Intel Core i5 4670K productervaring door Lambo LP670 SV

Inleiding
Allereerst wil ik Hardware.info en Intel bedanken voor de mogelijkheid om deel uit te maken van het Power Panel en het beschikbaar stellen van de hardware. In deze review ga ik mijn ervaring beschrijven met de Intel i5 4670K welke voor zo'n €200,- beschikbaar is. De CPU maakt deel uit van de Haswell familie welke binnen korte tijd een refresh krijgt waarbij eerst de locked modellen (zonder K) aan de beurt zijn en pas in kwartaal 3 (waarschijnlijk) de K modellen aan de beurt zijn. Het gaat hierbij overigens maar over een kleine bump in snelheden van waarschijnlijk 100 MHz.

De 2 andere reviews vindt u hier terug:

Corsair Vengeance Pro 16GB 2400 C11 http://nl.hardware.info/producterva...it-door-lambo-lp670-sv
ASUS Z87-A http://nl.hardware.info/producterva...-a-door-lambo-lp670-sv

In de review wil ik zo veel mogelijk de verschillende aspecten met van de Intel i5 4670K bespreken. Namelijk de CPU prestaties, de prestaties van de iGPU (HD 4600) zowel in benchmarks als in games, de prestaties van de i5 4670K in combinatie met een HD 6870 in games. Ook verken ik natuurlijk ook de overklok prestaties van zowel de CPU als iGPU. Verder is er ook nog een bespreking van het verbruik en de warmte productie.

Om alvast een kleine samenvatting te geven van de prestaties op basis van de resultaten:

• CPU Prestaties: Hier is Intel overduidelijk heer en meester in. AMD kan heel soms de schade nog wat beperken maar wordt eigenlijk over de hele lijn (Single/Multi threaded, Floating Point, Integer, ..) vernederd en dubbel zo hoge scores komen dan ook regelmatig voor.
• iGPU Prestaties: De APU (A10-5800K) presteert vaak nog net wat beter wanneer beide op stocksnelheden vergeleken worden. Echter is de voorsprong van AMD op grafisch gebied sterk aan het slinken. De HD 4600 staat zeker zijn mannetje.
• Game Prestaties: Op lage instellingen weet Intel veel meer fps te produceren dan een AMD Phenom. Wanneer de voor de maximale settings gekozen wordt zijn de onderlinge verschillen kleiner, aangezien de HD 6870 zorgt voor een harde bottleneck. Het is echter wel duidelijk dat ook hier Intel een sterke voorsprong heeft.
• Overklokken: Mijn overklok poging was zeker niet zonder resultaat. 4.4 GHz werd behaald (op alle 4 cores) in combinatie met 1550 MHz voor de iGPU. Uiteindelijk is hierbij mijn koeler de bottleneck omdat deze bij een nog hogere snelheid/voltage de warmte niet afdoende kan afvoeren.

Configuraties
Als vergelijkingsmateriaal heb ik benchmarks gedraaid op zoveel mogelijk systemen.

Een eerste systeem bestaat uit de A10-5800K APU, Windows 8.1 met de Catalyst 14.2 drivers. De snelheid is manueel op 4 GHz en de turbo (van 4,2) is uitgeschakeld. Verder draait de GPU op de standaard snelheid van 800 MHz in combinatie met het 16 GB Corsair 2400C11 geheugen dat ook ter beschikking is gesteld via deze leuke actie.

Het testsysteem bestaat uit een i5 4670K met Windows 8.1 in combinatie met de laatste intel drivers voor de HD 4600 en Catalyst 14.2 drivers wanneer gekoppeld met de HD 6870 van XFX. Als RAM is gekozen voor de 16GB Corsair 2400C11. De snelheid van de i5 varieert van stock (3,4 tot 3,8 met turbo) tot 4,4 GHz middels overklok. De interne GPU loopt op de standaardsnelheden en een overklok tot 1550 MHz. De GPU loop op een lichte overklok van 960 (900 standaard) met een standaard geheugensnelheid van 1050 MHz (DDR5)

Een 3de systeem bestaat uit een Phenom II X4 965BE welke op standaard snelheden draait. Verder staat hier Windows 7 (64bit) op en hoort hier een HD 6870 bij (960|1050), Catalyst 14.2 drivers, in combinatie met 4GB 1600C8 Corsair geheugen.

