerking zijn, zeker voor 30 euro, keurig in orde. Mijn voornaamste punt van kritiek bij deze koeler is dat een 30 euro koeler zich op builds met een scherper budget richt, en veel betaalbare behuizingen geen ruimte hebben voor een 160mm hoge koeler; best een stevige hoogte voor een torentje op basis van een 120mm ventilator. Kan je de Kotetsu kwijt dan is hij relatief goedkoop, een goede all-rounder wat prestaties betreft, en tevens een keurig product om te zien: Een uitstekende basis voor een warme aanbeveling.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie:

Vind je deze review leuk dan zou ik een leuke reactie hieronder natuurlijk erg waarderen, dit geeft de motivatie om door te gaan met deze reviews, maar uiteraard is kritisch commentaar ook zeer welkom. Kijk anders ook eens bij mijn andere reviews; ik vind het leuk ze te maken, maar natuurlijk ook om ze te delen!

Terug naar boven