Logitech G603 muis & G613 draadloos mechanisch toetsenbord review

Logitech G603 Lightspeed muis

De G603 Lightspeed is gegoten in dezelfde formfactor als onder meer de G403, die het invoerapparaat alleen geschikt maakt voor rechtshandige muizers. De behuizing is grotendeels zwart, op de grijze bovenklep na. Daaronder vind je de twee AA-batterijen en een opbergplek voor de usb-ontvanger. Naast de primaire knoppen is de G603 uitgerust met vorige/volgende-knoppen aan de linkerzijde en een dpi-switcher onder het scrollwiel.

Voor deze tijd opvallend afwezig is enige verlichting. Lampjes kosten relatief veel batterijcapaciteit en aangezien één van de unieke aspecten van dit product juist de lange werktijd op één lading is, heeft Logitech ze bij deze muis weggelaten. Hetzelfde zien we overigens terug bij het toetsenbord, waarop we op de volgende pagina dieper ingaan.

Op de achterkant van de G603 Lightspeed zit een schakelaar waarmee je de muis uit of in één van de twee standen kunt zetten: 'hi' of 'lo'. Dit slaat op de pollingrate waarmee de sensor informatie naar je computer stuurt. In de hi-stand is dat duizend keer per seconde, waar dat op de lo-stand wordt teruggeschroefd naar 125 keer. Logitech beveelt zelf aan om de hi-stand alleen tijdens het gamen te gebruiken. In de snelle stand gaat een setje batterijen 500 uur mee, terwijl je de muis in de lo-stand tot anderhalf jaar moet kunnen gebruiken. Verder kun je de muis ook nog in bluetoothmodus zetten, om hem te kunnen gebruiken als je de usb-adapter niet mee hebt.

In tegenstelling tot veel andere gamingmuizen is de G603 niet in gewicht verstelbaar, aangezien hij met de batterijen erin al vrij zwaar (135 gram) is. Je kunt hem eventueel nog wat lichter maken door slechts één batterij te installeren. De door Logitech zelf ontwikkelde Hero-sensor moet vergelijkbare prestaties bieden als de geroemde PMW3366, maar daarbij veel minder stroom verbruiken.

De software biedt wat minder mogelijkheden dan bij de duurdere modellen in het assortiment van de Zwitserse fabrikant. Alle verlichtingsinstellingen zijn natuurlijk weggehaald - daarover beschikt de G603 Lightspeed immers niet - maar je kunt de muis ook niet kalibreren voor jouw specifieke muismat. De G603 is zodoende voorzien van een generieke tuning die op alle oppervlakken goed werkt, maar verderop in de testresultaten doet hij het daarom iets minder dan bijvoorbeeld de G703 en G903.

Logitech G613 toetsenbord

Diverse specialistische fabrikanten hadden reeds draadloze mechanische toetsenborden op de markt, maar Logitech is de eerste van de grote fabrikanten die deze markt aanboort. Praktisch nut heeft de vervanging van een usb-kabel door een draadloze verbinding niet echt; de toegevoegde waarde is vooral esthetisch. Net als de G603 werkt dit toetsenbord op twee batterijen en van enige (achtergrond)verlichting blijft hij dan ook verstoten, wat voor wie vaak in het donker typt een groter nadeel is dan de ontbrekende lampjes bij de muis.

Qua uiterlijk en functionaliteit is de G613 verder een dertien-in-een-dozijn toetsenbord, met een behuizing van vrij degelijk donkergrijs plastic en een niet-afneembare polssteun. Het is goed om te weten dat Logitech inmiddels overstag is qua toetsenbordindeling: men gebruikt nu een brede linker-shift, al blijft de grote entertoets gehandhaafd. Juist de kleine shift van de 'Nederlandse' layout was velen een doorn in het oog, dus wat ons betreft is dit een positieve ontwikkeling.

Links zijn een zestal macrotoetsen aangebracht, die je met de bijgeleverde software van een functie kunt voorzien. Naast mediatoetsen vind je boven de toetsen ook extra knoppen om de gamemodus in- of uit te schakelen (waarbij de Windows-toets wordt gedeactiveerd) en te schakelen tussen de Lightspeed-verbinding en bluetooth.

Onder alle toetsen gaan Logitech's bekende Romer-G-schakelaars schuil. Deze switches combineren een relatief lichte aanslag met voelbare feedback, maar geven geen expliciete klik als je ze indrukt. We bespraken de voor- en nadelen ten opzichte van de bekende Cherry MX-switches recent nog in onze mechanische toetsenborden round-up. Kort gezegd zijn de Romer-G's wat stiller en hebben ze een minder diepe aanslag, maar door het eigen bevestigingsmechanisme zijn custom keycaps voor de Logitech-borden vrijwel niet te vinden.