Puur ter informatie zijn er ook kort 2 andere systemen meegenomen. Een netbook met een E-350 APU (Dual core 1,6 GHz) op Windows 8.1 en een systeem met een A4-4000 APU (Dual core 3,2 GHz) op windows XP.

Het doel van deze opstellingen is om bruikbaar cijfermateriaal te hebben om een nuttige vergelijking te kunnen maken. Zo wordt de A10 vooral gebruikt als vergelijking met de iGPU van intel, namelijk de HD 7660D versus de HD 4600. De Phenom wordt voornamelijk gebruikt als vergelijking bij het gamen met externe GPU.

Prestaties CPU

Allereerst start ik met de ruwe CPU prestaties met verschillende benchmarks zoals Cinebench, Passmark, 3D Movement, 7-Zip, Faststone, Handbrake, PCmark V8, POV-Ray, SuperPi, WinRAR en nog enkele browser based benchmarks. Zoals te zien zijn dit heel wat benchmarks en resultaten waarvan ik geprobeerd heb om het toch nog een beetje compact weer te kunnen geven. Helaas is het me niet gelukt om doorheen al de grafieken een constante kleurstelling te gebruiken vanwege de wisselende configuraties die meegenomen worden. Daardoor is het aan te raden steeds naar de legende te kijken om ze zien welke CPU/GPU/combinatie er achter het resultaat zit. Verder besef ik dat dit heel wat resultaten zullen zijn, het konden er ook wat minder zijn, maar dit zou mogelijk een vertekend beeld kunnen geven. Voor de volledigheid behandel ik ze dus allemaal om te kijken hoe Intel presteert, in vergelijking met AMD.

De aftrap wordt genomen met de klassieke Cinebench R11.5 waarmee ik het volledige inhuis-gamma mee heb getest. Meteen wordt al duidelijk waar een sterke troef van Intel zich bevind, namelijk in de single threaded prestaties. Klok per klok vergelijken met de oudere Phenom is er natuurlijk een enorm verschil, vergeleken met de APU wordt dit verschil nog groter aangezien deze 4 GHz nodig heeft om hetzelfde te presteren als de Phenom op 3,4. Verder valt te berekenen dat de net geen 30% overklok op de i5 een 16,5% hogere prestatie oplevert wat zeker niet slecht is.

Wanneer alle Cores aan het werk mogen loopt Intel nog verder voorruit en is er duidelijk nog niet eens sprake van concurrentie. Ideaal gezien zou er nu vergeleken dienen te worden met een FX-8350 of een oudere i5 zoals de 2500k of 3570K om resultaten te zien die wat dichter bij elkaar liggen, maar deze heb ik niet in mijn bezit.

Alhoewel Passmark (v8.0) niet bekend staat als de beste benchmark heb ik ze toch gedraaid voor een snel overzicht. Uit de totaal score valt af te leiden dat de overgeklokte intel zowat dubbel zo hoog scoort als de APU. Er is maar 1 onderdeel waar AMD mee kan met Intel en dat is met de integer berekeningen. Verder valt pijnlijk op dat AMD's architectuur bestaande uit 2 modules die elk 2 cores bevatten maar wel maar 1 Floating Point unit, duidelijk tekort komt.

De 3D Particle Movement Benchmark is wat minder bekend (http://www.overclock.net/t/1413580/...cle-movement-benchmark) maar gebruikt verschillende algoritmes om bewegingen te berekenen. Hierbij wordt sterk geleund op de Floating Point berekeningen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Intel AMD compleet uit het water blaast wanneer alle 4 cores aan het werk mogen. Ook de overklok werpt sterk zijn vruchten af. Wanneer de benchmark in Single threaded modus draait zijn de resultaten ongeveer hetzelfde, buiten dat de APU nu wat dichter bij de Phenom kan geraken, vanwege de FP unit die nu niet gedeeld moet worden.

