Asus GeForce GTX 780 DirectCu II OC 3GB productervaring door Mark

Inhoud
Voor de mensen die niet alles door willen lezen kun je klikken op een kopje om daar direct naar toe te gaan
Inleiding
------Test setup
Waarom deze kaart
Doos en accesoires
De kaart zelf
-------VRM in Detail
Features en Drivers
------Optimalisatie van games
------Shadowplay
Overklokken
------Undervolten
------Syntetisch tests
Koeling
Geluidsproductie
------Coilwhine
Gaming Benchmarks
Vergelijking
Conclusie
Update November/December 2014


Deze kaart heb ik sinds februari in bezit, sinds begin maart wordt hij gebruikt om te gamen op 2560x1440. Waar deze kaart kijkend naar de geheugenbus en hoeveelheid eigenlijk ook op ontworpen is. Het leek me leuk om een korte review te schrijven van deze kaart, mede omdat mijn vorige review over de iiyama XB2779QS zeer positief is ontvangen. In deze review wil ik verschillende aspecten van de ASUS DC2 GTX780 zo goed mogelijk behandelen

Test setup
De kaart is getest met de volgende hardware:
I5-4670k, overklokt naar 4300MHz
8GB 1600MHz ram, 8/8/8/24 timings
Cooler Master V700
Cooler Master CM690III Window
3x Noctua NF-F12 PWM
Samsung 840 EVO 250GB

Bij alle test(zoals temperaturen en Gaming benchmarks)heb ik in de gaten gehouden of er geen CPU bottleneck was. Dit was niet het geval, tijdens alle tests kon de kaart voluit draaien.


In januari heb ik een niewe game pc gekocht, met de intentie om op 1080p te blijven gamen had ik hier een AMD R9280x kaart ingezet, de Asus versie. Twee weken na het in bezit hebben van deze kaart bleek deze echter random artifacts te geven tijdens het spelen van games, soms zelfs op de desktop. Deze kaart heb ik (uiteraard) teruggestuurd, aangezien ik geen vertrouwen meer had in de 280x en ook een overstap naar 2560x1440 wou maken(had meer desktopruimte voor mijn studie nodig) heb ik besloten een stapje omhoog te gaan en te kijken naar een GTX780 of R9290. Uiteindelijk de knoop doorgehakt en tegen bijbetaling de 280x geruild voor de GTX780. Ik heb voor de Asus gekozen omdat hij goed uit de test kwam en vaak werdt geprezen vanwege de goede kwaliteit.


Alle foto's die ik heb gemaakt zijn klikbaar voor een hoge resolutie versie

Na het in ontvangst nemen van de kaart was ik erg enthousiast, niet gek want ik zat al een week op de igpu :D. Zoals gebruikelijk bij High-end kaarten is de doos vaak groter dan nodig, dat geldt ook zonder meer voor deze kaart. Staat beter in de fysieke computer winkel :P

Qua accessoires is het allemaal redelijk standaard, het enige wat me opvalt is dat Asus geen DVI>Dsub meeleverd, die zat er bijvoorbeeld bij mijn R9280X - en alle andere kaarten die ik gekocht heb - wel bij. Opzich heb ik daar wel vrede mee, er zijn weinig mensen die een scherm via Vga op deze kaart aan zullen gaan sluiten en degene die dat wel doen hebben vast wel zo'n ding liggen. Overigens is één DVI poort van het DVI-I type(dus te gebruiken met een adaptertje), dit in tegenstelling tot de AMD R9290(x), die het analoge signaal niet meer heeft en is uitgerust met alleen DVI-D aansluitingen. Wat mij betreft mag VGA(zeker op high-end kaarten)per direct uitgefaseerd worden.

Verder treft men de Driver CD - waar ook GPU tweak opstaat -, een quickstartguide en een SLI bridge. Mijn advies is altijd de CD lekker in de doos te laten en de nieuwste driver van Nvidia's website te downloaden, zelfde geldt voor GPU-tweak van de Asus site. De SLI bridge is flexibel en 12CM lang. Tot slot vindt je nog een 2x 6pin naar 8pin Peg verloopje, voor de mensen die geen 8pin connector op hun voeding hebben.

De doos volgepakt met beschermingsmateriaal en om de kaart zelf zit een anti-statisch zak.

Dan naar het interessante deel van het pakket, de GTX780 zelf. Qua afmetingen is de kaart een monster, alhoewel de lengte van 28,7Cm meevalt. De kaart is een Dual-slot design en ook de koeler blokkeert niks van het derde slot, al zou ik niet aanraden een uitbreidingskaart eronder te plaatsen vanwege het gedeeltelijk blokkeren van een ventilator.