Volgens de fabrikant werkt het toetsenbord tot anderhalf jaar op twee volle batterijen. Als de penlites nog maar 15% vol zijn, gaat er een lampje branden om je daarvan te verwittigen. Overigens krijg je als leuke accessoire nog een telefoonhouder bij het toetsenbord, die geen elektronica of oplader bevat en puur dient om je smartphone in te kunnen plaatsen.

Testprocedure muizen

We gebruiken voor deze test een uitgebreide testprocedure, waar lang aan is gewerkt in ons testlab. Op een volledig gestandaardiseerde manier kunnen we verschillende aspecten grondig testen, zoals acceleratie en de maximale snelheid van de sensor.

Acceleratie wordt doorgaans als een nadeel gezien. Het betekent dat als je de muis sneller beweegt, er een langere afstand wordt afgelegd op je scherm, ook al is de bewogen afstand op je muismat exact even groot. Voor gaming is dat een ongewenst effect, want de beweging van je cursor wordt onvoorspelbaarder en mikken daarmee lastiger. Het tegenovergestelde effect – als de muisbeweging trager gaat bij een snellere beweging – noemen we deacceleratie of negatieve acceleratie.

Dankzij onze nieuwe testmethode kunnen we de sensorprestaties op diverse manieren meten.

Daarnaast meten we de maximale snelheid die vastgelegd kan worden door de sensor. We gebruiken daarbij de vuistregel dat een snelheid boven de drie meter per seconde voldoende is. Een lagere maximale snelheid betekent dat je actie bij een snelle beweging niet of inaccuraat wordt vastgelegd en dat is een serieus nadeel voor een gamingmuis.

Bovenstaande zaken testten we op drie verschillende muismatten: de Fnatic Gear G1 Control XL van polycarbonaat en de Razer Goliathus en ASUS Sheath die beide van stof gemaakt zijn. De Goliathus heeft een grove structuur, terwijl de Sheath een gladdere stoffen muismat is. Per muis kun je zo zien welke soort mat je er het beste mee kunt combineren. Daartoe testen we elke muis op twee standen: 800 dpi en de maximale dpi van de muis.

Verder meten we de lift-off distance, de afstand die je de muis moet optillen om te zorgen dat er geen registratie meer plaatsvindt. Een lage lift-off distance is handig voor low-sense gamers, die met een lage sensitiviteit spelen en hun muis vaak optillen. Ten slotte beoordelen we hoe geschikt de vorm van de muis is voor low-sense gebruik – moet je echt knijpen om hem op te kunnen tillen, of is daar duidelijk rekening mee gehouden in het ontwerp van de muis?

Muis benchmarks: snelheid op ASUS ROG Sheath

Hieronder vind je de benchmarks op de zachte, fijne stoffen muismat. De eerste grafiek laat de maximale snelheid bij 800 dpi zien, de tweede grafiek bevat de testresultaten op de hoogste dpi-setting die een muis ondersteunt.

De snelheden komen zeer ruim boven de 3 meter per seconde uit en zijn dus uitstekend. Er is geen sprake van acceleratie.

Muis benchmarks: snelheid op Razer Goliathus Control

Hieronder vind je de benchmarks op de zachte, grove stoffen muismat. De eerste grafiek laat de maximale snelheid bij 800 dpi zien, de tweede grafiek bevat de testresultaten op de hoogste dpi-setting die een muis ondersteunt.

De snelheden komen zeer ruim boven de 3 meter per seconde uit en zijn dus uitstekend. Er is geen sprake van acceleratie.

Muis benchmarks: snelheid op Fnatic Gear G1 Control

Hieronder vind je de benchmarks op de harde, fijne plastic muismat. De eerste grafiek laat de maximale snelheid bij 800 dpi zien, de tweede grafiek bevat de testresultaten op de hoogste dpi-setting die een muis ondersteunt.

De snelheden komen zeer ruim boven de 3 meter per seconde uit en zijn dus uitstekend. Er is geen sprake van acceleratie.

Muis benchmarks: lift-off distance

In de onderstaande grafiek vind je per muis de gemeten lift-off distance, oftewel de afstand die je je muis moet optillen voordat er geen bewegingen meer worden herkend. Low-sense gamers, die hun muis op een lage dpi gebruikten en hem vaak optillen, zullen het liefst een zo laag mogelijke lift-off distance hebben.

De lift-off distance is iets hoger dan bij de G703 en G903 Lightspeed, omdat je die muizen kunt kalibreren op basis van het type muismat dat je gebruikt. 1,2 mm is echter nog steeds een prima resultaat.

