Sony Walkman NWZ-A815 2GB Black productervaring door David van Dantzig

Deze speler heb ik nu ruim een jaar en het leek me wel aardig een stukje te schrijven over een iPod alternatief. Begrijp me goed, iPods zijn erg fijn, maar persoonlijk vind ik de min of meer verplichting iTunes te gebruiken een groot bezwaar.

Sony heeft lange tijd een achterstand gehad met digitale muziekspelers. In de tijd van niet-flash media hadden ze de nu vrijwel uitgestorven MiniDisc en toen het bedrijf eindelijk in de markt stapte voor mp3-spelers maakte Sony weer de klassiek fouten van het bedrijf: proberen een eigen formaat te forceren (ATRAC, dat ook op MiniDiscs werd gebruikt) en irritante software die vereist was om bestanden op de speler te laden. De NWZ-A815 was de eerste van een nieuwe serie spelers die hieraan een eind maakte.

De speler wordt geleverd met software, maar die hoef je niet te gebruiken: aansluiten is voldoende om 'm onmiddellijk herkend te laten worden op een Windows compatible PC (ik heb geen idee of en hoe hij werkt met een Apple, laat staan Linux - maar de speler wordt herkend als removable storage, dus wie weet). Vervolgens kun je gewoon via de Verkenner bestanden naar de Music folder op de speler slepen. Na loskoppelen wordt de interne biblotheek bijgewerkt, en je kan spelen. Ook niet onbelangrijk: in tegenstelling tot sommige andere spelers is het ook geen probleem bestanden van de speler naar de computer te kopiëren. De speler werkt goed samen met Windows Media Player 10 en 11, als je ervan houdt om via een programma bestanden te synchroniseren, iets waar ik zelf geen behoefte aan heb, maar zo heb je 'iTunes achtige' functionaliteit tot je beschikking.

Naast een batterij handleidingen in -tig talen, en het CD'tje met software wordt de speler geleverd met een in ear hoofdtelefoon. Die is vermeldenswaardig, want hij is vele malen beter dan wat standaard met portable mediaspelers wordt geleverd. De meeste mensen zullen geen behoefte hebben een aparte hoofdtelefoon te kopen, de meegeleverde dopjes zijn gewoon erg goed. Omdat je drie verschillende formaten oorkussentjes kan gebruiken passen ze ook in ieder oor. Nadeel van die losse oorkussentjes is dat ze niet erg vast zitten, ik ben er nu al een aantal kwijtgeraakt bij het in- en uit m'n jas (niet oor :P) halen. En een nieuw setje kost 10 euro, wat tamelijk absurd is.

Ten slotte zit er een USB-kabel in de doos. Helaas heeft Sony ervoor gekozen een eigen variant te bedenken, waardoor deze kabel de sleutel tot de speler is: zonder kabel kan je niet opladen en kun je geen bestanden overzetten. Op zich is de logica begrijpelijk, want Sony heeft een soort 'dock connector' op de onderkant van de speler geplaatst. Er is een dock verkrijgbaar, hiermee kun je onder meer ook opnemen op de speler. Maar het blijft jammer, een standaard mini-USB aansluiting is wel zo prettig met het oog op kwijtrakende kabels.

Batterijduur
De batterijduur is uitstekend, ik gebruik de speler zo'n 2-3 uur per dag en hoef zelden binnen een week twee keer op te laden. En dat is na een jaar gebruik - zoals bekend neemt de capaciteit van lithium ion batterijen over een periode van ongeveer drie jaar af, maar tot dusver is het nog prima te doen. Helaas is de batterij niet te vervangen, wat betekent dat de speler op is als de batterij dat is.Dat is niet geweldig voor het milieu, maar verder zijn mp3-spelers geen apparaten die meer dan 3 jaar gebruikt hoeven te worden, vermoedelijk vervang ik deze al voordat de batterij niet meer mee kan, simpelweg omdat ik meer opslagruimte wil, bijvoorbeeld. Opladen gaat via de meegeleverde USB-kabel.

Gebruiksgemak
Het menu van de speler is uitstekend en overzichtelijk. Dankzij het QVGA (320x240 pixels) beeldscherm is er voldoende ruimte voor alle informatie. Met een vierpunts knop voor de navigatie en een centrale knop voor bevestigen is de weg vinden in de opties snel en intuïtief. Een aparte Option knop geeft je snelle toegang tot veelgebruikte functies (play mode bijvoorbeeld), met een Back knop ga je snel omhoog in de menu-structuur. De volumeknoppen zitten op de zijkant. Enige irritante feature is de Hold-knop, die zit op een onlogische plek op de achterkant, waardoor je 'm in de praktijk niet gebruikt, wat kan leiden tot per ongeluk indrukken van knoppen: ik heb nogal eens dat de speler ongemerkt aan gaat en dan de halve batterij leegspeelt voor ik erachter kom.