Het venijn zit hem de hoogte, de kaart is flink hoger dan een PCIe slot in je kast, plus dat de PEG kabels er ook nog in de hoogte op moeten. De hoogte bedraagt namelijk 13,7CM, wat in mijn CM690III Window zonder problemen past. Als ik de hoogte vanaf het moederbord tot aan de bocht die de PEG connectors moeten maken meet kom ik ongeveer 15CM. Wat iets lager is als mijn CPU koeler, de Cooler Master Hyper 412s. Om te kijken of de kaart past kun je eenvoudig kijken bij "maximale hoogte cpu koeler", als deze minimaal 15CM is past hij(als de lengte natuurlijk ook uit komt).

Qua Aansluitingen bied de kaart DVI-D Dual link, DVI-I, HDMI en Displaypoort, dit is wat je op een moderne videokaart verwacht en voldoende, al mag de DVI-I van mij wel gewoon nog een DVI-D of Displaypoort worden. Daarnaast kunnen ze alle 4 tegelijk gebruikt worden.

Qua stroom aansluiting heeft de kaart één 8pin PCIe connector en één 6pin, tezamen met de PCIe interface zelf is dat genoeg om 300w aan stroom binnen te kunnen halen. Hier heeft Asus twee leuke toevoegingen gedaan, allereerst hebben ze de PCIe connectors er 180 graden gedraaid op gezet, waardoor je de PEG kabels er veel makkelijker uithaalt. Ook hebben ze twee lampjes toegevoegd die groen oplichten als de kaart op correcte wijze van stroom wordt voorzien.

De koeler die erop zit is een nieuwe generatie DC2 koeler, die bekend staan goed te koelen en zeer stil te zijn. Deze beschikt over een dikke 10mm heatpipe, aangevuld met 4 8mm heatpipes, evenals een Cooltech fan. Deze fan zou de airflow beter wegduwen van de kaart. Of deze zaken ook echt bijdragen aan de koeling zien we later in deze review terug.

Uiteraard bevindt zich onderop de kaart de PCIe aansluiting, die van de derde generatie is. Tevens zitten er 2SLI connectoren op, wat 3way SLI mogelijk moet maken.

Qua design vindt ik deze kaart erg mooi, de rood zwarte combinatie past ook goed bij mijn moederbord. Met name de backplate maakt hem helemaal af.

De DC2 koeler koelt alleen de GPU zelf, het geheugen en VRM wordt er niet door gekoeld. Of dit invloed heeft op temperaturen en/of prestaties zien we terug.

De kaart is erg zwaar, wat me gelijk opviel toen ik hem in de PC ging plaatsen, ik schat de kaart op 1200* gram wat redelijk zwaar is vergeleken met de concurrentie. De kaart voelt hierdoor zeer degelijk aan, het nadeel is dat Asus DC2 kaarten vaak de neiging hebben om te droppen(wat scheef te trekken in de kast). Asus heeft hiervoor in deze generatie wel een versteviging aan de zijkant gemaakt, in hoeverre deze kaart gaat droppen kan ik nu nog niet zeggen(te kort in gebruik). Om dit de zoveel mogelijk te voorkomen heb ik wel beide PCIe connectors van boven in de kaart laten komen, om niet nog meer druk naar beneden op de kaart te zetten(zie foto).

*De R9280X met dezelfde koeler weegt volgens verschillende sites ongeveer 1200 gram.

De GTX780 is gebaseerd op de GK110 chip, waarvan 12SMX units zijn ingeschakeld. Aangzien iedere SMX unit beschikt over 192 Cuda Cores en 16 TMU's(Texture Mapping Units) heeft deze kaart 2304 Cude Cores en 192 TMU's. Er zijn 48 ROP's(Render Output Unit's). Deze kaart van Asus is standaard overgeklokt naar 889MHz met een boost clock van 941MHz. Het 3GB video geheugen dat met een 384bit bus verbonden is met de chip draait op 1502MHz, wat een totale bandbreedte geeft van 288.4GB/s.

Van deze kaart heb je de A1 revisie en de B1, GPU-Z laat dit soms verkeert zien, kijk daarom even naar je BIOS versie: als deze begint met 80.80.21 heb je een B1, anders een A1. De B1 verbruikt wat minder energie en is in de regel iets beter overklokbaar. De A1 versie heeft wel altijd Hynix video geheugen, de B1 heeft soms Hynix en soms Elpida. Elpida overklokt in de regel veel minder goed dan Hynix. Gezien mijn eeuwige pech met hardware heb ik weer een exemplaar met Elpida :(.