Specificaties en testresultaten toetsenbord

Algemeen
Merk	Logitech
Productnaam	G613 Wireless Mechanical
Productcode	920-008393
Details	Productinfo
Algemeen
Desktopset
Draadloos
Type draadloze verbinding	Bluetooth
Aansluiting USB
Aansluiting PS2
Kleur	Zwart, grijs
Maten en gewicht
Afmetingen (breedte)	47.7 cm
Afmetingen (diepte)	21.5 cm
Afmetingen (hoogte)	3.8 cm
Afmetingen (hoogte pootjes uitgeklapt)	4.8 cm
Gewicht	1453 gram
Toetsen en toetstechniek
Mechanisch toetsenbord
Toetstechniek	Omron Romer-G tactile
Breedte van toetsen	12.4 mm
Afstand tussen toetsen	6.8 mm
Type stabilisatoren	Onbekend
Materiaal keycaps	ABS
Opdruk keycaps	Opdruk
Lay-out
Indeling	Qwerty
Aantal toetsen	120
Functie toetsen	10
F-lock voor Windows- / alternatieve functies
Cijfertoetsen	10
Aparte mediatoetsen
Gedeelde mediatoetsen
Applicatie toetsen
Aparte macrotoetsen	6
Gedeelde macrotoetsen
Aparte profieltoetsen	0
Features
Verlichting toetsen
Verlichting apparaat
Verlichting instelbaar
Kleur verlichting
RGB-verlichting
Profieleditor
Profieleditor (knoppen)
Profieleditor (aantal profielen)	99
Toetsinvoer buffer
Eigen geheugen
Macro ondersteuning
USB-poorten	0
Interne geluidskaart
Audio lijnuitgang
Audio microfooningang
Meegeleverd
Extra software
Verlengkabels
Muismat
Draagtas/hoes
Extra gaming keycaps
Polssteun	Vast
Testresultaten (testopstelling 2018)
Gemiddelde kracht vereist tijdens actuatie	38 cN
Stdev kracht vereist tijdens actuatie	1.93 cN
Hoogste kracht vereist tijdens actuatie	44 cN
Laagste kracht vereist tijdens actuatie	35 cN
Gemiddelde kracht vereist voor actuatie	46 cN
Stdev kracht vereist voor actuatie	1.29 cN
Hoogste kracht vereist voor acuatie	47 cN
Laagste kracht vereist voor actuatie	40 cN
Gemiddelde actuatie afstand	1.4 mm
Stdev actuatie afstand	0.14 mm
Hoogste actuatie afstand	1.7 mm
Laagste actuatie afstand	1.2 mm
Gemiddelde totale afstand	3.3 mm
Gemiddelde kracht vereist tijdens actuatie relatief aan spec	-12.67% %
Stdev kracht	4.38% %
Gemiddelde hoogste kracht relatief aan actuatie specificatie	4.45% %
Gemiddelde actuatie afstand relatief aan specificatie (2	-8.73% %
Stdev Actuatie afstand	9.13% %
Tab - Kracht vereist voor actuatie	47 cN
Tab - Kracht vereist tijdens actuatie	38 cN
Tab - Actuatie afstand	1.5 mm
Tab - Totale afstand	3.3 mm
CapsLock - Kracht vereist voor actuatie	49 cN
CapsLock - Kracht vereist tijdens actuatie	36 cN
CapsLock - Actuatie afstand	1.5 mm
CapsLock - Totale afstand	3.2 mm
Linker Shift - Kracht vereist voor actuatie	46 cN
Linker Shift - Kracht vereist tijdens actuatie	44 cN
Linker Shift - Actuatie afstand	1.7 mm
Linker Shift - Totale afstand	3.1 mm
Linker Ctrl - Kracht vereist voor actuatie	48 cN
Linker Ctrl - Kracht vereist tijdens actuatie	43 cN
Linker Ctrl - Actuatie afstand	1.4 mm
Linker Ctrl - Totale afstand	3.3 mm
Linker Win - Kracht vereist voor actuatie	48 cN
Linker Win - Kracht vereist tijdens actuatie	41 cN
Linker Win - Actuatie afstand	1.6 mm
Linker Win - Totale afstand	3.3 mm
Linker Alt - Kracht vereist voor actuatie	48 cN
Linker Alt - Kracht vereist tijdens actuatie	41 cN
Linker Alt - Actuatie afstand	1.6 mm
Linker Alt - Totale afstand	3.3 mm
Spatiebalk - Kracht vereist voor actuatie	41 cN
Spatiebalk - Kracht vereist tijdens actuatie	32 cN
Spatiebalk - Actuatie afstand	1.4 mm
Spatiebalk - Totale afstand	3.1 mm
Rechter Alt - Kracht vereist voor actuatie	46 cN
Rechter Alt - Kracht vereist tijdens actuatie	40 cN
Rechter Alt - Actuatie afstand	1.5 mm
Rechter Alt - Totale afstand	3.3 mm
Rechter Win - Kracht vereist voor actuatie	48 cN
Rechter Win - Kracht vereist tijdens actuatie	41 cN
Rechter Win - Actuatie afstand	1.6 mm
Rechter Win - Totale afstand	3.3 mm
Menu - Kracht vereist voor actuatie	48 cN
Menu - Kracht vereist tijdens actuatie	41 cN
Menu - Actuatie afstand	1.6 mm
Menu - Totale afstand	3.3 mm
Rechter Ctrl - Kracht vereist voor actuatie	44 cN
Rechter Ctrl - Kracht vereist tijdens actuatie	44 cN
Rechter Ctrl - Actuatie afstand	1.6 mm
Rechter Ctrl - Totale afstand	3.3 mm
Rechter Shift - Kracht vereist voor actuatie	45 cN
Rechter Shift - Kracht vereist tijdens actuatie	37 cN
Rechter Shift - Actuatie afstand	1.6 mm
Rechter Shift - Totale afstand	3.1 mm
Enter - Kracht vereist voor actuatie	48 cN
Enter - Kracht vereist tijdens actuatie	40 cN
Enter - Actuatie afstand	1.6 mm
Enter - Totale afstand	3.3 mm
Backspace - Kracht vereist voor actuatie	49 cN
Backspace - Kracht vereist tijdens actuatie	41 cN
Backspace - Actuatie afstand	1.5 mm
Backspace - Totale afstand	3.3 mm
Testresultaten (oude testopstelling)
Maximale werkafstand toetsenbord	20 m
Kracht vereist voor toetsaanslag	46 gram
Kracht vereist toetsaanslag spatiebalk	42 gram
Kracht toetsaanslag minimaal lettertoetsen	44 gram
Kracht toetsaanslag maximaal lettertoetsen	48 gram
Kracht toetsaanslag linker-Shift	45 gram
Kracht toetsaanslag rechter-Shift	44 gram

