24 Intel Z490 moederborden review: van koorts tot kookpunt

Conclusie

Zelfs als we de meer betaalbare Z490-moederborden bekijken, zijn we over het algemeen best onder de indruk: zaken als de interne usb-c header, wifi-6, goede audio en 2,5GbE zijn aardig gemeengoed geworden, waar dat soort features bij de Z390-generatie nog aan high-end modellen waren voorbehouden. Daar staat wel tegenover dat de Z490-borden flink aan de prijs zijn: het goedkoopste model uit deze test (de ASRock Z490 Pro4) kost nog altijd 175 euro, terwijl je zowel van de geleverde featureset als de kwaliteit van de vrm's niet blij wordt.

Het beste betaalbare Z490-moederbord

ASRock, Gigabyte en MSI leveren voor 190 tot 210 euro alle drie een bord waar we een stuk tevredener mee zijn. De Gigabyte Z490 Gaming X is het goedkoopst en heeft zowel uitstekende vrm's als de mogelijkheid om de bios te flashen zonder cpu. ASRock en MSI bieden daarbovenop displayport, 2,5Gb-ethernet, s/pdif en een tweede ssd-koeler, maar zijn qua cpu-stroomvoorziening wel een stap terug. Dat vergeven we de goedkopere ASRock makkelijker - MSI biedt voor nog een tientje meer uitsluitend een usb gen2x2-poort, wat op dit moment nog een extreme niche is. Kortom, de Gigabyte Z490 Gaming X en ASRock Z490 Steel Legend gaan met een Great Value award naar huis.

Gigabyte Z490 Gaming X en ASRock Z490 Steel Legend

Wil je wifi, dan heeft Asus voor zo'n 225 euro de TUF Gaming Z490-Plus (Wi-Fi), die uitstekende vrm's combineert met een luxe wifi-6-adapter. Het ontbreken van een geïntegreerd i/o-shield vinden we echter een misser, die hem weerhoudt van het eremetaal.

Het beste all-round Z490-moederbord

Schroeven we het budget verder op, dan worden enkele nieuwe features standaard. Denk bijvoorbeeld aan een derde pci-e x16-slot (verbonden met de chipset), een Nvidia SLI-certificaat, meer/snellere usb-poorten en wifi-6. Ben je specifiek op zoek naar veel usb-poorten, bekijk dan zeker eens de Gigabyte Z490 Vision G, maar voor awardmateriaal willen we het liefst álle vinkjes op de doos.

In die categorie strijden de Gigabyte, Asus en MSI met elkaar, met respectievelijk de Z490 Aorus Pro AX (gem. 295 euro), de RoG Strix Z490-E Gaming (gem. 326 euro) en de MEG Z490 Unify (gem. 329 euro). Asus biedt het grootste aantal usb-poorten, al biedt MSI als enige 20Gbps-usb en een (bruikbaar) derde m.2-slot. De MSI heeft dan wel weer als nadelen dat je de geïntegreerde gpu niet kan benutten en dat de vrm's actief worden gekoeld. Wat ons betreft heeft Asus de beste balans gevonden - de Gigabyte mag dan wel goedkoper zijn, maar weet zich onvoldoende te onderscheiden van goedkopere opties. De Excellent Choice award gaat daarom naar de RoG Strix Z490-E Gaming.

Asus RoG Strix Z490-E Gaming

Het beste high-end Z490-moederbord

De prijs voor het meest bizarre Z490-bord gaat zonder twijfel naar de Asus ProArt Z490-Creator 10G. Hoewel hij met gemiddeld 389 euro relatief goedkoop is voor een bord dat thunderbolt en 10Gb-ethernet biedt, is hij op veel andere vlakken érg karig uitgerust: geen derde m.2-slot, geen Nvidia SLI-support, geen noemenswaardige overklokfeatures en geen geïntegreerd i/o-shield. Tot overmaat van ramp gaan juist die thunderbolt-poorten uit als je naast twee insteekkaarten ook nog de los meegeleverde ethernetkaart wil gebruiken. Met dit eerste ProArt-moederbord moet Asus wat ons betreft echt terug naar de tekentafel.

