Elf 4K-projectoren getest: Groots en vlijmscherp

4K projectie en pixel shifting

Gelukkig lijkt 4K ook bij projectoren langzaam door te breken, terwijl de prijzen gestaag dalen. Daar moeten we wel meteen een kanttekening bij maken. Alle ‘betaalbare’ 4K-projectoren die op dit moment te koop zijn, maken gebruik van beeldchips met een lagere resolutie dan de 3840x2160 beeldpunten van een 4K ultra hd videosignaal. Er bestaan wel zogenaamde native 4K-projectoren voor consumenten, van JVC en Sony, maar prijzen daarvan starten nog altijd bij zo’n 5000 euro en lopen op tot ruim driemaal dat bedrag voor de echte topmodellen.

De projectoren die wij hier bespreken maken gebruik van een slim trucje om met een beeldchip met een resolutie van 1920x1080 of 2716x1528 beeldpunten een plaatje te projecteren dat qua scherpte in de buurt komt van echte 4K.

Ze doen dit door hetzelfde beeld meerdere keren snel achter elkaar te projecteren en het beeld daarbij steeds een halve pixel diagonaal te verschuiven. Er zijn projectoren die elk beeld tweemaal projecteren, waarbij de tweede keer andere detailinformatie uit het 4K signaal wordt getoond, zodat de geprojecteerde resolutie tweemaal zo hoog is als de native resolutie van het panel. Dit gebeurt onder andere bij Epsons lcd-projectoren, die een native resolutie van 1920x1080 pixels (2 megapixels) hebben, en dat feitelijk opwaarderen naar 4 megapixels, de helft van de 8 megapixels die een 4K-signaal in theorie kan bevatten.

Epson's 4K LCD projectoren tonen tweemaal een 1080p beeld, de tweede keer licht verschoven.

Ook dlp-projectoren met een beeldchip met 2715x2528 (4 megapixels) werken met 2-flash technologie, om zodoende tot 8 megapixels te komen, wat in theorie overeenkomt met het aantal beeldpunten van een 4K-signaal. Nieuwere dlp-projectoren met een kleinere, 1920x1080 pixels tellende chip maken zelfs gebruik van 4-flash technologie, waarbij elke pixel viermaal wordt weergegeven, steeds met informatie uit een andere bronpixel van het beeldsignaal en licht verschoven ten opzichte van elkaar. Ook deze projectoren behalen daarmee in theorie de volledige 8 megapixels die een 4K signaal te bieden heeft.

DLP projectoren tonen beelden twee of zelfs viermaal om de resolutie zo te verhogen.

Uit bovenstaande kan je opmaken dat dlp-projectoren met hun 8 megapixel pixel-shifted-resolutie tweemaal zo hoge beeldscherpte bieden als  Epsons lcd-modellen, die immers na pixel shifting uitkomen op 4 megapixels. Afhankelijk van het bronsignaal is dat inderdaad ook het geval. Projecteren we een 4K computerdesktop met kleine tekst, dan ziet dat er op een 4K dlp-projector echt gestoken scherp uit, terwijl kleine details bij de Epson lcd-modellen wat uitgesmeerd en minder gedefinieerd zijn. Bij videoweergave ligt het genuanceerder, om meerdere redenen. De belangrijkste daarvan is de beeldcompressie die bij video wordt toegepast. Zeker bij streaming 4K-diensten als Youtube en Netflix gaat er heel veel beeldscherpte verloren door de beperkte bandbreedte die deze diensten voor 4K streams beschikbaar maken. Ook bij videosignalen van hoge kwaliteit, zoals op 4K blu-ray, zorgt compressie ervoor dat er altijd detailinformatie verloren gaat, zeker bij beweging. Beweging is dan ook de tweede reden waarom scherpte bij video minder makkelijk in pixels is uit te drukken dan bij een computer desktop. Films en series worden doorgaans opgenomen met een lage beeldsnelheid van 24 beelden per seconde. Om te zorgen dat het beeld er toch enigszins vloeiend uitziet, wordt daarbij een camerasluitertijd van 1/48 seconde gebruikt, waardoor bij beweging lichte bewegingsonscherpte (motion blur) ontstaat. Die laat opeenvolgende beelden mooi vloeiend in elkaar overlopen, maar kost dus wel veel scherpte. Andere factoren die ervoor zorgen dat videobeelden nooit gestoken scherp zijn, zijn de toepassing van low pass filters om aliasing tegen te gaan en het feit dat nog lang niet alle films in 4K gemasterd worden.

