40 802.11ac-routers review: kies de beste router

De standaarden: een overzicht

Routerfabrikanten zetten bij voorkeur een zo hoog mogelijk getal op de doos, hetzij als onderdeel van de naam, hetzij elders. Sinds jaar en dag wordt er dus al gedaan aan het optellen van de theoretische draadloze doorvoersnelheden die op de fysieke laag van de protocol-stack mogelijk zijn. Het resultaat daarvan wordt vervolgens afgerond naar een mooi getal en op de doos gezet. Hieronder zie je de verschillende aanduidingen, met daarachter waar ze voor staan:

• AC750: twee datastromen op 2,4 GHz (300 Mbps) en één op 5 GHz (433 Mbps); 
• AC1200: twee datastromen op 2,4 GHz (300 Mbps) en twee op 5 GHz (867 Mbps);
• AC1750: drie datastromen op 2,4 GHz (450 Mbps) en drie op 5 GHz (1300 Mbps);
• AC1900: drie datastromen op 2,4 GHz met TurboQAM (600 Mbps) en drie op 5 GHz (1300 Mbps);
• AC2350: drie datastromen op 2,4 GHz met TurboQAM (600 Mbps) en vier op 5 GHz (1750 Mbps);
• AC2600: vier datastromen op 2,4 GHz (800 Mbps) en vier op 5 GHz (1750 Mbps);
• AC3100: vier datastromen op 2,4 GHz met NitroQAM (1000 Mbps) en vier op 5 GHz met NitroQAM (2165 Mbps);
• AC3200: drie datastromen op 2,4 GHz met TurboQAM (600 Mbps) en twee keer drie op 5 GHz (1300 + 1300 Mbps);
• AC5300: vier datastromen op 2,4 GHz met NitroQAM (1000 Mbps) en twee keer vier op 5 GHz met NitroQAM (2165 + 2165 Mbps).

Zoals je ziet, hebben we er naast TurboQAM inmiddels ook NitroQAM bij gekregen. In beide gevallen gaat het hier om het opschroeven van de modulatie. Waar het bij 802.11n gebruikelijk was om QAM-64 te gebruiken, wordt dat bij TurboQAM opgevoerd naar QAM-256. NitroQAM maakt het als opvolger hiervan met QAM-1024 nog een stukje bonter. Heb je een client die ondersteuning biedt voor deze hogere modulaties, dan bieden ze ook zeker voordelen, zo hebben we eerder al eens aan de hand van een test aangetoond. Het gros van de clients ondersteunt dit voor zover wij hebben kunnen bepalen niet. Dan heb je er dus ook helemaal niets aan.

Tri-band en Multi-user MIMO

Voor de kenmerken van de merken en modellen in deze test bespreken, willen we het eerst kort hebben over de belangrijkste ontwikkelingen sinds onze vorige round-up van 802.11ac-routers vorig jaar, namelijk Multi-User MIMO (MU MIMO) en XStream. Beide zijn 802.11ac-technologieën die het afgelopen jaar op de markt gekomen zijn en voorbehouden voor high-end-routers. Het is zeker niet zo dat tri-band de opvolger is van MU MIMO. Je kunt het beter zien als een strijd tussen twee technologieën, die deels zal bepalen waar de routermarkt zich de komende jaren naartoe zal gaan bewegen.

MU MIMO, waarvan de chips die in de eerste MU MIMO-routers zitten ontwikkeld werden door Quantenna maar waar ook Qualcomm inmiddels vol op ingezet heeft, probeert een hogere effectieve doorvoersnelheid te bereiken door slimmer om te springen met de aanwezige verbindingsmogelijkheden. Dit door te proberen om alle antenne-aansluitingen tegelijkertijd te gebruiken, wat tot voor kort niet mogelijk was. Een router kon slechts een client tegelijk ‘te woord staan’. Het aantal antenne-aansluitingen van die client bepaalde hoeveel antennes de router zelf kon inzetten. Er bleven dus regelmatig antennes ongebruikt.