Ook de Matrix, speciale overklokversie van de R9290x heeft Elpida geheugen. Lijkt erop dat Hynix productie problemen heeft ofzo(of elpida is veel goedkoper in te kopen). Aangezien er dus steeds meer Elpida chips op high-end kaarten wordt gezet

VRM in detail
[img] http://i.imgur.com/qzB18LN.jpg[/img]
De kaart maakt gebruikt van in totaal 10 fasen, waarvan 2 voor het videogeheugen. De GK110 chip zelf heeft dus 8 fasen tot zijn beschiking. Het referentie PCB van de GTX780 heeft een 6+2 design.

Asus claimt een 2,5x langere levensduur t.o.v. de referentie VRM. Als ik het even opzoek maakt Asus volgens mij gebruikt van condensatoren die rated zijn voor 5000 uur op 105C, het referentie PCB maakt gebruik van 2000 uur rated condensatoren. Er zit dus wel een kern van waarheid in die claim. Houdt er wel rekening mee dat iedere 10C graden koeler de levens duur verdubbeld. Op de mosfets lijkt Asus een kleine heatsink te hebben geplaatst.

Verder maakt Asus gebruik, van een digitale 8phase PWM controller(ASP1212), het refrentie PCB is analoog. Tot slot claimt het bedrijf 30% minder powernoise(zoals Coilwhine), hier komen we later op terug.


Dit stukje is in principe toepasbaar op alle Nvidia Kepler(en Maxwell) Kaarten, alle functies zijn beschikbaar als je een GTX650 desktopkaart of hoger hebt
Hoe snel de kaart hardwarematig ook is je hebt er niks aan zonder software, na het plaatsen van de kaart ga je naar de Nvidia website voor de nieuwste driver. Als je slim bent pak je ook gelijk geforce experience mee. Ik zal hier nog even kort informatie geven over de belangrijkste software trucjes van Nvidia.

Optimalisatie van games

Met de Geforce Experience kun je games optimaliseren, dit vindt ik zelf niet echt nuttig omdat ik het liever zelf afstel. Voor de gebruiker die hier moeite mee heeft of er simpelweg geen zin in heeft en gelijk wil gamen is het wel een uitkomst, aangezien de gekozen instellingen in mijn geval prima zijn(zelf instellen is natuurlijk wel wat beter).

Shadowplay
[img] http://www.geforce.com/sites/defaul...nce-1-7-ui-1.png[/img]
Naar mijn mening de beste Nvidia exclusive feature die er is, je kunt met geen tot maximaal ~10% prestatie verlies je gameplay opnemen of streamen(naar bijvoorbeeld Twitch). Je kunt continu opnemen en tot 20min in het verleden kun je aangeven dat je iets wilt bewaren(daarom de naam Shadowplay), dit vergt maximaal 7,5GB aan vrije ruimte op je schijf. Ook is handmatig opnemen gewoon mogelijk. De kwaliteit is uitstekend en de bestandsgrootte is voor die kwaliteit erg goed te noemen. Als ik een negatief moet noemen is dat Shadowplay maximaal in 1920x1200 opneemt, waardoor ik dus niet in mijn native resolutie kan opnemen. Gezien de opkomst van 4k en dat Shadowplay nog steeds Beta is zal dit nog wel verbeterd worden.

Verder is er nog TXAA, Pshyx enz. maar dit moet je maar even googlen omdat de reviews anders erg off-topic gaat.

Hoewel de kaart standaard op 889MHz loopt en een boost clock heeft van 941MHz gaat de kaart met de GPU boost 2,0 technologie bij mij naar 1032MHz onder belasting, zolang de kaart binnen de target temperature en power target/limit zit. Hoe ver de kaart boost hangt ook nog af van je Asic-waarde, mijn kaart heeft een score van 77,0%, hoe hoger de score hoe verder de kaart boost. In de review van Techpowerup gaat hun kaart tot 1019MHz, mijn kaart heeft dus een hogere Asic. Dit boosten gaat altijd in stappen van 13MHz.

Zoals in het plaatje te zien is zou een kaart met hogere Asic beter overklokken(op gewone koeling dan). Deze nummers worden echter door NVIDIA zelf aan elke chip toegekend en sommige chips komen ondanks een lagere Asic verder met overklokken. Hierdoor is er nog al wat onenigheid over, sommige geloven voorledig in Asic en anderen zien het als een random gegenereerd getalletje. Ik heb er zelf mixed feelings over, ik denk wel dat het betekenis heeft(waarom is het er anders??)maar dat het echt bepaalt hoe ver je met OCen komt gaat me te ver.

Hoe handig GPU boost 2,0 op stock is kan het tijdens het overklokken erg vervelend worden, als je een frequentie ingeeft kan hij zo maar in eens sneller gaan draaien(boosten), terwijl hij later wat teruggaat omdat je waarschijnlijk tegen je powerlimit aanloopt. Hierdoor is het lastig te voorspellen wat hij met een instelling gaat doen. Op stock loopt hij wel vrijwel continu één frequentie.