Een nadeeltje aan de interface is de scrollsnelheid: lange bestandsnamen worden horizontaal scrollend vertoond, maar dat gaat tamelijk langzaam, en je kan het niet instellen. Effectief gebruik van ID3-tags is dus belangrijk.

Geluidskwaliteit
De geluidskwaliteit is zonder meer goed, ik heb een vrij brede muzieksmaak dus ik heb alles van triphop tot techno tot klassiek tot rap wel beluisterd. De standaardinstelling van de equaliser - vlak - is behoorlijk goed, wie wat meer punch wil in de bas of wat meer nadruk op de hoge tonen kan dat instellen. De equaliser heeft een groot aantal presets en meerdere zelf te definiëren presets. Het Andante uit piano concert nr. 23 van Mozart is een mooi voorbeeld van een dynamisch klassiek stuk met hele zachte en meer up tempo passages, waar de speler beide accuraat weergeeft zonder dat details wegvallen.Het titelnummer van de soundtrack van Bulworth (KAM, KRS-One, Method Man en Prodigy) is een mooi voorbeeld van old school rap, waar slechte spelers door de mand vallen doordat de tekst niet te volgen is, maar op de A815 is elk woord kraakhelder, terwijl de bassline haarscherp klinkt. En zo zou ik nog een tijdje door kunnen gaan, maar het komt erop neer dat ik zeer te spreken ben over de geluidskwaliteit, welk genre ik ook draai, het klinkt gewoon goed.

Er zit een hele zooi aan 'geluidsverbeter' opties op de speler, van een surround stand tot allerlei omgevingseffecten (het bekende 'stadion' effect bijvoorbeeld). Persoonlijk hoeft 't van mij niet en staat standaard uit, maar het geeft wel aan dat er een goede DSP in de speler zit, voor wie dat soort dingen leuk vindt: het werkt wel. Een feature die wel aardig is, is de Dynamic Normaliser, die probeert het volume van alle bestanden gelijk te trekken, zodat je niet steeds het volume hoeft aan te passen als je veel mp3's van verschillende bronnen hebt.

Een vraag die wellicht interessant is - kan hij ook hard? Ja, hij kan hard. Sterker nog, draaien op vol volume is een recept voor gehoorbeschadiging. Sony heeft ondersteuning voor AVLS (automatic volume limiting system) ingebouwd en wie de neiging heeft medepassagiers en het eigen gehoor geweld aan te doen, zou dat aan moeten zetten. Meestal draai ik op een derde van het maximale volume, en dat is meer dan genoeg.

Video kwaliteit
Ik gebruik de speler niet voor video's, kijken op 320x240 pixels is irritant en ik heb geen geduld om m'n video's te converteren naar de benodigde resolutie en bit rate. Sony had een voorbeeldje op de speler gezet, een trailer voor Spider Man. Dat zag er prima uit, loopt soepel. De schermkwaliteit is dan ook goed, het is weliswaar geen OLED maar de kleuren zijn uitstekend en het contrast is eveneens goed. Met direct invallend zonlicht moet je de helderheid van het scherm maximaliseren, maar binnenshuis en in het OV kan je het op minimale instelling ook nog uitstekend uitlezen. Foto's zien er mooi uit, maar ja, je kijkt naar een postzegel. Het is nog altijd honderd keer beter dan een monochroom LCD van één regel en een reden waarom ik een speler als deze prefereer boven een USB stick model.

Conclusie
Je kan je afvragen waarom aandacht besteden aan een speler van een jaar oud. Simpel: Sony heeft inmiddels heel wat meer modellen als opvolger, en hoewel die ongetwijfeld zullen verschillen, zijn er ook overeenkomsten. De form factor, bediening en menu komen grotendeels overeen, en die zijn alle erg goed. Ook het drag & drop principe wordt vooralsnog aangehouden, en de geïntegreerde batterij en eigen USB-kabel zijn ook nog altijd ongewijzigde design concepten. De nieuwste spelers zijn leverbaar met 16GB geheugen als ik me niet vergis. Helaas nog geen modellen met een hard disk (Sony heeft ze wel gehad, maar met alle eerder genoemde nadelen), noch met meer geheugen. Ook een mogelijkheid tot uitbreiding ontbreekt, maar aangezien die ongetwijfeld met een MemoryStick variant zou werken, moeten we daar denk ik dankbaar voor zijn.

Al met al is de NWZ-A815 een aanrader, en ik neem zeker Sony op m'n shortlist voor de volgende speler.