Bij Broadcom, waar de XStream Tri-band-technologie is ontwikkeld, heeft men in eerste instantie gekozen voor een wat minder gecompliceerde manier om dit te bereiken. Daar wordt simpel gezegd gewoon gebruikgemaakt van een doorontwikkeling van de chips die ook al in bijvoorbeeld de Netgear R7000 en Asus RT-AC68U zaten, door er gewoon twee naast elkaar op het bordje te solderen. De snelste clients worden samen op de ene radio gegroepeerd, de langzamere op de andere. Dit moet wachttijden tot een minimum beperken, waardoor de throughput zo hoog mogelijk moet worden. 

Tri-band en MU MIMO in de praktijk

Een groot voordeel van tri-band is dat het geen eisen stelt aan de clients om er baat bij te hebben. Zolang de client een 5GHz-adapter heeft, kan hij een verbinding opzetten met een tri-band-router en tot op zekere hoogte gebruikmaken van de voordelen die het hebben van twee 5GHz-radio’s biedt. Dat is met MU MIMO anders. Als de client dit niet ondersteunt, heb je feitelijk niets aan een dergelijke router. Die clients zijn er op dit moment nog vrijwel niet. Daar komt ook nog eens bij dat de MU MIMO-routers die we tot nu toe hebben getest, deze functionaliteit nog niet ondersteunen, omdat daarvoor nog een firmware-update nodig is.

De Netgear R8500 is een tri-band-router die daarnaast ook MU MIMO ondersteunt. 

Broadcom is inmiddels ook op de MU MIMO-trein gestapt; de Asus RT-AC88U en RT-AC5300 maken gebruik van Broadcom-chips die dit bieden, evenals de nieuwe Netgear X8 (R8500). Je ziet met de AC5300 en de Netgear X8 ook dat er apparaten op de markt komen die beide technologieën ondersteunen, zowel MU MIMO als tri-band. Dat zorgt uiteraard ook voor het bijzonder hoge getal in de naam van die routers. Dat is de gezamenlijke theoretische throughput van alle radio's. De aanschafprijs van deze modellen tikt die van (klein-)zakelijke producten aan overigens: om en nabij de 450 euro is serieus geld.

Hou er rekening mee dat MU MIMO van Broadcom en Qualcomm nog niet bijster goed met elkaar overweg kunnen. Uit tests voor een artikel dat we in Hardware.Info Magazine 2-2016 hebben gepubliceerd, werd dat ook duidelijk. Op zich is dat ook niet zo gek, aangezien deze nieuwe technologie nog niet gestandaardiseerd is en derhalve ook nog niet geratificeerd is door de WiFi Alliance.

In de firmware van de Asus RT-AC5300 wordt duidelijk aangegeven dat je compatibiliteitsproblemen kan verwachten als het gaat om MU MIMO.

Firmware

De hardware van routers blijft uiteraard erg belangrijk, maar de afgelopen jaren vindt er ook een duidelijke ontwikkeling plaats op het gebied van de firmware en de software. Eigenlijk zijn er twee uitzonderingen op deze regel, namelijk Apple en Asus. Apple biedt nog altijd de Airport Utility aan, een stukje software dat uitblinkt in zijn eenvoud, maar daartegenover verhoudingsgewijs weinig mogelijkheden stelt. Als je graag alles zelf tot in de puntjes instelt, zal je van die software niet bepaald blij worden.

Gaat het om instellingen, dan kun je van oudsher al erg goed terecht bij Asus-routers. De AsusWRT-firmware is met enige afstand de uitgebreidste en biedt allerhande exotische mogelijkheden, zoals het configureren van een extra WAN-poort en de integratie van een Bittorrent- en Usenet-client. Deze firmware is de afgelopen jaren niet wezenlijk veranderd, afgezien van het toevoegen van wat mogelijkheden zo nu en dan. Wat ons betreft is dat niet echt een probleem, want al die mogelijkheden zitten verpakt in een zeer gebruiksvriendelijke interface, met een van de beste startschermen die je tegen kunt komen.