Aan de hand van 7-Zip's ingebouwde benchmark (met een woordenboekgrootte van 32MB) wordt er gekeken naar het aantal MIPS, dat weergeeft hoe snel de compressie en decompressie gebeurd, wat uiteraard cpu intensief is. Ook hierin kan de i5 zijn spierballen laten rollen en scoort hier behoorlijk wat meer dan AMD's chips. Ook het overklokken van de i5 werpt zijn vruchten af in deze benchmark.

Met de Chalkboard benchmark wordt er naar de HTML5 prestaties gekeken welke vooral belangrijk zijn bij het browsen van de websites. De test wordt uitgevoerd met mijn standaard browser, Chrome. Voor het afwerken van de benchmark heeft de i5 wat minder tijd nodig dan de APU, alhoewel het verschil niet zo groot is als in de meeste bovenstaande gevallen.

Voor het testen van de JavaScript perfmance wordt Kraken, van Mozilla, gebruikt. De grafiek spreekt voor zichzelf. Intel is hier overduidelijk heer en meester en heeft ongeveer de helft de van de tijd nodig om de test af te ronden. Dit komt overigens terug in mijn 'realword' ervaring tijdens het browsen. Van de 3 systemen (APU, Phenom, i5) is de i5 gewoon een heel stuk 'snappier' tijdens het browsen alhoewel er overal toch een SSD aanwezig is. Deze benchmark bevestigt dit dus.

FastStone is een minder bekend programma dat vooral handig is om vele foto's om te zetten qua formaat, resolutie en bestandstype. Als test heb ik dan ook 50 RAW foto's omgezet naar JPEG waarbij de resolutie sterk naar beneden werd gesteld en er een hoge vorm van compressie werd toegepast. De i5 heeft hier 46 seconden minder voor nodig wat overeenkomt met een 52% sneller. Overigens lijkt het overklokken van de i5 hier niet zo'n grote invloed te hebben.

HandBrake is een veelgebruikt programma voor het converteren van Video's. Aangezien deze geen ingebouwde benchmark heeft heb ik gekozen voor de Prologue van Game of Thrones te converteren met de Android preset. De i5 is hier ongeveer dubbel zo snel mee klaar als de APU. Ook het aantal verwerkte fps ligt logischerwijs in dezelfde verhouding. Wanneer je dus veel bestanden converteert is een i5 of zelfs een i7 dus wel sterk aan te raden. Ook de 8 cores van de FX zouden het waarschijnlijk niet misdoen.

Verder is ook de benchmark PCMark 8 Home Accelerated gedraaid wat makkelijk een half uur kan duren. Hier worden veelgebruikte handelingen nagebootst en waar mogelijk wordt dit versneld. Er wordt dus ook gebruik gemaakt van de iGPU. Aangezien de A10 een sterkere GPU aan boord heeft, compenseert dit voor het tragere CPU gedeelte en scoren ze uiteindelijk redelijk gelijk (de schaalverdeling is laat wel uitschijnen dat het verschil groot is, maar dit is niet echt het geval).

Peacekeeper is een 2de HTML5 test, welke ook van de hand van FutureMark is. De resultaten laten wederom zien dat de i5 zonder moeite de concurrentie achter zich laat. Overigens is het opmerkelijk dat de scores sterk verschillen van de gebruikte browser. Met Chrome wordt er structureel meer gescoord dan bij Internet Explorer.

Met behulp van POV-Ray worden de processors het vuur aan de schenen gelegd met het renderen.
Wanneer maar 1 core wordt aangesproken loopt de i5 duidelijk voorop met de Phenom als laatste. Bij een multithreaded belasting blijft de voorsprong van de Haswell ongeveer gelijk, maar moet de Piledriver architectuur de oude K10.5 architectuur voorlaten.

Sunspider is een 2de benchmark die focust op de JavaScript performance (zoals Kraken). De resultaten zijn dan ook niet verwonderlijk. Wanneer uitgevoerd in IE is de voorsprong dubbel zo groot voor Intel. Ook in Chrome is Intel een pak vlotter.

