MSI B450 & X470 Max moederborden review: out-of-the-box compatible met Ryzen 3000

Specificaties en VRM's

Als we de specificaties van de nieuwe Max-modellen met hun directe voorgangers vergelijken, komen we behalve de grotere bios-chip geen enkel verschil tegen. De enige afwijking die we kunnen ontdekken is dat MSI alle usb-poorten tegenwoordig usb 3.2 in plaats van 3.1 noemt - USB-IF heeft nou eenmaal besloten dat dat mag.

Basisuitvoering met variatie in aansluitingen

Ondanks dat de prijzen uiteenlopen van gemiddeld 107 euro voor de B450M Mortar Max, het enige micro-atx-bord van het drietal, tot gemiddeld 144 euro voor de X470 Gaming Plus Max, delen de modellen veel van hun specificaties. Zo hebben alle drie de borden een viertal ddr4-geheugensloten en worden steeds chips van Realtek toegepast voor ethernet en audio, respectievelijk een RTL8111H op gigabitsnelheid en de oudere ALC892-codec. De B450-bordjes hebben twee pci-express 3.0 x16-sloten, het X470-model telt er drie, al heeft het derde slot nooit meer bandbreedte dan één lane beschikbaar. De twee atx-modellen hebben daarnaast nog drie x1-sleuven, op de B450M Mortar Max is er slechts ruimte voor één.

De MSI B450M Mortar Max heeft relatief veel aansluitmogelijkheden.

Op elk model heeft MSI twee 'echte' usb 3.1-poorten (gen2 dus) aangebracht - bij de B450-modellen als één usb-a en één usb-c, bij de X470 Gaming Plus Max tweemaal als usb-a. In aanvulling daarop zijn er nog vier usb 3.0-poorten en twee usb 2.0-aansluitingen beschikbaar, behalve bij de B450 Tomahawk Max, die twee usb 3.0-poorten minder telt. Kijken we naar de opslagmogelijkheden, dan zien we wederom enige variatie. De B450M Mortar Max heeft als enige vier in plaats van zes sata-poorten, maar het is juist de B450 Tomahawk Max die als enige geen tweede m.2-slot heeft. Bij de andere borden is er wel een tweede ssd-plek, al is die gelimiteerd op de snelheid van vier pci-express 2.0-lanes (2 GB/s).

Dat lijkt een beetje willekeurig en dat geldt eveneens voor de beschikbare monitoraansluitingen. Hdmi is er altijd, bij de atx-borden gecombineerd met dvi en juist bij de goedkope B450M Mortar Max met een qua bandbreedte nuttigere displayport-uitgang. Vermeldenswaard is verder nog dat MSI heeft gezorgd voor voldoende fanheaders (vier op de B450M Mortar Max, zes stuks bij de atx-modellen) en elk bord van handige debug-leds heeft voorzien.

Stroomvoorziening

Juist bij goedkopere moederborden is het uiteraard interessant om naar de kwaliteit van de stroomvoorziening te kijken, die we verderop overigens ook uitgebreid zullen testen. In elk geval heeft MSI alle drie de bordjes voorzien van vrm-heatsinks. Alleen bij de B450M Mortar Max zijn de bovenste twee fasen niet voorzien van een koelblokje, maar gezien dat om soc-fasen gaat (die veel minder stroom hoeven te leveren dan de vcore-fasen) tillen we daar niet zwaar aan.

De vrm's van de X470 Gaming Plus Max, met losse high- en low-side mosfets.

In alle gevallen maakt MSI gebruik van een Richtek RT8894A-controller, die we voornamelijk kennen van budgetmoederborden. Deze controller kan maximaal 4+2 fasen aansturen en in die modus heeft MSI hem dan ook geconfigureerd. Bij de X470 Gaming Plus Max is elke fase voorzien van twee chokes, twee 4C029 high-side mosfets en twee 4C024 low-side mosfets. Bij de B450 Tomahawk Max geldt hetzelfde, maar is er per fase één choke aanwezig. Voor de B450M Mortar Max gebruikt MSI in plaats daarvan SM4337- en SM4503-mosfets en wederom één choke per fase. Uiteraard zijn deze losse mosfets minder efficiënt dan geïntegreerde powerstages die op duurdere borden worden gebruikt.

De vrm's van de B450 Tomahawk Max en B450M Mortar Max.

Testresultaten

Je was van ons jarenlang een vaste testprocedure voor moederborden gewend: cpu-, gpu- en geheugenbenchmarks, usb-snelheden en geluidskwaliteit. De afgelopen tijd jaren zijn de onderlinge verschillen tussen moederborden op die punten in rap tempo geslonken. Anderzijds zijn bijvoorbeeld geluidschips al geruime tijd zó goed dat de gehaalde meetwaarden puur theoretische discussies opleverden – de gemeten verschillen zijn niet meer hoorbaar.