Kortom, voor videoweergave zijn de verschillen tussen 4 en 8 megapixel pixel shifted resolutie een stuk kleiner dan bij weergave van een computersignaal, en in veel gevallen vonden wij het tijdens onze test bij weergave van bewegend beeld zelfs onmogelijk om een verschil in detaillering waar te nemen.

Drie smaken 4K DLP

De eerste generatie 4K dlp-projectoren maakt gebruik van een 0,66 inch grote dlp chip van Texas Instruments met een resolutie van 2715x1528 pixels, die elk beeld tweemaal weergeeft om zo tot een pixel shifted resolutie van 8 megapixel te komen. Deze oplossing werkt prima, maar de 0,66 inch grote chips met hun relatief hoge native resolutie zijn duur, waardoor ze alleen gebruikt worden in duurdere projectoren met een startprijs van zo’n 2000 euro.  Texas Instruments ontwikkelde daarom een full hd dlp chip, die elk beeld vier keer kan weergeven om zo ook tot 8 megapixels te komen. Deze kleinere 0,47 inch chip is een stuk goedkoper. De eerste generatie had echter een relatief laag contrast en bovendien een grijze rand rondom het geprojecteerde beeld, die vooral in donkere scènes storend zichtbaar kan zijn. De tweede generatie 0,47 inch chip lost dit probleem deels op. De BenQ W2700 is een van de eerste projectoren met deze nieuwe 4-flash full hd chip, en hoewel het contrast van deze projector zeker niet geweldig is, is van de lichte rand rond het beeld geen sprake meer.

De test

In dit artikel bekijken we een aantal nieuwe 4K-projectoren, maar nemen we ook de modellen mee die we de afgelopen jaren hebben getest en die nog steeds goed verkrijgbaar zijn. De nieuwe modellen zijn de BenQ TK800 en W2700, Epson’s TW7400 en TW9400 en de LG Cinebeam HU80.

We hebben alle projectoren aan een praktijktest onderworpen, waarbij soorten hd- en ultra hd-beelden hebben bekeken. Daarnaast hebben we helderheid, contrast, gammaverloop en kleurweergave gemeten met een X-Rite i1 Pro 2 spectrofotometer en Calman software. Die resulteren onder andere in Delta E-scores voor het grijsverloop en de kleurweergave. Delta E is een manier om afwijkingen weer te geven; een hogere Delta E betekent een grotere afwijking van de gewenste weergave. Als vuistregel kan je aanhouden dat Delta E-waarden lager dan 3 in de praktijk niet waarneembaar zijn met het blote oog, terwijl alles onder 5 als 'goed' aangemerkt kan worden. Je vindt de Delta E-waarden terug in de tabel aan het eind van dit artikel, maar ook in de tekst zullen we hieraan refereren.

Voor de gamers onder ons hebben we bij alle modellen ook de input lag gemeten met een Leo Bodnar input lag-tester. Bij de resultaten van de input lag test bij de dlp-modellen moeten we echter een kleine slag om de arm houden. Onze input lag tester had namelijk de nodige problemen om goede metingen uit te voeren bij sommige dlp-modellen, wat waarschijnlijk komt door de manier waarop deze beamers het beeld uit afzonderlijke rode, groene en blauwe elementen opbouwen. De resultaten zijn in de tabel terug te vinden, maar we aarzelen om hier al te harde conclusies aan te verbinden. Alle specificaties en testresultaten vind je terug in de tabel aan het eind van dit artikel.