De interface van Asus is wat ons betreft nog altijd de beste.

Voor andere fabrikanten was het echter wel degelijk hoog tijd om eens te kijken naar de webinterface en er een alternatief voor te verzinnen. Denk hierbij aan D-Link, Sitecom, TP-Link en in iets mindere mate Zyxel. D-Link en TP-Link hebben de overstap naar een nieuwe interface al zo goed als helemaal afgerond, Sitecom en Zyxel zijn er druk mee bezig.

Een nieuwe interface zal niet voor iedereen per se een verbetering zijn overigens. Met name D-Link heeft echt een radicale ommezwaai gemaakt en is van de zeer uitgebreide en tot in de puntjes te configureren oude oranje interface overgegaan naar een veel meer op de massa gerichte, veel gebruiksvriendelijker moderne interface met aanzienlijk minder instelmogelijkheden. 

De interface van D-Link ziet er een stuk gelikter uit dan voorheen, maar is niet meer zo uitgebreid.

Netgear was een jaar of vijf geleden een van de eerste die het over een wat meer grafische boeg gooide met betrekking tot de interface. Feitelijk was dat niet meer dan een kopie van de oude interface met een ander jasje. Sindsdien is er eigenlijk niet bijster veel meer veranderd. De mogelijkheden zijn wel wat uitgebreid in de tussentijd. Zo is er in de nieuwste firmware een download-client ingebouwd en kun je de routers van het merk instellen als VPN-server, een instellingsmogelijkheid die steeds vaker toegevoegd wordt. De interface is echter wel nog altijd behoorlijk langzaam en eigenlijk aan vervanging toe. In de wandelgangen hebben we vernomen dat daar achter de schermen ook aan gewerkt wordt. 

Linksys en AVM verdienen hier een aparte vermelding. AVM maakt voor de Fritz!Box al sinds jaar en dag een unieke een interface, waar vaak ook allerlei AVM-only mogelijkheden in zijn gebouwd. Zo kun je ze tegenwoordig koppelen met smart home-producten van dezelfde fabrikant en kun je bijvoorbeeld in de interface bijhouden hoeveel stroom een bepaald apparaat verbruikt. Dit zijn leuke extra’s, al is het de vraag hoe zinvol ze zijn voor de meeste mensen, omdat het hier om een propriëtair protocol gaat, wat dus niet compatibel is met producten en protocollen van andere fabrikanten.

Linksys was in 2012 de eerste met een radicaal andere benadering van hoe routerfirmware zou moeten werken en wat het zou moeten zijn. Nu, zo'n vier jaar later, kunnen we zeggen dat een firmware in de cloud niet meteen het succes is geworden wat ervan verwacht werd en dat het installeren van apps op een router ook bepaald geen vlucht heeft genomen. Wel heeft Linksys met de manier waarop de firmware is opgebouwd een trend gezet, die door steeds meer andere fabrikanten wordt gevolgd. Denk bijvoorbeeld aan het overzichtelijke homescreen met widgets, of de mogelijkheid om met behulp van drag-and-drop de QoS in te stellen.

Apps

Op het gebied van beheer-apps is de afgelopen jaren ook een behoorlijk grote vlucht gemaakt. Zelfs Asus heeft inmiddels een volwaardige app, die vooralsnog overigens alleen beschikbaar is voor Android. Alleen van Zyxel zijn we vooralsnog geen app tegengekomen. Apple heeft alleen een app-versie van de Airport Utility voor iOS, niet voor Android. Dit is eigenlijk gewoon hetzelfde programmaatje als op de desktop.