Bij het berekenen van Pi wordt gebruik gemaakt van SuperPi (16M) en wPrime (1024M). De i5's prestaties tijdens het berekenen van de 16M valt enigszins wat tegen. Ze loopt wat voor maar een overklokte Phenom (op 3,8) komt toch redelijk in de buurt. Ook valt de negatieve uitschieter van de Trinity APU enorm op. Kijkende naar wPrime krijgen we al een heel ander beeld te zien. Deze berekend de i5 op standaard snelheden zo maar even 263% sneller dan de A10. Ook een overgeklokte i5 is nog steeds 249% sneller dan een overgeklokte Phenom.

TrueCrypt heeft een ingebouwde benchmarktool waar ik handig van heb gebruik gemaakt. Deze test verschillende manieren om te bestanden te versleutelen, wat een CPU intensieve taak is. Bij alle 3 methodes (Serpent, Twofish en AES) loopt de i5 voorruit op de A10. Echter bij de AES methode is het verschil, ongeveer dubbel zo snel, het grootste en kan de i5 met een overklok (van 4,4 GHz) zo'n 3,7GB/s versleutelen.

Een laatste benchmark waar de CPU vol aan de bak moet is WinRAR. Voor het archiveren van bestanden is ook hier de i5 toch wel wat beter geschikt dan de A10.

Prestaties iGPU

Natuurlijk zou ik deze review oneer aandoen als ik de iGPU niet zou meenemen in de testen. Dit is namelijk waar Intel vooral de laatste tijd op aan het focussen is. Niet zo zeer de ruwe CPU prestaties verbeteren, maar het efficiënter maken van de chip en de iGPU van meer power voorzien. Deels zal dit waarschijnlijk liggen aan de hete adem die het voelt van AMD op gebied van integrated graphics. Zoals zal blijken uit de benchmarks kan de HD 7660D van de A10 (een €100 APU uit eind 2012) de i5 op standaardsnelheden nog steeds in het zand laten bijten op dat gebied. Wel moet alvast gezegd worden dat Intel hier sterk aan werkt en al een hele weg heeft afgelegd.

Prestaties iGPU Synthetisch

Een eerste test is Cinebench die met behulp van OpenGL een animatie laat zien. Hier scoort de stock i5 wat lager dan de A10 en kan een serieuze overklok (van 1150 MHz naar 1550 MHz, 35%) de achterstand net niet goedmaken.

Met behulp van Musemage's ingebouwde benchmark worden een boel bewerkingen uitgevoerd op een set foto's zoals filters en speciale effecten. Hierbij wordt waar mogelijk het proces versneld door de GPU te gebruiken. Dit laat zich dan ook zien in score waar de A10 op standaardsnelheden de i5 achter laat. Een CPU overklok en zelfs een combinatie van CPU en GPU overklok veranderen hier niets aan.

PassMark 8.0 bevat ook een onderdeel waarmee de 2D en 3D prestaties getest kunnen worden. Bij de 2D (totale) score blinkt de i5 uit en maakt de overklok ook heel wat uit. Bij de 3D prestaties is het omgekeerd. De A10 behaalt hier een mooie score en de haswell, zelfs met overklok, komt hier niet in de buurt.

Dan zijn we aanbeland bij de bekende 3DMark suite. Allereerst is er het Icestorm gedeelte dat ook beschikbaar is op Android. De A10 en i5 zijn hier aan elkaar gewaagt. Wanneer de i5 wordt gekoppeld met de HD 6870 vliegt de score voorruit ten opzichte van de Phenom en de HD 6870. Dit is omdat de physics, die de CPU berekend, redelijk zwaar doortellen bij de weging van de score. Daarom ook dat er zo'n 25.000 punten extra bijkomen als de CPU wordt overgeklokt.

Bij de FireStrike is eenzelfde beeld zichtbaar. De CPU is hier wel minder bepalend en daardoor scoort de A10 ook net wat hoger. Kijkende naar de Phenom is het verschil ook heel wat kleiner. Een overgeklokte i5 behaald net een score van 1024 wat zeker geen slecht resultaat is.

Ook de ouder versie, 3DMark06 wordt gedraaid. Hierin loopt de A10 nog steeds voor en ook een overklok doet daar weinig aan. Kijkende naar de externe GPU wordt wel een hogere score bereikt met het Intel systeem.