Acer V7850

De Acer V7850 is als enige tijd op de markt en voorzien van een 0,66 inch 4K dlp-chip met een resolutie van 2716x1528 pixels. Op het moment van schrijven kost de projector gemiddels 1650 euro. De V78050 is een relatief compacte projector met een gewicht van iets meer dan 5 kilo. Het geheel witte apparaat beschikt over een zoomlens met een bereik van 1,6x, die voorzien is van verticale lens shift. Hierdoor is het beeld in zijn geheel omhoog of omlaag te bewegen, zonder dat hierbij vertekening in de vorm van trapezevorming ontstaat. Lens shift biedt hierdoor meer vrijheid bij plaatsing van de beamer. In het geval van de V7850 is de lensverschuiving overigens beperkt en alleen mogelijk naar boven; de onderkant van het beeld is dus altijd minimaal op de hoogte van de projector zelf.

Als we de projector inschakelen en door het menu bladeren, valt op dat Acer veel keuzeopties biedt met onder andere een groot aantal kleur- en gamma-instellingen. De projector beschikt bovendien over AcuColor en AcuMotion, technologieën die respectievelijk helpen om kleuren te optimaliseren en tussenbeelden uitrekenen om – vooral bij 24 en 25 fps filmmateriaal – tot een vloeiender weergave te komen. AcuColor werkt vrij aardig, al voegt het zeker bij gebruik van goed bronmateriaal weinig toe. Van AcuMotion zijn wij geen fan. De interpolatie zorgt voor het bekende soap opera-effect, waardoor film op video gaat lijken; bovendien zijn de berekende tussenbeelden niet foutloos, met zichtbare artefacten als gevolg.

We meten de projector door in de 'Rec709' modus, omdat deze het meest nauwkeurige grijsverloop laat zien. De gemiddelde Delta E bij metingen van het grijsverloop tussen zwart en helemaal wit komt uit op een keurige 2,4. Ook de kleurweergave van de Acer V7850 is erg goed. Waar veel dlp-projectoren inboeten op kleurweergave ten faveure van een zo hoog mogelijke helderheid, is de balans tussen kleur en wit bij deze beamer in de Rec709 modus gewoon uitstekend. Net als bij veel andere dlp-projectoren uit de test blijkt de zwartweergave helaas de achilleshiel van de V7850. Hoewel dlp in theorie in staat moet zijn tot zeer diepzwart, zien we dat bij dit model niet terug, wat resulteert in een gemeten contrastwaarde van 850:1.

Acer V9800

Met de V9800 richt Acer zich echt op home cinema-enthousiastelingen. Bij introductie kostte het apparaat 4000 euro, inmiddels is de gemiddelde winkelprijs gedaald naar ongeveer 2800 euro. Voor dat geld krijg je een uit de kluiten gewassen, zwarte projector met een opgegeven lichtopbrengst van 2200 lumen, ondersteuning voor 10-bit kleur, hdr en wide color. De projector beschikt over een 1,5X zoomlens die voorzien is van zowel horizontale als verticale lensshift. De Acer V9800 is een bakbeest: het glimmend zwarte apparaat meet 56 x 47 x 24 centimeter en weegt maar liefst vijftien kilo. Aan de bovenkant van de projector vinden we onder een klepje twee draaiknoppen om de lens horizontaal en verticaal te verstellen. De V9800 beschikt dus over een handmatig lenssysteem, want ook zoom en focus moeten met de hand ingesteld worden. Dat vinden we eigenlijk toch wel een minpunt voor een apparaat uit deze prijsklasse. Goed nieuws is er ook. Het lenssysteem heeft namelijk een brede verstelbaarheid van circa 27% in het horizontale, en 65% in het verticale bereik, beide kanten op. De zoomfactor van 1,5x is niet overweldigend, maar beeld kan in ruime mate verschoven worden en de beeldscherpte is zowel in het midden als in alle hoeken erg goed.

De V9800 heeft een uitgebreid kleurbeheersysteem om de kleurweergave helemaal perfect te krijgen. Per kleur zijn tint, verzadiging en versterking aan te passen, en daarnaast is er een 'huidskleur' slider waarmee de tint van huidskleuren licht is aan te passen. Via het menu zijn maar liefst 12 verschillende beeldmodi te kiezen, waarvan drie door de gebruiker zelf in te vullen zijn.