Conclusie

Recent werden we weliswaar enthousiast van de Logitech Powerplay-muizen, maar die knaagdieren waren wat ons betreft veel en veel te duur, hoe cool die technologie ook is. Van de G603 muis en het G613 toetsenbord zijn we meer gecharmeerd. De prijzen zijn een stuk redelijker en zowel qua prestaties als qua features zet Logitech ijzersterke producten neer. Het feit dat beide apparaten op simpele batterijen werken en je zodoende zowel kabel- als oplaadvrij bent, zal voor sommigen een zwaarwegend voordeel zijn.

De G603 Lightspeed-muis laat zich kenmerken door een uitstekend presterende sensor en de gekende Logitech-pasvorm, die lijkt op die van de uiterst populaire G403 Prodigy. De verschillende modi voor pollingrate en type verbinding maken hem veelzijdig. Zonder nadelen is hij niet: het gewicht is door de penlites aan de hoge kant en qua verlichting en software mis je opties ten opzichte van duurdere modellen. Naast dat je daarvoor meer betaalt, vereisen die echter ook regelmatig opladen.

Nu is het praktisch nut van een draadloos toetsenbord niet zo groot, maar het staat ontegenzeggelijk wat netter op je bureau. Ook hier is de basis in orde, mits je de Romer-G-switches kan waarderen. In tegenstelling tot bij de muis is het ontbreken van (achtergrond)verlichting bij het keyboard wel een daadwerkelijk nadeel voor wie niet altijd in een goed verlichte ruimte werkt. Qua comfort en mogelijkheden is hij met een polssteun, mediatoetsen en macrokeys vrij compleet.

Beide producten hebben hun prijs mee. De G603 Lightspeed kost gemiddeld zo'n 70 euro, wat niet bijzonder veel geld is voor een draadloze gamingmuis. Nu zijn er nauwelijks goed verkrijgbare draadloze mechanische keyboards, maar zelfs voor een bedraad exemplaar met een soortgelijke featureset vinden we de 130 euro die de G613 moet opbrengen alleszins meevallen. Samengevat is het een kwalitatief goede set invoerapparatuur waar je uitstekend mee kan gamen, maar die er - mede door het gebrek aan kabels en verlichting - netjes en professioneel uitziet.

Zowel de G603 muis als het G613 toetsenbord gaan zodoende met een Excellent Choice award naar huis. Als laatste noot willen we nog de suggestie doen om deze producten ook echt als set te verkopen - ze zijn duidelijk voor elkaar gemaakt en als er dan weer een tientje van de totaalprijs af kan, is dat natuurlijk mooi meegenomen.

Logitech G603 Lightspeed
Logitech G613 Wireless Mechanical Keyboard