Deze powerlimit kan bij de Asus kaart tot 110% worden ingesteld, wat hoog is voor een GTX780, alleen de EVGA Classified kan volgens mij hoger. Als we even vergelijken met de AMD R9290 is het juist laag, deze kunnen vrijwel allemaal 20-50% omhoog. Als je deze kaart overklokt raad ik aan in stapjes van 13MHz vanaf de gewone boostclock te werken, omdat GPU boost 2,0 altijd in stappen van 13MHz boost is het iets eenvoudiger de maximale core clock te voorspellen.

Voor een 24/7 OC voor gaming heb ik de kaart stabiel gekregen op een boost clock van 1136MHz, tijdens gamen boost de kaart dan maximaal naar 1215MHz. De snelheid schommelt tijdens gamen tussen de 1175 en 1215MHz(weer die stappen van 13MHz). Hiervoor heb ik het boost-voltage iets verhoogt naar 1.18V(stock is 1.162V).

Het videogeheugen gaat tot 1625MHz, de kaart draait prima met 1725MHz maar de prestaties zijn dan minder, dit komt omdat videogeheugen fout correctie heeft en dus meer moet corrigeren op een hogere(en dus eigenlijk al onstabiele)snelheid. Dit is niet echt ver voor een GTX780, dit valt voor een deel te wijten aan de Elpida chips maar volgens mij komt het ook doordat het videogeheugen ongekoeld is.

Tijdens benchmarks kan de kaart maximaal een boostclock van 1175MHz voor de core draaien(tot 1254MHz met GPU boost). Het videogeheugen kan dan naar 1675MHz. Omdat ik voor 24/7 hier een marge op wil draait de kaart dus wat langzamer.

Undervolten

Ook heb ik gekeken of de kaart undervolt kan worden(voor lagere temperaturen en stroomverbruik. Hier liep ik gelijk tegen een probleem, je kunt alleen het maximale boost-voltage verhogen, niet verlagen. Ik heb hier geprobeerd GPU-Boost andersom te gebruiken, de PowerLimit verlaagt tot 70% en de kaart tot 1071Mhz boost overklokt. Dit heeft inderdaad het door mij verwachte effect, de kaart verlaagt zijn voltage tot ongeveer 1.025V(geeft wat meer als de powerlimit het toestaat)terwijl de clocks ongeveer rond de 1019-1058Mhz lopen. Als je de coreclock op stock laat staan geeft hij meer voltage(rond de 1.1V) en maar een clock van 928MHz, mocht je dit willen doen moet je dus de Boost Clock verhogen voor optimale prestatie op 70% powerlimit.

Synthetisch tests
OC en UV zijn de instellingen zoals hierboven beschreven
[img] http://i.imgur.com/7Iwjzs5.jpg[/img]
Op de een of ander manier klokte GPU Boost de kaart tijdens de eerste Graphics test flink terug(alleen met de OC settings), ongeveer tot 1110-1123MHz, geen idee waarom. De Power en temperatuur limieten werden niet overschreden, moet hier nog een keer induiken. De tweede test ging wel vol vermogen op 1188-1215MHz.

Wat we zien is dat de kaart met de undervolt zelfs wat sneller is dan op stock. Dit zou bij games(verder in de review)iets anders kunnen worden omdat de kaart hier heel anders kan Boosten, terwijl stock altijd 1032MHz is. De overklok levert 14% meer performance, maar dit wordt beïnvloed door het terug vallen van de clocks in de eerste test.

In Heaven en Valley zien we hetzelfde beeld, de overklok geeft hier 11% extra in Heaven en 9% in Valley. Ondanks dat de kaart hier wel continu 1188MHz of sneller draait is de prestatie verhoging minder, we kunnen dus concluderen dat prestaties niet linear schalen met klokfrequenties en afhankelijk van de software anders kunnen uitvallen. Wel zien we dat de Undervolt opnieuw een klein beetje sneller is dan stock.

GPU Boost 2,0 kan via een biosflash uitgeschakeld worden, net als de power limit. Voor meer informatie hierover verwijs ik je door naar de GTX780 owners club op overclock.net


Naast de performance heb ik ook de temperaturen van de kaart getest, zowel de Core als de VRM temperatuur zijn uitgelezen met de nieuwste versie van GPU-Z(alleen de nieuwste GPU-Z kan de VRM uitlezen, geen enkel ander programma kan het).
Ik heb de hoogst bereikte(niet het gemiddelde) temperatuur na een halfuur Crysis 3 spelen genoteerd. Na wat uitproberen bleek Crysis 3 de hoogste temperaturen te geven. De kamer temperatuur was 23-24 graden. Idle is gemeten door 10 minuten op de desktop te staan.