De resultaten die de projector op het beeld tovert qua grijs- en kleurweergave zijn verbluffend goed. Het grijsverloop van zwart naar wit laat een gemiddelde Delta E-afwijking van slechts 2,1 zien. Het gammaverloop is bovendien kaarsrecht op 2,4, geheel volgens de gekozen preset. Ook de kleurweergave is van referentieniveau. De gemiddelde Delta E-kleurfout van de primaire en secundaire kleuren bij volledige verzadiging komt uit op een bijna perfecte 1,2. Ook wanneer we de projector op veel meer punten testen met de ColorChecker test levert dat een zeer indrukwekkend gemiddelde van 1,5 Delta E op. Het contrast van de V9800 is helaas niet geweldig, en blijft steken op een magere 592:1.

Acer VL7860

De derde 4K-projector van Acer is een bijzonder apparaat. Net als de hiervoor besproken modellen maakt ook de Acer VL7860 gebruik van een 0,66 dlp chip, maar in plaats van een traditionele lamp die de verlichting verzorgt, maakt dit apparaat gebruik van een laserlichtbron, wat meteen de hoge prijs van gemiddeld 2900 euro verklaart. Laser heeft een aantal voordelen boven een normale UHP (ultra high pressure) lamp. Ten eerste gaat een laser veel langer mee, hij hoeft niet na een paar duizend uur gebruikstijd vervangen te worden. Een groter voordeel is dat een laser goed te moduleren is: het licht kan razendsnel feller of minder fel gemaakt worden. Hierdoor is het mogelijk om ‘global dimming’ toe te passen, waarbij de lichtbron in donkere scenes minder fel schijnt, om zo een beter contrast te bewerkstelligen. Helaas heeft dat wel zijn prijs, want deze projector is met een gemiddelde winkelprijs van ruim 3400 euro de een na duurste uit de test.

De VL7860 is een fors apparaat, met een grote lens die een fijn zoombereik van 1,6x heeft. De projector biedt daarnaast verticale lensshift, wat plaatsing gemakkelijker maakt. De projector biedt verschillende beeldpresets en heeft ook uitgebreide mogelijkheden voor kalibratie. De meest nauwkeurige kleurweergave kregen wij in de Rec.709 modus, die aanzienlijk natuurlijker beeld opleverde dan de movie-stand, die wel een stuk helderder is. In die Rec.709 modus zijn de grijs en kleurweergave van de projector érg goed. De gemiddelde grijsfout komt uit op 2,6 en de kleurfout zelfs op slechts 1,9. Als we de modulerende functie van de laser uitschakelen meten we een on-off contrast van 583:1, wat niet geweldig is. Met modulatie ingeschakeld is het contrast bij een on-off meting feitelijk oneindig. De praktijk zit er ergens tussenin, en in donkere scenes doet de dimming van de laser zijn werk erg goed, met als gevolg prima zwartwaarden.

BenQ TK800 en W1700

De goedkoopste projectoren uit de test zijn afkomstig van BenQ. De BenQ TK800 en W1700 kosten gemiddeld 1150 en 995 euro en lijken zowel van buiten als van binnen sterk op elkaar. De TK800 heeft een blauwe voorkant, waar de W1700 een stemmig donkergrijs voorpaneel heeft, verder zijn beide apparaten identiek. Beide maken gebruik van de eerste generatie 0,47 inch dlp chip van Texas Instruments en hebben dus last van de genoemde lichte rand rond het geprojecteerde beeld. Het verschil tussen beide modellen zit hem in het gebruikte kleurenwiel. De TK800 heeft een RGBW-kleurenwiel – met een wit segment voor hogere lichtopbrengst – terwijl de W1700 een RGBRGB kleurenwiel heeft dat nauwkeuriger kleurweergave mogelijk maakt.

Over de beeldkwaliteit van met name de W1700 zijn we positief. Het scherpstellen luistert erg nauw, maar de beeldscherpte bij weergave van 4K video is gewoon prima. Als we de testresultaten bekijken, zien we direct waar deze relatief goedkope projectoren punten laat liggen. De zwartwaarde van de W1700 is namelijk bijzonder matig. Bij projectie van een 1 m² groot beeld meten we bijna 0,7 cd/m² bij een volledig zwart beeld. Dat is niet zwart, maar gewoon grijs. De helderheid van de projector houdt ook niet over, waardoor het contrast uitkomt op een zeer matige 438:1, de op een na slechtste score uit de test. Dat is jammer, want het grijsverloop is met een gemiddelde Delta E van 1,0 vrijwel perfect en ook de kleurweergave is erg goed. Dat maakt de W1700 eigenlijk vooral geschikt voor ruimtes die niet helemaal donker, maar zeker ook niet te helder zijn.

