Zestien oplaadbare AA batterijen getest

Technische verschillen

We beperken ons hierbij voor dit artikel tot AA of penlite batterijen, waarvan oplaadbare varianten feitelijk altijd een nikkel-metaalhydride (NiMH) samenstelling hebben. Voorheen waren oplaadbare AA batterijen vaak gebaseerd op nikkel-cadmium (NiCD). Vanwege de aanwezigheid van het giftige cadnium mogen die batterijen tegenwoordig niet meer verkocht worden. Bij niet-oplaadbare batterijen heb je meer smaken. Hoewel zink-koolstofbatterijen steeds schaarser worden, hebben we ze toch in onze vergelijkende grafiek opgenomen, samen met de gangbare alkaline-cellen en de veel duurdere lithium-gebaseerde batterijen.

Als we oplaadbare batterijen vanuit prestatieperspectief vergelijken met hun niet-oplaadbare tegenhangers, dan vallen een paar zaken op. In de grafiek zien we dat de lithiumbatterij (geel) met afstand de beste prestaties levert. Bij een vaste ontlaadstroom van 0,5 ampère weet de iiquu lithium AA-batterij die wij als voorbeeld gebruiken zowel de hoogste gemiddelde spanning als ook de hoogste totale capaciteit te leveren. Lithiumbatterijen verliezen bovendien slechts weinig spanning gedurende het grootste deel van het ontlaadproces. Toch is dit type batterijen (nog) niet populair omdat de aanschafprijs érg hoog is.

Het meest gangbaar zijn alkalinebatterijen en als voorbeeld daarvan hebben we de Duracell Ultra Plus AA (blauw) genomen. Deze heeft een hogere beginspanning dan de lithiumcel, maar zakt tijdens het ontladen continu in spanning. De Varta Superlife Zink-kool batterij (paars) presteert dramatisch slecht wanner deze met 0,5 ampere ontladen wordt. Niet alleen zakt de spanning snel in, de totale capaciteit is ook zeer laag.

De ontlaadcurve van een NiMH accu (rood) lijkt op die van een lithium batterij (geel), en is veel vlakker dan die van alkaline (blauw) en zink-kool (paars) batterijen.

Vergelijken we deze drie niet-oplaadbare batterijen met de GP ReCyko+ 2600 NiMH-batterij (rood), dan zien we dat deze weliswaar een significant lagere beginspanning heeft dan zowel de alkaline- als de lithiumbatterij, maar dat van spanningsval gedurende het grootste deel van het ontlaadproces nauwelijks sprake is. Sterker nog, nadat er 1 Wh aan energie aan de cellen is onttrokken, zakt de spanning van de alkalinebatterij onder die van de NiMH-batterij. We zien bovendien dat de NiMH-batterij in totaliteit méér energie levert dan deze alkinebatterij. Dit geldt niet alleen voor de GP NiMH-batterij in dit voorbeeld, dertien van de zestien geteste NiMH-batterijen hebben een grotere capaciteit dan de Duracell Ultra Plus, die in onze eerdere test het best scoorde van alle alkalinebatterijen die wij tot nu toe getest hebben.

Een kanttekening die we hierbij moeten plaatsen is dat dit plaatje er anders uitziet bij een hogere- of lagere ontlaadstroom. Bij een hogere ontlaadstroom zal NiMH relatief nóg beter presteren ten opzichte van alkaline, terwijl bij (zeer) lage ontlaadstromen alkaline juist in het voordeel is. Daardoor kan je als vuistregel zeggen dat alkalinebatterijen beter presteren in apparaten als klokjes, weegschalen en thermostaten, terwijl oplaadbare NiMH-batterijen betere prestaties leveren in zaklampen, speelgoed en scheerapparaten.