Alle andere fabrikanten (tegenwoordig dus inclusief Asus) maken vrij serieus werk van het ontwikkelen van een app, Linksys en Netgear al sinds jaar en dag voorop, met AVM en Sitecom daar inmiddels ook bij. De apps van deze fabrikanten bieden een zeer compleet aanbod van instellingsmogelijkheden aan, aangevuld met enkele handige extra’s, bijvoorbeeld een analysetool om de snelheid van je verbinding te bepalen of het scannen van de omgeving op andere netwerken. Bij D-Link en TP-Link is de functionaliteit een stuk beperkter. Daar heeft men ervoor gekozen om alleen enkele basale instellingsmogelijkheden aan te bieden, zoals het in- en uitschakelen van het gastnetwerk of het wijzigen van SSID en wachtwoord.

Netgear heeft met de Genie-app een van de meest uitgebreide toepassingen voor gebruik op smartphone of tablet.

Wat uiteindelijk de juiste strategie is, valt te bezien. Een app is op zich handig, maar een responsieve webinterface zou natuurlijk nog handiger zijn. D-Link heeft dat bijvoorbeeld al, maar biedt in die weergave nog niet alle instellingsmogelijkheden.

Prestaties

Kijken we naar de prestaties van de routers bij onze tests (zie verderop voor alle prestaties), dan valt op dat de rek er op 2,4 GHz behoorlijk uit lijkt te zijn. Maximaal 100 Mbps lijkt het plafond te zijn van de huidige technologie, in combinatie met onze testlaptops in ieder geval. Het zeer matig ondersteunde en dus niet bijster zinvolle TurboQAM van Broadcom daargelaten, doen we het op 2,4 GHz eigenlijk al een aantal jaren met globaal dezelfde snelheden. De laatste echt grote innovatie die ook duidelijk merkbaar was in de scores, was de toevoeging van de derde datastroom een jaar of drie/vier geleden. Het feit dat een fabrikant zoals Asus de RT-N66U, de beste router van zijn generatie, na ruim 4 jaar nog altijd in het assortiment heeft, zegt wat dat betreft genoeg.

Dit gebrek aan innovatie op 2,4 GHz is overigens niet zozeer vanwege onwil aan de kant van de fabrikanten. Aan het gebruik van deze frequentie zijn de nodige regels verbonden en met het steeds belangrijker worden van wifi zullen die regels er niet losser op worden. Zomaar het zendvermogen opschroeven, waardoor een beter bereik en betere doorvoersnelheden behaald kunnen worden, is er dus niet bij. Ook het gebruik van twee 2,4GHz-radio’s in een enkele router, parallel aan wat er op dit moment gebeurt met de tri-band 802.11ac-routers, is niet toegestaan, al zou dat wat ons betreft voor de meeste toepassingen een stuk nuttiger zijn dan meerdere 5GHz-radio’s.

Er is daarnaast ook nog zoiets als de Good Neighbor Policy, waarin wordt gesteld dat wifi-netwerken elkaar niet te veel in de weg mogen zitten. Een router waarvan de bandbreedte van het wifi-signaal op ‘Automatisch’ staat, zal alleen gebruikmaken van 40 MHz op het moment dat er binnen twee kanalen rondom het kanaal waarop de router is ingesteld, geen andere netwerken zitten. Is dat wel het geval, dan valt hij automatisch terug naar 20 MHz. Sommige routerfabrikanten maken het overigens mogelijk om de router te dwingen gebruik te maken van 40 MHz. Dat is dan dus wel in strijd met bovengenoemde afspraak.

Bron: Ruckus Wireless

Alle innovatie speelt zich op dit moment af op 5 GHz, simpelweg omdat daar nog de meeste winst te behalen valt. Fabrikanten zoals Netgear en Asus kondigen al enkele jaren twee nieuwe topmodellen per jaar aan, waarbij de getallen in de typenummers steeds groter worden. Het is echter maar de vraag hoeveel je daar in de praktijk van merkt. Het bereik van 5 GHz wordt namelijk niet magischerwijs beter naarmate de getallen hoger worden. 5 GHz is nog steeds 5 GHz, met dezelfde golflengte en verzwakking (attenuation in het Engels) van het signaal als het geval was tijdens 802.11n 5 GHz.