Omdat het een feit is dat open design kaarten hun warmte in de kast dumpen is het niet moeilijk te constateren dat airflow van groot belang kan zijn op de temperaturen. Hierom heb ik de kaart getest in drie situaties, met alleen één outtake fan(slechte aiflow), met één intake en één outtake(stock configuratie van de CM690III) en met 4 intakes en alle PCIe brackets verwijderd. De 4x intake geeft voor mij betere prestaties dan 3 intake/1 outtake dus heb ik daarvoor gekozen, momenteel draait de kaart bij mij met de 4xintake configuratie.
Verder heb ik de temperaturen op Stock, overgeklokt en geundervolt getest. Dit zijn dezelfde clocks als aangegeven onder het kopje Overklokken.

Idle staat er meer ter in indicatie bij, dit is niet zo boeiend naar mijn mening.
Wat we kunnen zien is dat met slechts één outtake fan de kaart zo’n 80C wordt, wat hetzelfde is als een referentie GTX780. De kaart klokte alleen bij het 1x outtake Stock scenario wat terug, van 1032MHz naar 1006MHz. Met de overclock gaan de temperaturen merkwaardig genoeg wat naar beneden, heb hier eerlijk gezegd geen verklaring voor(clocks blijven wel waar ze moeten zijn in ieder geval). Met de Undervolt zakken ze fors, het voltage is flink lager wat het stroomverbruik en temperaturen dus wel degelijk flink terug dringt.
Zodra we naar de stockconfiguratie van de CM690III gaan zien we een drop van zo’n 7C, nu blijft de clock ook op stock op zijn maximale snelheid. Opnieuw is de overclock minder warm dan stock.
Zodra we 4x intake gebruiken zakken ze opnieuw 8C, wederom is de overclock minder warm. Wat we kunnen constateren is dat het effect van de undervolt m.b.t. temperaturen flink is, al wordt het verschil kleiner naarmate de airflow toeneemt.

Zowel op stock als overgeklokt wordt de VRM 93C met slechts één outtake fan, de Undervolt verlaagt dit fors. Zodra we kijken naar de stock configuratie van de kast zakken deze naar 87C, het effect van de undervolt is hier zelfs nog groter. 4 Intake fans verlagen het nog eens met 5C, de undervolt heeft opnieuw meer effect.
Wat we kunnen stellen is dat de overclock opnieuw geen verhoging in de temps oplevert. De schaling met airflow is bij de VRM’s wat minder als bij de core, als je de kaart undervolt is het juist groter.

Als er weinig airflow is wordt de kaart gerust net zo warm als een referentie kaart, ook met de stock configuratie van de kast wordt hij naar mijn mening redelijk warm. Dit valt overigens de wijten aan de kast, mijn R9280X deed precies hetzelfde in deze kast. Wanneer je goede airflow hebt zijn de temperaturen prima in orde. Undervolten kan de temperaturen potentieel nog beter maken.

De VRM wordt aardig warm, tot 93 graden met slechte airflow. Ook met goede airflow wordt de 80C gepasseerd, hier hoef je je echter weinig zorgen over de maken, de VRM mag een stuk warmer worden dan de core. Undervolten levert hier een nog grotere verlaging op dan bij core. Het probleem is dat er niet te achterhalen valt wat de VRM sensor precies meet, als hij de mosfets meet is het helemaal in orde(de betere mogen 150C worden en kunnen wel wat hebben), als hij de condensatoren meet is het nog steeds ok alleen is 93C dan wel aan de warme kant(<85 is gewoon prima).

Ik heb geen geluidsmeter dus ik moet dit op gevoel doen :D

In deze grafiek zien we de fanspeed uitgedrukt in procenten die ik bij de temperatuur test gezien heb. De minimale fanspeed is 37%, lager kun je ook niet via overklok software instellen.
Op 37% draaien de fans ongeveer 1100 toeren per minuut(RPM), op 100% is dat 3000RPM. Als we het percentage wegzetten t.o.v. de roteersnelheid ziet dat er zo uit.

Nu zegt RPM niet het hele verhaal, een fan kan op 2000RPM stiller zijn dan een andere op 1500RPM.
Als ik persoonlijk een indeling maak voor deze kaart kom ik op het volgende. Ik game als één van de weinigen zonder headset dus ben redelijk gevoelig voor lawaaiige hardware daarnaast zit ik 50cm van de PC af:

37-55%: Niet te horen boven de HDD’s
55-65%: Komt net boven de HDD’s uit, maar met de speakers op een laag/middelmatig volume hoor je het niet
65-75%: Goed te horen, speakers moeten toch al wat harder. Voor headset gebruikers nog prima.
75-90%: Hier begint de kaart toch wel echt een kabaal te maken, zelf met de speakers op een redelijk hoog volume blijf je altijd wel wat gezoem horen, of je moet ze echt hard zetten dat je huisgenoten er last van hebben :P. Voor headset gebruikers hangt het een beetje van je headset af of het hinderlijk is.
90%+: Gewoon niet