Zelfontlading

De hiervoor besproken prestatieverschillen tussen NiMH en alkaline, de meest gangbare oplaadbare en niet-oplaadbare batterijtypen, houden echter geen rekening met zelfontlading. Daarmee doelen we op het verlies aan capaciteit dat ontstaat wanneer batterijen niet gebruikt worden. Bij alkalinebatterijen is van zelfontlading feitelijk geen sprake. Volgens fabrikantopgave zouden moderne alkalinebatterijen na 15 jaar nog meer dan 90% van hun originele capaciteit kunnen leveren. Moderne NiMH-batterijen hebben ongebruikt na één jaar echter doorgaans nog maar 20% tot 50% van hun originele capaciteit over. Er zijn op dit vlak wel grote verschillen, en oudere NiMH-batterijen verliezen veel sneller capaciteit dan modernere varianten. Desalniettemin is zelfontlading nog een reden waarom het gebruik van NiMH-batterijen in apparaten met een heel laag energieverbruik niet voor de hand ligt.

Ready to use?

Omdat voortgang van de technologie ervoor heeft gezorgd dat NiMH-batterijen tegenwoordig een veel lagere zelfontlading hebben, claimen veel fabrikanten dat hun batterijen pre-charged of ready to use zijn. Dit betekent dat je de batterijen niet eerst hoeft op te laden, maar ze direct kunt gebruiken. In hoeverre dit écht het geval is, hangt uiteraard wél af van hoe lang de batterijen in het schap hebben gelegen. Batterijen die vers (geladen) uit de fabriek komen, zullen meer capaciteit leveren dan dezelfde batterijen die al een half jaar in de winkel hebben geleden. Helaas is het in de praktijk niet altijd goed te zien hoe oud of nieuw batterijen zijn. In sommige gevallen vermeldt de fabrikant de productiedatum duidelijk op de verpakking of  is deze op de batterij zelf terug te vinden. In andere gevallen gebruiken fabrikanten codes die voor consumenten onduidelijk zijn, of is er in het geheel geen verwijzing naar de productiedatum. Wij hebben getracht onze testbatterijen zoveel mogelijk in te kopen bij winkels die veel batterijen verkopen, en waar de kans op het kopen van oude batterijen dus zo klein mogelijk is. Desondanks hebben we batterijen in deze test waarvan de jongste samples die we konden bemachtigen ruim een jaar uit waren, en de Ikea Ladda 1000 batterijen in deze test zijn volgens de verpakking zelfs geproduceerd in het begin van 2016.

Testprocedure

Voor deze test hebben we in totaal 16 verschillende NiMH-batterijen ingekocht, zowel van A-merken als van huismerken van de Hema, Conrad, Ikea, Lidl (Tronic) en Action (PowerBase). We hebben primair geselecteerd op batterijen met een opgegeven capaciteit van meer 2000 mAh of meer, maar om te kijken hoe batterijen met een lagere capaciteit in de praktijk presteren hebben we ook één model van 1000 mAh en één model van 1300 mAh in de test opgenomen.

We hebben de batterijen onderworpen aan dezelfde test die we ook gebruiken voor niet-oplaadbare AA batterijen. Dat betekent dat we een West Mountain Radio CBA Computerized Battery Analyzer hebben gebruikt om alle batterijen met een vaste ontlaadstroom va 0,5 ampère te ontladen totdat de spanning 0,8 volt bedraagt. Feitelijk is dat iets te laag voor NiMH-batterijen, die je eigenlijk niet verder dan tot 0,9 Volt per cel moet ontladen, maar omwille van vergelijkbaarheid met onze eerdere tests hebben we toch voor 0,8 volt gekozen. Gezien de ontlaadcurve van NiMH cellen is het verschil in gemeten capaciteit tussen een ondergrens van 0,9 en 0,8 volt bovendien verwaarloosbaar. Omdat NiMH-batterijen pas na enkele laadcycli optimaal presteren, hebben we alle cellen vijfmaal geladen en ontladen, waarbij we de meetresultaten van de vijfde ontlading gebruiken in onze tabellen. Daarnaast hebben we alle batterijen ook direct uit de verpakking getest. Veel fabrikanten claimen namelijk dat batterijen ‘ready to use’ zijn, en je ze dus niet hoeft op te laden voor gebruik.