3DMark 11 Laat eenzelfde beeld zien. Op gebied van externe GPU zit er niet veel verschil in, bij de interne GPU's moet de i5 zijn meerdere erkennen.

3DMark Vantage geeft wel een iets ander beeld. Hier loopt de A10 niet meer voorop en is ook het verschil met de Phenom wat groter. De CPU telt hier waarschijnlijk iets zwaarder mee bij de physics score waardoor Intel een voordeel weet te behalen.

Prestaties OpenCL

Een ander deel van de prestaties waar mogelijk interesse naar is zijn de OpenCL prestaties. Hier heb ik zowel de iGPU als CPU gebenched. CompuBench CL geeft hier al een mooi resultaat. Het blijkt dat algemeen gezien de ingebouwde HD 4600 het snelste is van de opties wanneer deze is overgeklokt. Bij de Tree Search springt de i5 positief in beeld, verder laat de A10 het afweten bij Parallel berekeningen en blijft de HD 4600 achter bij het Vision onderdeel.

LuxMark v2.0 maakt ook van OpenCL gebruik voor het renderen van ingewikkelde platen. Wanneer alleen de GPU's ingeschakeld worden loopt de Haswell al voorop. Wanneer voor een combinatie wordt gekozen krijgt Intel echte vleugels en behaald een zeer hoge score.

Een laatste OpenCL test komt van ratGPU. Ook hieruit blijkt dat Intel toch wat sterker is. Waar de HD 7660D 84 seconden nodig heeft om de renders te maken, doet de HD 4600 dit in 55.4 seconden. Wanneer dan ook nog eens de overgeklokte CPU mee aan het werk wordt gezet zijn er nog maar 36,1 seconden nodig.

Prestaties in Games

Een laatste reeks benchmarks gaat over een nogal belangrijk doel waarvoor een dergelijke CPU vaak wordt gekocht. Namelijk gaming. Er wordt hier enerzijds gekeken of het mogelijk is om met de integrated graphics van de i5-4670K een spelletje te spelen, in vergelijking met de A10-5800K en anderzijds wat de prestaties zijn wanneer de i5 wordt gekoppeld met een HD 6870 in vergelijking met de 965BE en HD 6870. Voor de instellingen is waar mogelijk gekozen voor de resolutie 1920*1080, omdat dit de meest gebruikte resolutie is, in combinatie met de standaard settings indien er niets anders wordt vermeld. Bij de games wordt overigens steeds gebruik gemaakt van de ingebouwde benchmark tool zodat er geen vertekening is vanwege input van de gebruiker wat de representativiteit verhoogt.

Er wordt gestart met de game Alien versus Predator. Hier liggen de resultaten dicht bij elkaar, alhoewel de A10 net iets meer fps weet te produceren. Verder is de HD 6870 de beperkende factor gezien het minieme verschil tussen de Phenom en i5.

Bioshock Infinte toont weeral aan dat de GPU de zere plek is. Met dezelfde externe GPU liggen de resultaten dicht bij elkaar, kijkende naar de interne GPU weet de APU toch een aardige voorsprong op te bouwen.

Een oude klassieker is Crysis, welke vroeger menig videokaart op zijn knieën kreeg. Met high settings is het duidelijk teveel gevraagd van de interne GPU's, alhoewel de APU toch nog net wat beter scoort. Met de externe GPU presteert de Intel setup net wat beter. Een overgeklokte i5 haalt zelfs 10 fps extra, wat zeker verdienstelijk is. Wanneer er voor de low settings gekozen wordt, komt de CPU duidelijk meer naar de voorgrond. De voorsprong van de APU is verdwenen en bij de externe GPU's moet de Phenom al helemaal lossen. De i5 OC haalt hier zelfs 78% hogere fps.

Dirt 2 laat een soortgelijk beeld zien. De APU is over het algemeen net wat sneller, al verdwijnt dit bijna wanneer voor lage settings wordt gekozen. De Phenom houd de HD 6870 overduidelijk tegen, aangezien de i5 er heel wat meer fps weet uit te persen. Zowel op High settings, waar het verschil nog meevalt, als op de low settings waar de intel mijlenver voor staat met 124fps extra.