Coilwhine
Naast ventilator snelheid kunnen kaarten ook coilwhine hebben, of beter gezegd een combinatie van Videokaart, voeding en moederbord. Als je niet weet wat Coilwhine is kijk dit even. Deze kaart heeft eigenlijk geen last van coilwhine(maar dit kan bij een andere ASUS GTX780 anders zijn!), alleen als de FPS boven de 1000 gaat kun je whine horen. Het enige waar ik hem hoorde whinen is de Ice Strom test van 3Dmark. De claim van Asus dat coilwhine minder zou zijn vind ik lastig te plaatsen, er is wel degelijk Coilwhine, maar alleen als er meer dan 1000fps op het scherm gezet moet worden. In normaal gebruik is er totaal geen coilwhine, maar nogmaals: dit kan met elke kaart anders zijn en hangt ook af van de voeding en het moederbord!


Tot slot heb ik wat gaming benchmarks gedraaid, ik heb er niet echt veel gedaan aangezien je dit ook op letterlijk 100 andere sites prima kunt terugvinden. Ik heb opnieuw dezelfde clocks gebruikt als eerder uitgelegd. Alle benchmarks zijn 3x uitgevoerd en vervolgens gemiddeld, elke game draait op de maximale instellingen, op de Anti-Aliasing na. De geteste resolutie is 2560x1440, ik heb geen 1920x1080 gedaan om dezelfde rede als boven aangegeven, daarnaast verwacht ik dat de meeste mensen die een kaart van dit kaliber kopen toch wel op een hogere resolutie zitten(of in ieder geval overwegen) dan 1920x1080.

Klik op de grafiek voor een grotere versie

Dit zijn de gebruikt AA instellingen:
- Crysis 3 – 2XMSAA
- Tombraider – FXAA
- Hitman Absolution – No AA
- Bioshock Infinite – AA On
- Witcher 2 – AA On, Uber off
- Far Cry 3 – 2XMSAA
- Batllfield 4 – 2XMSAA

Mocht je deze kaart overwegen en wil je graag de performance weten op een andere resolutie, game of settings stuur me even een PB. Als je de specifieke testearea in de games wil weten kan dit ook

Prima prestaties als je het mij vraagt, er is geen game die niet vloeiend afgespeeld kan worden op 2560x1440 met maximale instellingen, al zul je echt extreme AA(zoals 8xMSAA)in de zwaardere games achterwegen moeten laten.

Klik op de grafiek voor een grotere versie

Zoals hier te zien voegt de overklok gemiddeld zo’n 11% presaties toe in de geteste games, dit geeft ook weer aan dat een verhoging van de klokfrequenties niet lineair schaalt met de prestaties in games.
De undervolt is ook in games(net als de in de synthetisch tests)net wat sneller dan stock, gemiddeld 1,3%. Alleen in tombraider is het iets langzamer.


Hier wil ik even kort ingaan op alternatieven of concurrenten van deze kaart.
Ik kan onmogelijk naar alle opties kijken, ik licht er een paar uit. Daarnaast heb ik geen persoonlijke ervaring met deze opties

Alternatieven gebaseerd op de GTX780
De MSI N780 TF 3GD5/OC is wat sneller geklokt out of the box, namelijk 902/954MHz. MSI maakt echter gebruik van het referentie PCB en mindere kwaliteit fans. Over temps/geluid kan ik onmogelijk wat zeggen omdat dit (zoals we hier al zagen)flink afhangt van de airflow. Deze kaart is €10 euro goedkoper dan de ASUS.

De Gigabyte GeForce GTX 780 WindForce V2 is nog wat hoger geklokt(954/1006MHz), deze heeft 2x8pin in plaats van 1x8pin en 1x6pin. Volgens reviews zou hij echter luidruchtiger zijn en hogere core temps hebben(nogmaals ik kan dit persoonlijk bevestigen!). Deze kaart heeft een 8+2 phase digitale VRM en de prijs is vergelijkbaar met de ASUS.

EVGA heeft ook nog wat moddelen, deze zijn echter fors duurder. EVGA staat wel bekend om hun goede garantie en service.

Ik zou nog steeds de ASUS kiezen, dat verschil in stock frequenties vind ik persoonlijk nooit echt interessant(of het moet echt een forse OC zijn). Zeker de bouwkwaliteit en de stilte zijn prima in orde.