Alle batterijen worden met een vaste ontlaadstroom van 0,5 ampère ontladen tot 0,8 Volt

Voor het opladen van de batterijen hebben we een Nitecore D4 Digicharger gebruikt, een moderne computergestuurde lader die afnemende spanning (dV) detecteert om te bepalen wanneer de cellen volledig geladen zijn.

Deze testresultaten geven echter slechts een gedeeltelijk beeld van de prestaties van de batterijen. Over zelfontlading kunnen we op basis van deze tests niets zeggen, en ook capaciteitsafname door herhaaldelijk laden en ontladen hebben we niet gemeten. Om die reden zullen we over een half jaar een update van deze test publiceren op onze website. Van alle batterijen hebben we nu twee exemplaren opgeladen weggelegd. Deze zullen we na zes maanden opnieuw ontladen, om zo te kijken in welke mate er sprake is geweest van zelfontlading. Daarnaast onderwerpen we andere batterijen de komende maanden herhaaldelijk aan laad- en ontlaadcycli, waarbij we bovendien van een hogere ontlaadstroom van 1,5 ampère gebruik maken om te zien in hoeverre er slijtage optreedt. De resultaten van die twee tests houd je dus van ons tegoed.

De Nitecore D4 Digicharger aan het werk

Capaciteit versus levensduur

Hoewel we dus nog geen eigen testresultaten hebben met betrekking tot de levensduur van de batterijen, kunnen we hier in algemene zin wel iets over zeggen. NiMH-batterijen verouderen in principe niet of nauwelijks door het verstrijken van de tijd. Zolang je batterijen niet leeg weglegt, blijven ze jarenlang goed. De capaciteit loopt wel terug door het gebruik van de batterijen zelf. Daarbij geldt dat hogere laad- en ontlaadstromen zorgen voor snellere veroudering, maar dat de capaciteit met het toenemen van het aantal laad-ontlaadcycli sowieso afneemt. Fabrikanten geven vaak zelf een aantal cycli aan die de batterij moet kunnen behalen. Bij zeven van de door ons geteste batterijen doet de fabrikant op de verpakking uitspraken over het aantal cycli, al spreekt de ene fabrikant van een minimaal aantal, terwijl de ander het heeft over ‘tot maximaal’. Appels met appels vergelijken is dus onmogelijk op basis van fabrikantopgave. Wat we wel kunnen stellen is dat batterijen met een extra hoge capaciteit – in de praktijk 2000 mAh en meer voor AA batterijen – in de praktijk doorgaans minder lang meegaan dan modellen met een lagere capaciteit. We zien dit bijvoorbeeld duidelijk terug bij de specificaties van de twee verschillende Eneloop batterijen. Voor de 2100 mAh versie belooft Panasonic maar liefst 2100 laadcycli, terwijl de Eneloop Pro batterij met een hogere capaciteit van 2500 mAh volgens dezelfde meetlat slechts 500 cycli belooft. Ben je vooral op een zoek naar een batterij die veel laadcycli mee moet gaan zonder (veel) capaciteit te verliezen, dan ligt de keuze voor een model met een iets lagere capaciteit dus voor de hand.

Testresultaten

Van elke batterij vind je hieronder twee waarden terug. De eerste ‘pre-charged’ waarde is de ontlaadcapaciteit direct uit de verpakking . Omdat de batterijen sterk uiteenlopende productiedata hebben, en we bovendien niet van alle batterijen weten hoe oud ze zijn, hechten we hier echter niet veel waarde aan. We geven deze cijfers vooral om te kijken of de specifieke exemplaren die wij kochten ook écht als direct gebruiksklaar bestempeld kunnen worden. De tweede serie ‘na opladen’ scores bevat de resultaten van de vijfde keer dat wij de batterijen aan een laad-ontlaadcyclus hebben blootgesteld.

Wij geven de testresultaten weer in Wh in plaats van in mAh, omdat Wh een eenheid van energie is, terwijl het aantal mAh alleen wat zegt als je ook de (gemiddelde) spanning kent. In de praktijk ligt de spanning bij alle cellen tijdens het grootste deel van de test rond 1,1 volt, waardoor de Wh scores circa 10% hoger uitvallen dan de mAh metingen.