Final Fantasy XIV laat zien dat met de Extreme settings er praktisch geen verschil is tussen AMD en Intel. Op medium settings kan de i5 wat uitlopen.

Just Cause 2 geeft aan geen voorkeur te hebben voor de i5 of Phenom. Wel scoort de A10 behoorlijk beter dan de i5 wanneer gebruikt wordt gemaakt van de iGPU.

Lost Planet lijkt een voorkeur te hebben voor AMD cpu's aangezien zowel de Phenom als de APU net iets beter scoren.

Bij Metro Last Light zijn de rollen dan weer omgedraaid. Haswell scoort duidelijk wat beter dan de Phenom. Bij de APU's zijn de scores min of meer gelijk.

Resident Evil 6 heeft daarentegen een lichte voorkeur voor de Phenom. Ook de A10 scoort wat beter.

Sniper Elite v2 laat een soortgelijk beeld zien, alhoewel dit spel blijkbaar te hoog gegrepen is voor de verschillende setups.

S.T.A.L.K.E.R. Call of Pripyat heeft een lichte voorkeur naar AMD.

De Star Swarm benchmark laat duidelijk zien dat Intel hier voorop loopt. Opmerkelijk genoeg presteert de i5 met HD 4600 graphics op low settings zelfs beter dan een i5 met een HD 6870. Vermoedelijk zal dit aan de drivers liggen waar deze bij Intel beter hiervoor geoptimaliseerd zullen zijn, wat mogelijk is omdat AMD zijn pijlen richt op de Mantle. Overigens is er de Direct X versie gedraaid aangezien de HD 6870 geen gebruik kan maken van Mantle.

Street Fighter 6 is alleen gedraaid op de 'APU' setups. Hier heeft de A10 dan ook de bovenhand, alhoewel de i5 redelijk dicht in de buurt komt met de low settings.

Ook de Unreal Tournament 3 benchmark is met deze setups alleen maar gedaan. Op high settings heeft de overgeklokte i5 de leiding, voor de andere settings heeft de A10 de bovenhand.

Een laatste game die op alle setups is gedraaid is de game World in Conflict. Op High settings kan de A10 zijn grafische kracht ten toon stallen. Op low settings is hij even snel als de i5. Wanneer er weer de HD 6870 bijgezet wordt geeft dit op high settings een relatief klein verschil. Met de low settings laat de i5 de Phenom overduidelijk in het stof bijten.

Overklokbaarheid

Na al het geweld van de benchmarks wil ik het ook hebben over mijn overklokpogingen. Ik ben begonnen door er direct een custom koeler op te schroeven, namelijk mijn Cooler Master Hyper 212 Evo. Dit omdat de stock koeler al moeite heeft om de i5-4670K op stock snelheden en voltages koel te houden wanneer er wordt gestressed met de laatste versie van Prime95 (Met AVX).

Vervolgen ben ik aan de hand van het bios gaan overklokken. Dit heb ik gedaan door manueel het core voltage in te geven, alle cores te laten synchroniseren, de turbo uit te schakelen, EPU savings uit te schakelen, CPU Power phase control op extreme te zetten en cpu current capability op 130% te zetten. Zo ben ik er zeker van dat het voltage dat ik ingeef ook daadwerkelijk stabiel aan de cpu werd doorgegeven. Ook had ik een extra case fan bovenaan het moederbord gemonteerd die frisse lucht over het moederbord blies zodat de VRM heatsinks extra airflow zouden krijgen.

Om te starten heb ik de CPU gelocked op 3.5 GHz en gekeken wat het minimum voltage was om stabiel te zijn onder Prime95. Tegelijk hield ik met het programme RealTemp de temperaturen in het oog zodat deze onder alle omstandigheden onder de 95°C bleven. Op deze manier ben ik na veel trial en error kunnen opklimmen naar 4.4 GHz en heb ik voor elke stap van 100 MHz het 'ideale' voltage kunnen vinden. Zo had deze chip 1.335v in het bios nodig om stabiel te zijn op 4.4 GHz. Volgens CPU-Z werd dit 1.336v en volgens de Asus Suite kwam het neer op 1.360v. Hierbij werd de CPU niet warmer dan 93°C bij de warmste Core. Figuren met de temperatuur, voltages en verbruik voor de verschillende frequenties is wat lager in de review te vinden.