De TK800 is een stuk helderder én laat een beter zwartniveau optekenen, waardoor het contrast op ruim 1100:1 uitkomt, wat juist een prima score is. De kleurweergave van de TK800 is echter een stuk slechter. Gemiddelde Delta E-waarden van ruim 10 en 17 voor de kleur- en grijsweergave en 16,1 voor de colorchecker maken de projector op dit punt hekkensluiter van de test.

BenQ W2700

De BenQ W2700 onderscheidt zich van de twee goedkopere modellen van dit merk met zijn tweede generatie full hd dlp-chip met pixel shifting. Deze heeft minder last van de genoemde rand rond het geprojecteerde beeld, en BenQ belooft daarnaast een aanmerkelijk hoger contrast. De prijs van de W2700 valt dan ook hoger uit, je betaalt er zo’n 1670 euro voor, waarmee het overigens nog altijd de op twee na goedkoopste 4K-projector in deze test is. Het lenssysteem heeft een bescheiden zoomfactor van 1,3x, marginaal meer dan de 1,2 van de twee hiervoor besproken beamers van het merk.

De beeldkwaliteit van de W2700 is aanmerkelijk beter dan die van de TK800 en W1700. Weliswaar komt het gemeten contrast niet in de buurt van de door BenQ beloofde waarde en blijft het achter bij dat van de TK800, het is wel duidelijk hoger dan bij de W1700. Belangrijker is dat de zwartwaarde een stuk beter uitvalt dan bij die beide modellen; het lagere contrast is vooral te wijten aan een minder hoge helderheid. Daarmee is dit een projector die het beste tot zijn recht komt in een verduisterde ruimte. Bovendien valt de kleurafwijking veel lager uit: we meten een Delta E-waarde voor grijs van 4,7 (en dus onder de kritische grens van 5) en de kleurweergave is met 3,1 gewoon keurig. De lastiger color checker test doorstaat de W2700 met wat meer moeite, maar zeker gezien de prijs kunnen we leven met de resultaten.

Epson EH-TW7400 en EH-TW9400(W)

Epson bracht begin dit jaar twee nieuwe 4K-projectoren op de markt. De EH-TW7400 en TW9400(W) zijn directe opvolgers van de TW7300 en TW9300. De verschillen met de voorlopers zijn op het eerst gezicht klein: Epson belooft een licht verbeterd contrast en iets hogere lichtopbrengst. Beide apparaten lijken uiterlijk als twee druppels water op elkaar en op hun voorgangers. Toch is er een reden dat de TW7400 gemiddeld 1950 euro kost en de TW9400W die wij testten zo’n 1000 euro duurder is. TW9400W wordt om te beginnen geleverd met een module, die het mogelijk maakt om hdmi-signalen draadloos naar de projector te sturen. Handig wanneer al je apparatuur vóór in de ruimte staat, terwijl de projector achterin aan het plafond hangt. Epson heeft overigens ook nog een tussenmodel, de TW9400 (zonder W-achtervoegsel). Deze beamer heeft dezelfde optische engine als de TW9400W, maar mist de draadloze module en zit qua prijs tussen de TW7400 en TW9400W in.

Zowel de T7300 als de TW9400 modellen maken gebruik van full hd lcd-panelen, waarvan de resolutie middels upshifting wordt verdubbeld naar 4 megapixels. Zoals we in de inleiding beschreven is dat minder dan de 8 megapixels van de concurrerende dlp-projectoren, maar in de praktijk zijn de verschillen in beeldscherpte klein. Sterker nog, Epsons beeldverwerking is zo goed dat beelden er bij video vaak nog wat scherper uit lijken te zien dan die van de 0,47 inch dlp-modellen in deze test.