Alternatieven gebaseed op andere GPU's
Ik kan hier niet in gaan op de verschillende versies, en de kwaliteit daarvan. Dit zou veel te veel en onoverzichtelijk worden.
Naast de GTX780 zijn er nog meer GPU’s, zoals ik al zei heb ik zelf de 780 gekozen naar twijfelen tussen de GTX780 en R9290. Die R9290 is nou net de voornaamste concurrent, deze kun je momenteel voor €375 euro halen, wat dus €60 euro goedkoper is dan deze. Qua prestaties is die gelijk aan een GTX780(hangt wat van de game af). Wel mis je bij die kaarten de extra features zoals shadowplay. Het stroomverbruik ligt onder de load wel 30-40w hoger, in idle maakt dit niet uit. Wanneer je echter idle draait met 2(of meer) schermen verbruikt een R9290 30w meer(wat fors is voor idle). Ook loopt deze kaart meestal warmer dan de GTX780 en maakt meer lawaai, dit hangt uiteraard af van de versie. De R9290 heeft wel 1GB meer Vram, in de huidige games verbruik je maximaal 2.5GB op 1440p ter illustratie(misschien meer met 8x MSAA maar dat trekt de GPU sowieso al niet).

Ook heb je nog de R9290X, deze is wat sneller dan de GTX780, maar wel minimaal €40 euro duurder. Dezelfde nadelen gelden hier als bij de R9290.

Opnieuw zou ik voor de GTX780 kiezen, mede vanwege shadowplay en een lager stroomverbruik(heb namelijk 2 schermen). Ik kan hier echter geen winnaar uit kiezen, dit hangt af van je eisen en de games die je speelt.


Ik moet zeggen dat ik erg te spreken ben over deze kaart, ik heb hem nu anderhalve maand in bezit en ben er erg tevreden mee. Wel heb ik een paar puntjes van kritiek:

- Videogeheugen koeling, op stock instellingen maakt het weinig uit maar ik heb het idee dat het overklok potentieel van het geheugen er wel minder van wordt. Gezien het design van de koeler is een verbinding met de DC2 heatsink niet mogelijk maar zou een lage heatsink die over alle chips heen loopt prima moeten kunnen

- VRM koeling, Gezien het design van de koeler is het mogelijk de VRM te verbinden met de DC2 heatsink i.p.v. de kleine heatsink over de mosfets. De tempreaturen van de VRM zijn aan de hoge kant maar niet schokkend, dit kan het waarschijnlijk verbeteren. Ik vind ze aan de hoge kant omdat ASUS meer fases en efficiëntere onderdelen(aldus hunzelf)gebruikt, hier mag je een lagere temperatuur van verwachten.

- VRM Sensor locatie, nergens valt te vinden welk onderdeel van de VRM de sensor aangeeft. Hierdoor is het lastig(vrijwel onmogelijk)een conclusie aan de temperaturen te geven. Een simpele vermelding op de website zou voldoende zijn.

- VGA signaal eruit, deze is meer gericht op NVIDIA. Het implementeren van een DAC(digital to analog converter)voor het VGA signaal kost extra geld, neem een voorbeeld aan AMD en haal het eruit. Ik ga er in ieder geval van uit dat niemand die deze kaart koopt een VGA scherm aansluit. En we kunnen naar mijn mening dit soort oude standaarden niet blijven ondersteunen.

- Optionele uitschakeling van GPU Boost 2,0, zoals ik al aangaf kan GPU Boost 2,0 je tegen gaan werken met overklokken. Misschien een optie maken om GPU Boost 2,0 uit te zetten, dan hoeven mensen hun BIOS er ook niet voor de flashen. GPU boost er helemaal uit is ook niet de oplossing want het is wel degelijk handig voor mensen die niet overklokken.

Verder vind ik de kaart erg geslaagd, prestaties zijn erg goed, bouwkwaliteit van de gebruikt onderdelen is goed(geheugen is minder, maar ok). Geluidsproductie is erg laag en de temperaturen zijn bij een goede airflow ook helemaal in orde. Het wordt allemaal wat warmer(en luidruchtiger)als je airflow niet in orde is. Het feit dat de kaart amper te horen is zonder gebruik van een headset is echt heel erg goed, heb veel kaarten gehad maar zo stil waren ze bijna nooit.

Wat ik potentiële kopers wel aanraadt is ofwel hun kaart te overklokken, of te undervolten. De stock instellingen zijn zo afgesteld dat elke kaart ze kan draaien, dus 99,9% kan gewoon efficiënter draaien. Je kunt de kaart proberen te undervolten met het doel om net zo snel te zijn als op stock(of een beetje meer) met een lager stroomverbruik, betere temperaturen en geluidsproductie tot gevolg. Als je kiest te overklokken kun je toch een aardig beetje extra prestaties uit de kaart persen terwijl de temperaturen niet hoger worden. De Driver functies zoals Shadowplay vindt ik persoonlijk ook een pluspunt aan deze kaart.