Overigens was het nog wel mogelijk geweest om puur voor de benchmarks de CPU nog wat verder over te klokken. Echter heb ik dit uit principe niet gedaan omdat de CPU niet mijn eigendom is, en voor 4.5+ toch echt wel een hoger voltage als 1.35v nodig zal zijn. Algemeen wordt aangenomen dat er vanaf dit punt degradatie zal plaatsvinden van de CPU. Met andere woorden, de CPU zal dit een tijd lang aankunnen maar zal op een duur meer Vcore nodig hebben om op dezelfde snelheid te kunnen draaien. Hij wordt dus minder zuinig en gaat er op prestaties zachtjes achteruit. Zelfs wanneer de temperatuur in orde is kan deze schade optreden. Daarom ben ik niet verder gegaan dan 4.4 GHz.

Ook een stukje over de iGPU, de HD 4600 mag hier niet ontbreken. Alhoewel de meeste, (zo niet alle gamers?), deze CPU kopen in combinatie met een externe GPU loont het enorm de moeite om de interne GPU op zijn staart te trappen als hier mee gegamed wil worden. Het overklokken op zich was kinderlijk eenvoudig. Met 0.9v was een snelheid van 1200 MHz te bereiken, wanneer de iGPU 1.25v werd gegeven was een frequentie van 1550 MHz bereikbaar. 1600 MHz wilde niet stabiel draaien, zelfs niet met een verdere verhoging van het voltage naar 1.275v. Mogelijk was dit wel nog mogelijk met een hoger voltage, maar dit leek me niet aan te raden alhoewel de temperaturen onder Furmark verre van een probleem vormden.

Warmteproductie

De warmte productie heb ik maar een 7/10 gegeven. Dit omdat het eigenlijk de beperkende factor in mijn overklok was. In principe was een hogere snelheid dan 4.4 GHz nog wel haalbaar als ik een betere CPU koeler zou bezitten. Wanneer de stock koeler wordt gebruikt is overklokken al helemaal van de baan overigens vanwege de temperaturen die snel oplopen wanneer de juiste stresstool wordt ingezet. Alhoewel ik zelf geen ervaring heb met de 2 voorgangers, de i5 2500K en 3570K, is algemeen aanvaard dat deze in de regel meer overklokpotentieel hadden vanwege lagere temperaturen.

De reden achter de plots mindering in capaciteit is de 'innovatie' van Intel om steeds meer dingen onder te brengen in de CPU. Een deel van de Voltage regulatie van de VRM's gebeurd nu in de CPU zelf wat simpelweg voor extra warmte zorgt, zeker wanneer er wordt overgeklokt. Verder is er ook nog bespaard op de binnehuidse koelpasta waardoor de warmtegeleiding verre van ideaal is. Als oplossing kan je de CPU op eigen risico delidden, hiervoor kan je de goede tutorial hier op HWI gebruiken ;), maar eigenlijk zou dit niet nodig moeten zijn. De geruchten gaan dat de nieuwe refresh van Haswell die er binnenkort aankomt niet alleen een minieme clockbump zal bevatten maar ook een andere koelpasta waardoor dit probleem mogelijk wordt opgelost.

Verbruik

Onder Idle verbruikte het syteem rond de 27-30W. Dit is in combinatie met de Corsair 650RM voeding en 1 Seagate 4TB HDD, 1 Samsung SSD en 16GB Corsair geheugen aangesloten op het Asus Z87-A bord. Zonder een externe GPU dus, maar wel bij weergave van het bureaublad.

Ter vergelijking verbruikt de A10 eerder rond de 33-35W in idle met ongeveer dezelfde randapparatuur aangesloten met als grote verschil de matige 350W Antec voeding die een certificaat moet ontberen.

