Ultimate PC - juni 2020

Waar we bij de vorige editie van de Ultimate PC nog constateerden dat AMD voor het eerst een plekje in deze configuratie had weten te bemachtigen, lijkt de keuze voor een AMD-chip anno 2020 zonneklaar.

We kiezen vanzelfsprekend voor de snelste cpu die AMD op dit moment in zijn assortiment heeft, namelijk de Ryzen Threadripper 3990X met 64 cores. Niet alleen is het aantal cores verdubbeld ten opzichte van de voorgaande generatie, maar ook de prestaties in taken die niet goed schalen zijn nu veel beter. In games presteerden oudere Threadrippers nog wel eens bijzonder slecht, maar de 3990X kan prima mee met alle Ryzens op de 'normale' socket AM4.

Het resultaat is een weliswaar peperdure processor die in elke denkbare taak uitmuntend presteert: precies wat we zoeken voor de Ultimate PC!

Een configuratie als deze vraagt eigenlijk om custom waterkoeling, maar dat vereist naast een ongelimiteerde portemonnee ook de nodige ervaring. Voor dit advies houden we het daarom bij de beste kant-en-klare waterkoeler die je kan kopen.

De NZXT Kraken Z73 is de grootste 360mm-versie van de nieuwe serie van deze fabrikant. Naast uitstekend koelprestaties kenmerkt hij zich door een kleurenschermpje bovenop het cpu-blok, waarop je actuele gegevens over je hardware of een zelfgemaakt gifje kunt weergeven. Lees voor inspiratie zeker even onze review van de kleinere Kraken Z63 terug.

De gekozen processor heeft een quad-channel DDR4-geheugencontroller, wat betekent dat we minimaal vier sloten moeten opvullen voor de beste prestaties. Dat doen we met een kit van G.Skill uit zijn high-end Trident Z Neo-reeks, die we tweemaal aanschaffen voor een totaal van 128 GB. De 3990X zal smullen van de combinatie van DDR4-3600 met lage latencies van 16-16-16-36. Wil je iets besparen, dan kun je ook beginnen met één kit.

Het beste ultieme TRX40-moederbord voor de derde generatie Threadripper komt volgens ons van Asus. De RoG Zenith II Extreme Alpha is geheel bedacht voor het 64-core topmodel en heeft dan ook welhaast bizarre specs: een stroomvoorziening bestaande uit zestien 90A-powerstages, vier keer pci-express 4.0 x16 en niet minder dan vijf m.2-sloten op volle snelheid. Ook een sloot usb-poorten, grotendeels usb 3.2 gen2 (10 Gbps) en zelfs één gloednieuwe gen2x2-poort (20 Gbps), en een 10Gb-ethernetkaart mogen natuurlijk niet ontbreken.

De videokaart die we kiezen is één van de weinige onderdelen die sinds de vorige editie niet significant sneller is geworden: de Nvidia GeForce RTX 2080 Ti. MSI heeft op basis van deze gpu één van de aantrekkelijkste modellen ontworpen: de Gaming X Trio wist in onze tests zowel op het gebied van prestaties als qua koeling en geluidsproductie goed te scoren. Wij gaan echter voor de nieuwe Gaming Z Trio, die MSI met snel 16Gbps-geheugen heeft uitgerust.

Helaas werkt SLI niet in alle nieuwe games goed, maar doorgaans is één RTX 2080 Ti al voldoende om op de gekozen monitor de 60 fps aan te tikken op ultra settings. Als SLI wel goed werkt, heb je al helemaal een ultieme game-ervaring zonder ook maar één instelling omlaag te hoeven zetten.

Er is maar één ssd sneller dan alle andere modellen, en dat zijn de Optane-drives van Intel. Het 3D XPoint-geheugen waar deze ssd's op gebaseerd zijn, houdt qua snelheid het midden tussen traditioneel nand-flash en werkgeheugen. In gewone pc's komen we het door de forse meerprijs nog altijd vrijwel niet tegen, maar dat is voor de Ultimate PC natuurlijk geen bezwaar. De Optane 905p is een licht verbeterde versie van de 900p en voor het eerst beschikbaar in een capaciteit van 1,5 TB, waardoor je je OS en alle belangrijke software op de snelst denkbare opslag kunt zetten.

Nu heb je waarschijnlijk wel meer data dan op één 1,5TB-Optane past: daarom plaatsen we ook twee Samsung 970 Evo Plus-ssd's van 2 TB. Die zijn nog altijd meer dan voldoende snel om software van te draaien, maar ook het opslaan en bewerken van grote bestanden gaat op deze drives uitstekend.