Ik hoop dat jullie er iets aan hebben, vragen of aanmerkingen zijn altijd welkom.

Update November/December 2014
Inmiddels zijn we ruim een half jaar verder, en ben ik nog steeds erg tevreden met deze videokaart. De kaart heeft de afgelopen tijd geen gebreken getoond, in de vorm van artifacts of rammelende fans.

Wel is het te merken dat de zwaardere games van 2014 met name meer videogeheugen gebruiken, speciaal daarvoor(en dat games sowieso wat zwaarder zijn) wil ik nog wat benchmarks toevoegen van 2 recentere games – Shadow Of Morder(hierna SoM) en Dragon Age Inquisition(hierna DA: I) - , zowel op 1920x1080 als 2560x1440. De gebruikte manier van testen (en het testsysteem) is ongewijzigd, lees hiervoor de ervaring dus nog eens terug. Ook zal ik de weer dezelfde Over/Under klok presents gebruiken. SoM en DA: I beschikken over een interne benchmark, alleen bij SoM gebruik ik die, die van DA:I is zo kort dat het resultaat niet echt overeenkomt met de game, vandaar dat ik die daar niet gebruik.

Helaas kun je de resolutie in SoM niet zomaar aanpassen, de game gebruikt namelijk percentages van je Native resolutie, ik kom dus op 2048x1152(@ 80%), 1080p valt niet in te stellen, vandaar heb ik even mijn oude monitor gepakt ;). Bij deze game is tevens het Ultra-res texture pack geïnstalleerd en gebruikt.
 
Er is getest met Driver 344.75, de donkere staven geven de minimale framerate aan en de lichtere de gemiddelde, AA is uit gehouden.

Klik voor een grotere versie

DA:I is een stukje zwaarder dan de games die ik eerder al getest hebt(zelfs nog iets zwaarder dan Crysis 3), SoM echter niet zozeer. Toch kan er (nog steeds) de conclusie getrokken worden dat games prima speelbaar zijn met Ultra settings op 1440p, hoelang dit nog zo blijft is natuurlijk afwachten.

Klik voor een grotere versie

DA:I schaalt bovendien bijzonder goed met de overklok instellingen, op 1440p stijgt de gemiddelde framerate niet minder dan 18%, de minimale zelfs ruim 20%! Dit is procentueel fors meer dan de 10-12% in de andere games. Van 34/41 naar 41/48 is zeker te merken en absoluut de moeite waard.Net als in de vorige tests is de stroom besparende undervolt iets sneller dan de stock instelling.
De schaling van de gemiddlede framerate in SoM is gemiddeld, kijkend naar de eerdere resultaten.

De minimale framerate in SoM moet met een korreltje zout genomen, deze was erg random(dit is ook alleen zo laag in de benchmark, in de echte game was het veel hoger). Zoals aangeven de gemeten waardes zijn het gemiddelde van 3 metingen, de minimale framerate in deze game lag dusdanig verder uit elkaar dat er geen conclusies op getrokken kunnen worden.

Ik zou een grafiekje toe kunnen voegen van het videogeheugen gebruik, dit heeft alleen weinig zin met deze games. SoM gebruikt namelijk een cache van textures, dit betekend dat hij een 4GB (of zelfs een 6GB) videokaart helemaal vol zet, dit betekent niet dat een kaart met minder geheugen de game niet net zo goed draait, alleen kan (en zal) deze minder textures kunnen cachen in het Vram. Voor zo ver ik weet toen DA:I dat ook. Persoonlijk denk ik (nog steeds) dat 3GB tot 1440p wel genoeg is, en mocht het te weinig worden zit je al op een punt dat de chip het niet meer trekt. In SLI zouden zich misschien situaties kunnen voordoen dat het Vram al een issue is voordat de chips het neer meer trekken, maar dit kan ik niet testen dus het blijft bij speculaties.

Ook kom ik nog eventjes terug op geluidsproductie, inmiddels heeft de kaart ook in de zomer (30C+ kamertemperatuur)gedraaid. Uiteraard werd hij iets warmer dan tijdens de tests(en luidruchtiger), maar ik moet zeggen dat hij nog steeds erg stil bleef, heb er helaas destijds niet aan gedacht wat metingen te toen, vandaar dat cijfers ontbreken.

Deze kaart is sinds de release van GTX970/980 inmiddels EOL(End of Life), en is dus nieuw nauwelijks nog verkrijgbaar. Die GTX970 is goedkoper, zuiniger en sneller, wat hem een waardige opvolger maakt.
Mocht je deze kaart echter tweedehands voor een redelijke prijs vinden is en blijft het een aanrader.

Mocht je geïnteresseerd zijn, de kaart wordt gebruikt met een 2560x1440 monitor. Waarvan je hier de review kan lezen