Onderstaande lijst laat de verschillende frequenties zien met telkens het laagst mogelijke voltage dat stabiliteit voorzag. Het verbruik werd gemeten aan het stopcontact en is voor het volledige systeem dat buiten de laatste versie van Prime95 niets te doen had. Zoals te zien ligt de sweetspot van deze CPU op 4.3 GHz. 4.4 GHz is ook mogelijk maar vereist in verhouding te veel voltage waardoor het verbruik niet meer in verhouding is, en de CPU koeler ook vol aan de slag moet om de hitte af te voeren. Het verschil tussen 3.5 GHz en 4.4 GHz is zo maar even 81W aan extra verbruik! Hier tegenover staan natuurlijk heel wat betere prestaties maar dit moet ieder voor zichzelf uitmaken of dit nog wel de moeite is. Beter kan er dus voor 4.3 GHz worden gekozen waarbij er nog steeds een sterke prestatie winst zal zijn, maar het extra verbruik en warmte relatief beperkt blijven.

Voor de iGPU geld in feite hetzelfde. De prestaties vliegen dan wel voorruit, zo ook het verbruik en de daarbij horende warmte. Het verbruik is ook hier weer van het hele systeem dat buiten Furemark niks moest doen.

• 3,5 GHz @ 0.99v , 102W en 50°C
• 3,6 GHz @ 1.02v , 107W en 54°C
• 3.7 GHz @ 1.05v , 112W en 55°C
• 3.8 GHz @ 1.08v , 117W en 57°C
• 3.9 GHz @ 1.09v , 119W en 59°C
• 4.0 GHz @ 1.10v , 123W en 60°C
• 4.1 GHz @ 1.16v , 135W en 65°C
• 4.2 GHz @ 1.20v , 143W en 71°C
• 4.3 GHz @ 1.24v , 155W en 77°C
• 4.4 GHz @ 1.33v , 183W en 93°C
• 1200 MHz @ 0.90v , 77W
• 1500 MHz @ 1.15v , 113W
• 1550 MHz @ 1.25v , 131W
• 1600 MHz @ 1.27v , 140W (niet stabiel)

Conclusie

Een alles dekkende conclusie schrijven is niet makkelijk. Kijkende naar de prestaties zijn er verschillende factoren. Puur op CPU gebied is dit het met groot gemak het snelste wat ooit in huis is geweest. Dit merk je niet alleen met browsen maar ook met de intensieve taken zoals converteren, bewerken van foto's, encrypteren van bestanden, etc. Verder is de iGPU stevig uitgevoerd en zijn de prestaties ervan redelijk degelijk. Wanneer de HD4600 wordt voorzien van een overklok valt er best nog wel een spelletje mee te spelen op lagere settings. Echter blijft AMD met zijn APU's, welke uitblinken in grafische kracht ten koste van een zwakke CPU, nog wel wat voorruit op Intel, maar voor hoelang? Kijkende naar de prestaties in combinatie met de externe HD 6870 heb ik vaak de conclusie moeten trekken dat de GPU de bottleneck is en ervoor zorgt dat er weinig verschil is tussen de Intel en de Phenom. Echter op de lagere settings wordt vaak duidelijk hoeveel sneller de i5 het spel wel niet kan laten lopen. Indien ik een snellere GPU zou hebben ben ik er ook van overtuigd een groter verschil te zien tussen de Haswell en AMD oudgediende.

Overklokken is goed te doen en werpt zeker zijn vruchten af in de prestaties. Doorheen de grafieken laat de i5 een mooie schaling opteken. Echter stijgt het verbruik mee en ook de temperatuur. Dat laatste kan wel eens een spelbreker zijn wanneer er geen stevige koeling wordt voorzien.

Dan is er nog de prijs. Voor deze CPU moet er rond de €200 betaald worden. Ergens is dit natuurlijk wel een serieus bedrag in vergelijking met AMD. Echter maakt de prestatie winst dit grotendeels goed. Nu is het nog te verantwoorden, voor de gamers met een kleiner budget, om voor een FX-8320 te kiezen bijvoorbeeld of een Athlon 760K in combinatie met een sterke GPU. Als deze i5 echter rond de €150 zou kosten, valt dit helemaal weg en zou Intel in principe de perfecte CPU in huis hebben voor iedereen.

Als er nog vragen of opmerkingen zijn hoor ik het graag. Bedankt voor het lezen!