Beide projectoren beschikken bovendien over een zeer flexibel lenssysteem met een zoombereik van maar liefst 2,1x, en zowel horizontale als verticale lens shift. De lensmodules van beide projectoren zijn bovendien gemotoriseerd, wat zeer precieze afstelling mogelijk maakt. Een ander voordeel van de gemotoriseerde lens is dat je verschillende presets kunt opslaan. Dat is handig voor mensen die met een constante hoogte willen projecteren. Voor 16:9 beeldmateriaal kan je op die manier een andere zoom-preset maken dan voor cinemascope materiaal.

Wij hebben onze metingen uitgevoerd in de natural modus, waarbij de TW7300 en TW900W respectievelijk Delta E waarden van 4,7 en 3,7 voor het grijsverloop laten noteren. De gemiddelde kleurafwijking van beide apparaten is met Delta E’s van 2,1 en 1,7 gewoon uitstekend. Waar we – net als bij hun voorgangers – een groot verschil tussen beide Epsons zien, is bij het zwartniveau dat de projectoren weten te behalen. Waar de TW7300 bij zwartweergave van een 1 m² groot beeld blijft steken op 0,48 cd/m², doet de TW900 het een heel stuk beter met 0,24 cd/m². Het contrast van de TW9300W is met 1550:1 dan ook uitstekend.

De TW9300 en ook de nieuwe TW7400 zijn in staat om hdr-beelden weer te geven, maar hebben een grote beperking op dit vlak. De hdmi-interface heeft namelijk niet de complete 18 Gbps bandbreedte, waardoor niet alle 10-bit hdr beeldformaten compatible zijn met deze projectoren. De TW9400 en TW9400W hebben deze beperking niet, en tijdens onze praktijktests met 4K Blu-ray spelers, Nvidia Shield TV box en Chomecast Ultra werden hdr10 en hlg-signalen in alle gevallen probleemloos doorgestuurd en weergegeven.

LG Cinebeam HU80KG

De Cinebeam HU80KG van LG is een buitenbeentje in de projectormarkt. Deze torenvormige projector heeft zijn lens aan de bovenzijde en kan beelden op twee manieren projecteren. Bovenop de projector is namelijk een spiegel gemonteerd die het beeld onder een hoek van 45 graden kan afbuigen wanneer je projector staand gebruikt wordt, maar het is ook mogelijk om het apparaat plat neer te leggen of op te hangen, zonder gebruik te maken van de spiegel.

De projector maakt gebruik van een (uitgeklede) versie van webOS als besturingssysteem en deelt veel beeldverwerkingsopties met LG’s televisies, een pluspunt! Hart van de projector is een eerste generatie 0,47 inch dlp chip die verlicht wordt door een laserlichtbron met een opgegeven levensduur van 20.000 uur.

Over de beeldkwaliteit zijn we niet louter enthousiast. De gemiddelde grijs- en kleurfouten komen zonder kalibratie uit op 8,3 en 10,2, maar het grootste probleem bij dit model is het matige contrast. Wij testten twee units om zeker te weten dat we niet met een exemplarisch probleem te maken hadden, maar bij beide apparaten bleek het zwartniveau zeer matig, terwijl de maximale helderheid ook niet overhoudt. Dat resulteert in een on-off contrast van net iets minder dan 200:1, wat gewoon niet goed is, zeker niet voor een projector die ruim 2500 euro kost.

Optoma UHD60

Van Optoma testten we enige tijd geleden twee projectoren die nog altijd geleverd worden. De Optoma UHD60 is een 4K-instapmodel van Optoma, met een gemiddelde winkelprijs van net geen 2000 euro. De projector belooft een helderheid van 3000 lumen en in de praktijk blijkt het apparaat ook daadwerkelijk een helder plaatje te kunnen projecteren. Optoma maakt echter gebruik van een kleurenwiel met een transparante sectie. Hierdoor neem de helderheid van witte elementen toe, maar kleuren blijven daarbij achter waardoor een wat vaal en kleurloos beeld ontstaat. Dit is op te lossen door de ‘briljant color’-functie uit te schakelen. Hierdoor neemt de helderheid af, maar klopt de balans tussen wit en kleuren veel beter. Wij testten de projector om die reden met briljant color uit.