De vrm-test is een zeer tijdrovende test, die ons dan ook heeft doen besluiten om een aantal van de andere tests te schrappen. Ongewijzigd is dat we alle geteste moederborden – dat zijn er op Hardware Info doorgaans meer dan bij vrijwel elke andere publicatie – uitgebreid op de foto zetten en alle specificaties volledig uitzoeken en controleren. Daarnaast voeren we op elk moederbord een stresstest uit waarbij de prestaties worden gemeten, de consistentie daarvan wordt bekeken en de temperaturen van de stroomvoorziening met een warmtecamera worden geregistreerd. Bovendien meten we zowel onder belasting als gedurende een rustperiode van 5 minuten het stroomverbruik van elk moederbord.

Aan het einde van de stresstest die we op elk moederbord uitvoeren, meten we met een warmtecamera hoe warm de componenten van de stroomvoorziening worden. We noteren steeds de temperatuur van het warmste punt binnen de VRM-zone, zowel aan de voor- als aan de achterkant. Hoe lager de temperaturen, des te beter voor de levensduur van de componenten. Over het algemeen kunnen we stellen dat temperaturen onder de 60 graden uitstekend zijn, terwijl tussen de 60 en 80 graden nog altijd prima is. Boven de 80 graden kan er nog mee door, maar temperaturen boven de 100 graden zouden we bij voorkeur vermijden. Om een eerlijke vergelijking te maken, stellen we de Ryzen 9 3900X-processor in op een vaste kloksnelheid van 4,1 GHz bij een spanning van 1,3 volt. Alleen voor het meten van het stroomverbruik zetten we de processor terug naar de standaardinstellingen.

De temperaturen die de vrm's van de drie MSI Max-bordjes laten noteren zijn niet heel best. De X470 Gaming Plus Max wordt over het algemeen het warmst - we meten 105 graden op de voorkant en 102 graden aan de achterzijde. De B450 Tomahawk Max doet het met vrijwel dezelfde vrm-setup ietsje beter, namelijk respectievelijk 98,5 en 104 graden. De B450M Mortar Max blijft met respectievelijk 91,7 en 82,3 graden een stuk koeler.

Qua prestaties doet het drietal het uitstekend, zelfs uit menig X570-moederbord kwamen lagere scores rollen. Wel heeft de heetste van de drie, de X470 Gaming Plus Max, een hogere standaardafwijking dan de andere twee borden.

Onder belasting verbruiken alle drie de borden zo'n 200 watt, waarmee ze in het voordeel zijn ten opzichte van X570-moederborden met een minder zuinige chipset. In idle behoren ze, net als de andere borden die niet van de X570-chipset zijn voorzien, tot de zuinigste AM4-modellen.

Conclusie

MSI springt slim in een onbewust door AMD gecreëerd gat in de markt: goedkope socket AM4-moederborden die out-of-the-box ondersteuning bieden voor Ryzen 3000. Aangezien bij die lancering alleen de nieuwe high-end X570-chipset werd geïntroduceerd, heb je bij de aanschaf van een ander B450- of X470-moederbord grote kans dat je een oudere Ryzen nodig hebt alvorens je de benodigde bios met support voor de derde generatie Ryzen kan flashen.

Qua uitrusting zijn de drie moederborden basaal te noemen: dit zijn geen borden om flink mee te gaan overklokken, de audiopurist zal liever een losse geluidskaart gebruiken en als je wifi nodig hebt zul je een externe adapter moeten aansluiten. Met minstens zes usb-poorten (waarvan steeds twee op usb 3.1-snelheid), vier tot zes fanheaders, op de meeste modellen twee m.2-sloten en een stroomvoorziening die ruim voldoet voor bijvoorbeeld de populaire AMD Ryzen 5 3600, zal de niet al te veeleisende gebruiker echter weinig tekortkomen.

Van de Max-borden vinden we de micro-atx MSI B450M Mortar Max de leukste; het is de goedkoopste van het drietal en de onderlinge verschillen zijn erg klein. Juist de duurdere, full-size atx B450 Tomahawk Max heeft als enige geen tweede m.2-slot én minder usb-poorten, een moeilijk te volgen ontwerpbeslissing. De X470-chipset van de duurdere X470 Gaming Plus Max biedt amper meerwaarde. Kortom, als je op zoek bent naar een betaalbaar socket AM4-moederbord dat gegarandeerd direct werkt met een derde generatie Ryzen, is de B450M Mortar Max het bord dat je moet hebben en dus ook de ontvanger van een Great Value award.

Wel willen we nog even kwijt dat we niet snappen waarom MSI geen 'Max-model' van de B450 Gaming Pro Carbon AC heeft uitgebracht. Dit bord was lange tijd het populairste B450-bord in onze Productvergelijker en bood ten opzichte van de Tomahawk (eveneens atx) aardig wat meer: een tweede m.2-slot, een meegeleverde ssd-heatsink, kwalitatief betere audio- en netwerkchips en bovendien rappe geïntegreerde wifi. Gigabyte heeft op dat niveau nog de B450 Aorus Pro, maar die heeft wel een bios-update nodig voor hij kan opstarten met een Ryzen 3000-cpu.

MSI B450M Mortar Max