Mocht je aan in totaal vijf terabyte ssd-opslag niet genoeg hebben, dan kun je bijvoorbeeld nog extra m.2-drives of sata-ssd's bijplaatsen, of zelfs wat grote harde schijven plaatsen - al is een NAS in dat geval misschien een betere optie.

De Phanteks Enthoo Elite is een van de grootste, zwaarste en duurste kasten die we ooit onder handen hebben genomen in het Hardware Info-testlab. De kast is opgebouwd uit dikke aluminium panelen met een zijkant van gehard glas. Hij komt met maar liefst vijf 140mm-ventilators, de nodige rgb-verlichting en bijgeleverde controllers voor zowel de verlichting als pwm-fans. Uniek is dat je in deze kast een tweede itx-systeem kan plaatsen, mocht je dat willen.

Er is één voeding die in onze testresultaten stelselmatig met kop en schouders boven de concurrent uit steekt: de Corsair AX1600i. Dit is de eerste voor consumenten verkrijgbare pc-voeding die gebruikmaakt van efficiëntere transistors gemaakt van galliumnitride. De AX1600i is daardoor veruit de efficiëntste voeding die we ooit hebben getest. Uiteraard kloppen ook alle andere aspecten: de voeding is volledig modulair, digitaal te monitoren via Corsair Link en heeft een semi-passieve (en tevens uiterst stille) ventilator.

Bij eerdere edities van de Ultimate PC moesten we soms genoegen nemen met een compromis: de ideale combinatie van resolutie, paneel en verversingssnelheid was er lange tijd nét niet. Dit jaar is dat wel anders: er zijn misschien wel tien monitoren te koop die in dit advies niet hadden misstaan.

Na wikken en wegen kiezen we voor de Samsung C49RG90: een 49"-superwide met een resolutie van 5120 bij 1440 pixels. Deze 32:9-monitor kan hdr weergeven met een serieuze maximale helderheid van 1000 nits en ondersteunt bovendien Freesync tot 120 Hz. Vanzelfsprekend zijn ook de beeldkwaliteit en kleurreproductie uitmuntend.

Wil je geen ultrawide, dan is de Asus RoG Strix XG27UQ een alternatief dat zeker het noemen waard is. Ook de specs van dit scherm zijn om je vingers bij af te likken: 4K-resolutie, een refreshrate van 144 Hz en G-Sync compatible. De matige hdr-implementatie maakt hem echter net niet ultiem genoeg om hem standaard aan te bevelen.

Hoewel we kort geleden de eerste oled-monitor bespraken op Hardware Info, lijkt het inzetten van een tv voor gamers de beste optie om van oled met al zijn bekende voordelen te kunnen genieten. Dankzij het bestaan van een 48"-model en de ondersteuning voor Nvidia G-Sync tot 120 Hz is de LG OLED CX-serie hiervoor het meest geschikt. Wel zit je met de huidige generatie videokaarten nog met enige kleurcompressie via hdmi. Een volwaardige displayport-naar-hdmi-2.1-adapter zou echter spoedig op de markt moeten verschijnen.

Teufel levert één van de meest ultieme speakersets voor de pc-gamer. De Concept E-450 komt met vijf kwalitatief goede satellieten voor een ruimtelijk geluid en een letterlijk en figuurlijk dikke subwoofer die indrukwekkend diepe bas voor zijn rekening neemt. Met het geluid zit het dus meer dan goed, maar je krijgt er ook nog eens een draadloze afstandsbediening bij en kunt er gemakkelijk muziek naartoe streamen via bluetooth.

Een van de beste 2.0-sets die we nog als 'pc speakerset' zouden kunnen omschrijven, is de Edifier Studio S3000 Pro 2.0. Ook deze set heeft overigens bluetooth-ondersteuning.

Verder kun je het qua audio natuurlijk zo gek maken als je zelf wil: je kunt bijvoorbeeld prima een losse receiver met aparte speakers aansluiten. Ook een hoofdtelefoon is zeker een optie, van audiofiele modellen tot luxe gaming headsets of reguliere koptelefoons. Vermijd alleen bluetooth, want die standaard brengt voor pc-gebruik ongewenste vertraging met zich mee.

Op de CES kondigde Corsair een nieuwe versie van topmodel K95 Platinum aan, de K95 Platinum XT. Het design is niet echt veranderd, maar wel zijn er nieuwe toetsen van duurzaam PBT-plastic - nog steeds zeldzaam bij andere dure gaming toetsenborden - en is er een nieuwe polssteun met meer comfort.