Qua instelmogelijkheden is de beamer redelijk bedeeld. Het lenssysteem biedt een zoomfactor van 1,6x en biedt verticale lensverstelling. De ultra detail-functie weet op een zinnige manier verscherping toe te passen, zonder dat dit leidt tot duidelijk zichtbare artefacten. De UHD60 biedt dan vrij goede beeldkwaliteit en nog altijd prima helderheid en een redelijk contrast van bijna 1000:1. Ook de grijsweergave is met een gemiddelde Delta E van 4,3 nog goed te noemen, de Delta E voor de kleurweergave komt uit op 5,6. Niet slecht, maar dus wel boven de grens van 5 die wij als wenselijk aanhouden.

Optoma UHZ65

De UHZ65 is met zijn winkelprijs vanaf bijna 3300 euro (gemiddeld 4700 euro) de duurste projector uit de test. Hoewel hij uiterlijk niet lijkt op de UHD60, is het vooral het omhulsel van de behuizing die verschilt: de optische engine van beide beamers vertoont sterke gelijkenissen. Ook de UHZ65 biedt dus 1,6x zoom en verticale lens shift. Het belangrijkste verschil zit hem in de lichtbron, want de UHZ65 maakt gebruik van laserverlichting. Dat is niet het enige voordeel van de UHZ65 ten opzichte van de UHD60, want hij heeft ook betere beeldverwerking. De UHZ65 biedt functies als kleur- en contrastoptimalisatie en beeldinterpolatie, zaken die de UHD60 moet missen.

Als we de UHZ65 doormeten zien we bovendien dat het met enige afstand de helderste projector uit de test is. De zwartweergave is zeker niet perfect, maar het contrast komt desondanks uit op bijna 2000:1 wat voor een dlp-projector gewoon érg goed is. Opvallend genoeg is het grijsverloop bij deze projector wat tegenvallend, met een beeld dat naar blauw neigt en een te hoog gamma heeft. Middels kalibratie is dit wel goed te krijgen, maar standaard scoort de UHZ65 op dit punt het minst van alle geteste modellen. De kleurweergave is daarentegen wel goed, al heeft de projector dankzij zijn laserlichtbron een groter kleurbereik dan de Rec.709 norm voorschrijft, met licht overdreven aangezette kleuren als gevolg.

Testresultaten

Hierboven hebben we per projector de belangrijkste plus- en minpunten als besproken, hieronder vind je de testresultaten van de besproken modellen overzichtelijk in grafieken terug.

Conclusie

Er komen langzaamaan steeds meer 4K-projectoren op de markt, die ook nog eens steeds goedkoper worden. Voor ongeveer duizend euro koop je op dit moment de BenQ W1700, een projector die niet uitblinkt, maar zeker gezien zijn lage prijs gewoon prima prestaties levert. Enige echte minpunt van deze projector is zijn relatief hoge zwartwaarde, wat hem minder geschikt maakt voor weergave in geheel verduisterde ruimtes. BenQ’s nieuwe W2700 - gemiddeld 1600 euro - doet het op dat punt een stuk beter en scoort over de gehele linie eigenlijk goed tot zeer goed, waarmee het een terechte winnaar is van onze Great Value Award. Diezelfde prijs gaat ook naar de Epson EH-TW7400. Deze projector biedt zeer flexibele installatiemogelijkheden dankzij een groot zoombereik en zowel horizontale als verticale lensshift, goede kleurweergave en een prima contrast. 

In het duurdere segment boven de 2500 euro gaat onze voorkeur zonder twijfel uit naar de Epson EH-TW9400W. Deze projector biedt dezelfde voordelen als de TW7400, en bovendien een draadloze hdmi-interface, wat plaatsing nog verder vergemakkelijkt. Het belangrijkste pluspunt van de TW9400W is echter de beeldkwaliteit van dit model. Zowel grijs- als kleurweergave zijn erg goed en ook het contrast is uitstekend en nog een stukje beter dan dat van de TW7400. Dat de projector feitelijk maar de halve pixel-shifted resolutie heeft van zijn dlp-concurrenten is in de praktijk niet of nauwelijks zichtbaar. De projector is daarom overall winnaar van onze test en onze Excellent Choice Award.