High-end Z490-borden die je wat ons betreft wel kan overwegen zijn de Gigabyte Z490 Aorus Master (gem. 399 euro), MSI MEG Z490 Ace (gem. 455 euro) en Asus RoG Maximus XII Hero (Wi-Fi) (gem. 466 euro). Ten opzichte van de Asus RoG Strix Z490-E bieden ze allemaal een derde m.2-slot, een hoofdtelefoonversterker, on-board power/reset-knoppen en primair in het geval van de Z490 Aorus Master nóg betere vrm's. Aangezien Gigabyte duidelijk goedkoper is maar niet noemenswaardig minder functionaliteit biedt, geven we de Z490 Aorus Master een Excellent Choice award.

Gigabyte Z490 Aorus Master

Ben je specifiek op zoek naar het snelste ethernet, dan heeft de RoG Maximus XII Hero (Wi-Fi) 5 GbE en de Formula (gem. 527 euro) zelfs 10 GbE. Het verschil tussen die twee borden is qua specificaties verder minimaal, al kun je de vrm's van de Formula naar wens waterkoelen.

Het beste ultieme Z490-moederbord

Asus, Gigabyte en MSI doen alle drie een gooi naar het meest ultieme Z490-bord, met respectievelijk de RoG Maximus XII Extreme (ruimschoots de duurste met gem. 925 euro), de Z490 Aorus Xtreme (gem. 862 euro) en de MEG Z490 Godlike (gem. 819 euro). Het zijn alle drie e-atx-borden die grotendeels schuilgaan onder covers en heatsinks. De Godlike en Aorus Xtreme hebben thunderbolt, Asus kiest hier juist voor 20Gbps-usb. 10Gb-ethernet, een hoofdtelefoonversterker en een over-de-top vrm met zestien 90A-powerstages hebben ze allemaal, al wint Gigabyte het ruimschoots qua testresultaten.

Vanwege de uitmuntend presterende en passief gekoelde vrm, grote hoeveelheid snelle usb- en thunderbolt-poorten en aanwezigheid van een video-uitgang (je 10k-build zou maar werkeloos achterblijven als je videokaart het een keer begeeft) gaat de felbegeerde Ultimate Product award nipt naar de Gigabyte Z490 Aorus Xtreme. Het is echter zelden zo close geweest - ook de borden van Asus en MSI zijn om je vingers bij af te likken.

Gigabyte Z490 Aorus Xtreme

Toch is er nog een Ultimate Product award voor Asus, dat met de RoG Maximus XII Apex het beste bord biedt dat specifiek is gericht op overklokkers. Met slechts twee geheugensloten is hij voor de doorsnee consument per definitie niet erg geschikt, maar dankzij alle uitstekend uitgedachte extra's die van pas komen bij het overklokken is het voor die doelgroep een no-brainer. Dat komt overigens ook wel een beetje omdat het de enige optie is - de andere fabrikanten produceren tegenwoordig uitsluitend nog kleine oplages van hun échte professionele OC-borden en delen die rechtstreeks uit aan gelieerde overklokkers.

Asus RoG Maximus XII Apex

Het beste mini-ITX Z490-moederbord

Tot slot de buitencategorie van mini-itx modellen: de Gigabyte Z490I Aorus Ultra (gem. 283 euro), MSI MEG Z490I Unify (gem. 295 euro) en de Asus RoG Strix Z490-I Gaming (gem. 319 euro). Alleen Gigabyte denkt het af te kunnen zonder actieve koeling - opvallend genoeg blijft juist de Aorus ook het koelst. Ook het ruime aantal fanheaders (vier stuks) en de geïntegreerde hdmi 2.0-adapter kunnen ons bekoren. MSI rechtvaardigt de beperkte meerprijs met de integratie van thunderbolt, maar Asus biedt die feature niet. Gigabyte en MSI sturen we huiswaarts met een Excellent Choice award op zak.

Gigabyte Z490I Aorus Ultra en MSI MEG Z490I Unify

ASRock Z490 Steel Legend
Gigabyte Z490 Gaming X

Asus RoG Strix Z490-E Gaming
Gigabyte Z490I Aorus Ultra
Gigabyte Z490 Aorus Master
MSI MEG Z490I Unify

Asus RoG Maximus XII Apex
Gigabyte Z490 Aorus Xtreme