Qua featureset was de K95 al één van de meest uitgebreide gaming toetsenborden op de markt. Uiteraard kan de K95 RGB Platinum XT gebruikmaken van Corsairs uitstekende iCUE-software, dit jaar verder uitgebreid met Aura Sync-integratie voor synchronisatie met Asus-componenten. Een andere nieuwe functie is de mogelijkheid de zes extra macrotoetsen links te gebruiken voor het bedienen van de Stream Deck-software, waarmee je misschien geen apart Stream Deck meer hoeft aan te schaffen.

Een alternatief dat we zeker willen noemen is afkomstig van het Nederlandse Wooting. De Wooting Two Lekker Edition is het eerste mechanische toetsenbord met full-range analoge input, dankzij het gebruik van zelfontworpen schakelaars. Helaas produceerde de fabrikant in eerste instantie slechts duizend stuks, die inmiddels volledig uitverkocht is.

Hoewel Logitech in dit segment ook enkele uitstekende opties heeft, gaan we dit maal voor een muis van Corsair. Dat heeft sowieso als voordeel dat je voor muis en keyboard slechts één softwarepakket hoeft te installeren, maar ook buiten dat is de Dark Core RGB Pro SE een uitstekende gaming muis.

De Dark Core RGB Pro is de verbeterde versie van de originele Dark Core RGB, wat pas de eerste draadloze muis van Corsair was. De belangrijkste aanpassing is de sensor, al waren de prestaties van het eerste model eigenlijk al uitstekend, maar bovendien is de door sommigen bekritiseerde sniperknop ingeruild voor traditionele vorige/volgende-knoppen. Als fps-gamer is dat wellicht een gemis, maar velen zullen dit eerder als een verbetering zien.

Je verbindt de muis via een lagvrije draadloze verbinding en kunt hem tevens draadloos opladen, waarvoor de Qi-standaard wordt gebruikt. Als alternatief beschikt de muis ook over usb-c. Bovendien komt de Dark Core RGB Pro natuurlijk niet zonder de nodige rgb-verlichting.

We noemden al dat Logitech eveneens zeer goede opties heeft in dit segment - bekijk bijvoorbeeld eens de G903 Hero of de meer no-nonsense G Pro Wireless.

Een goede muis is één ding, maar vergeet niet om ook in een goede muismat te investeren zodat hij moeiteloos over het oppervlak kan glijden. Deze Asus RoG Sheath is extra breed, zodat je er ook je toetsenbord op kwijt kunt, en heeft een fijn oppervlak van stof. De gestikte randen voorkomen dat de mat naar verloop van tijd gaat rafelen.

Achter je ultieme pc wil je natuurlijk wel een beetje lekker kunnen zitten. Daarvoor is een heuse gaming stoel tegenwoordig de aangewezen keuze. Gamestoelen zijn doorgaans gemodelleerd naar race-stoelen uit sportauto’s, maar dan gemonteerd op een onderstel met een gasveer en een (meestal) vijfpotige spider met zwenkwielen, zoals we die kennen van normale bureaustoelen.

Helaas valt de kwaliteit van veel gamestoelen tegen, tot het punt dat ze zelfs ronduit gevaarlijk zijn door een te wensen overlatende stabiliteit. De stoelen van Noblechairs zijn een welkome uitzondering, met veel verstelmogelijkheden, en een uitstekende bouwkwaliteit en afwerking. Wij gaan voor een luxe uitvoering van de 'Epic' met echt leer, maar het bedrijf verkoopt ook goedkopere modellen met nepleder en andere pasvormen.

Zeker nu de 'echte' autosporten tijdelijk stilliggen, is virtueel racen populairder dan ooit. Daarom rusten we de Ultimate PC ook uit met de invoerapparatuur die je daarvoor het liefst gebruikt: een racestuur en een bijbehorende set pedalen.

De TS-PC Racer van Thrustmaster is een begeerlijk racestuur: hij kan snel veel kracht leveren, maar ook subtiele feedback geeft hij uitstekend door, zo concludeerden we in onze review. Dankzij de metalen basis en handgrepen met alcantara voelt het stuur bovendien solide aan.

We vullen het stuur aan met een pedalenset van hetzelfde merk. Deze set werkt op basis van magnetische sensoren en een 'load cell'-rempedaal, dat de drukkracht tot 100 kg kan meten. Je kunt de drie pedalen afzonderlijk afstellen en kalibreren.

Hoewel je met de geadviseerde set van stuur en pedalen een heerlijk potje kunt racen, geldt ook voor deze categorie dat je het nog veel gekker kan maken. Een fabrikant als Fanatec mikt op het segment hierboven en is een blik waard als je nog wat meer wil en kan uitgeven, maar er bestaan ook sturen en pedalen die een veelvoud kosten en zelfs professioneel worden gebruikt.