Kijken we naar de na-opladen metingen uit de onderste grafiek, dan valt op dat de resultaten bij de meeste batterijen goed in lijn liggen met de capaciteit die de fabrikanten beloven. In negatieve zin valt alleen de PowerBase Ni-MH 2000 batterij op. Dit huismerk van de Action belooft een capaciteit van 2000 mAh, maar in onze test komen we niet verder dan 550 mAh / 0,615 Wh.  We hebben meerdere batterijen uit verschillende sets getest, elke keer met hetzelfde resultaat. Wat behalve de slechte prestaties opvalt, is het gewicht van deze batterij. Hoewel meer capaciteit niet per definitie een zwaardere batterij betekent, is er weldegelijk een correlatie tussen de twee. De 1000 mAh batterij van Ikea weegt bijvoorbeeld 17,6 gram, terwijl de 1300 mAh Energizer op precies 21 gram uitkomt. De andere 2000+ mAh batterijen wegen tussen 26 en 31 gram. Vreemd is het daarom dat de PowerBase 2000 mAh batterij slechts 13,7 gram gram weegt, en daarmee met afstand de lichte cel uit de test is. Wij vrezen daarom dat PowerBase op z’n minst wat enthousiast is met haar claims, maar we zouden het ook boerenbedrog kunnen noemen.

Uitschieters in positieve zin zijn er ook. De hoogste capaciteit meten we bij de Conrad Energy Endurance 2600, die maar liefst 3067 mAh / 3,374 Wh in de schaal legt. Ook de GP ReCyko+ 2600, Panasonic High Capacity 2700, Duracell Recharge Ultra 2500 en Ikea Ladda 2450 scoren erg goed in de capaciteitstest. Hoewel we dit nog niet met testresultaten kunnen onderbouwen, ligt wel in de lijn der verwachting dat deze hoge capaciteit batterijen sneller verouderen dan bijvoorbeeld de Panasonic Eneloop 2100, een batterij dit bekend staat om zijn lange levensduur.

Prijs-kwaliteitverhouding

Een laatste punt waar we aandacht aan willen besteden is de prijs-kwaliteitverhouding. Net als bij onze vorige tests moeten we een kleine slag om de arm houden omdat de prijzen van batterijen sterk uiteenlopen, afhankelijk van de winkel waar je ze koopt. Wij hanteren daarom gemiddelde prijzen, zoals we die bij internetshops zijn tegengekomen.

Zetten we die gemiddelde prijs af tegen de gemeten capaciteit, dan zien we ook bij deze test van oplaadbare batterijen wederom de modellen van Lidl en Ikea naar boven komen drijven. Voor vier Ikea Ladda 2450 batterijen betaal je zes euro, Lidl’s Tronic Energy Eco 2400 kosten zelfs slechts drie en een halve euro voor vier stuks, zodat de prijs-capaciteitverhouding bij die laatste met afstand het allerbeste is. Andere batterijen dit op dit punt goed scoren zijn de Ikea Ladda 1000 en de Varta Rechargable 2600.

Conclusie

De capaciteitsmetingen die we op de geteste batterijen hebben uitgevoerd, laten op één uitzondering na geen vreemde waarden zien. Batterijen met een hogere rating leveren daadwerkelijk meer energie. De enige grote uitschieter is de PowerBase Ni-MH 2000 batterij van de Action. Deze behaalt lang niet de beloofde capaciteit niet en presteert ronduit slecht. Aanraders op het gebied van capaciteit zijn Conrad Energy Endurance 2600 en GP ReCyko+ 2600. Beide batterijen zijn echter relatief prijzig.

Wil je een betaalbare batterij die veel capaciteit heeft, dan zijn Tronic Energy Eco 2400 en de Ikea Ladda 2450 goede keuzes. Omdat we op dit moment nog geen beeld hebben van zelfontlading na verloop van tijd en veroudering na meerdere laadcycli, delen we nu nog geen awards uit.