Er worden weliswaar steeds nieuwe manieren gevonden om steeds meer digitale informatie op een analoge golf te zetten, een muur of plafond heeft nog steeds hetzelfde effect: een groot gedeelte van het signaal blijft ‘erin’ hangen en komt dus niet aan bij de clients. Uit onze praktijktest blijkt dat ook. In dezelfde ruimte met line of sight is 802.11ac 5 GHz vele malen sneller dan 2,4 GHz. Gemeten op een kortere afstand, maar met een betonnen plafond ertussen zijn de scores van 802.11ac 5 GHz vaak niet noemenswaardig beter dan die op 2,4 GHz en regelmatig zelfs slechter.

Meteen naar de winkel rennen?

We zeggen het wel vaker, maar voor de meeste toepassingen is een goed 2,4GHz-netwerk in ons land (met huizen van beton) nuttiger dan het hebben van het nieuwste en hipste 5GHz-netwerk. Althans, als je het grootste gedeelte van je huis met een enkel wifi-signaal wilt bestrijken. Beschik je over clients die het ondersteunen en heb je genoeg geld, dan krijg je in theorie het beste netwerk door op zoveel mogelijk plaatsen in huis access points op te hangen en al je communicatie via 5 GHz te laten verlopen. 

Tri-band-routers presteren op dit moment al duidelijk beter dan modellen met maar een 5GHz-radio, al moet je ze af en toe wel een beetje helpen. 

Als je nu in de markt bent voor een nieuwe 802.11ac-router, dan doe je er goed aan om je de vraag te stellen of je een MU MIMO- en/of een tri-band-router nodig hebt. Het prijsverschil tussen een uitstekende 'ouderwetse' 802.11ac-router zoals de Asus RT-AC66U/RT-AC68U, Netgear R6400/R7000 of TP-Link Archer C9 en de nieuwste en meest uitgebreide modellen is namelijk enorm en loopt in de honderden euro's. Heb je maar een paar apparaten die je draadloos met je router wilt verbinden, dan kun je sowieso beter een iets goedkoper model kopen, of je moet net wat van die extra functies willen hebben die vaak alleen op de duurste modellen zitten. Ook als je een netwerk nooit echt zwaar belast, hetzij door er heel erg veel apparaten tegelijkertijd op aan te sluiten die ook nog eens allemaal data over moeten zetten of door er met wat minder apparaten veel bandbreedte van te vergen, is een dergelijke router niet per se nodig.

Iets waar je rekening mee moet houden als je graag voor een MU MIMO-router wilt gaan, is dat deze technologie nog verre van uitontwikkeld is. Niet alleen aan de kant van de routers, maar ook aan de kant van de clients, die het ook moeten ondersteunen. Op dit moment zijn met name smartphones met Qualcomm-chips (logischerwijs) voorzien van MU MIMO-adapters en komen er mondjesmaat laptops uit die dergelijke adapters hebben. Een vetpot is het vooralsnog zeker niet.  

Deelnemers in vogelvlucht (Apple, Asrock, Asus)

We hebben 40 802.11ac-routers getest voor dit artikel. We bespreken al deze modellen even in vogelvlucht. We doen dit op alfabetische volgorde en per merk, wat betekent dat we beginnen met Apple en eindigen met Zyxel.

Apple

Van Apple hebben we de Airport Extreme en de Time Capsule 2TB nog maar eens een keertje getest. Apple heeft in het algemeen niet enorm veel focus op netwerkproducten, dus het is niet verrassend dat een model langere tijd op de markt blijft. De Airport Extreme is echter ook meteen een mooi voorbeeld van de relatieve stilstand op de routermarkt de afgelopen jaren in combinatie met de beschikbare clients. Ze kunnen namelijk nog steeds uitstekend mee.

De resultaten zijn verhoudingsgewijs goed tot zeer goed. De prijs is echter ook hetzelfde gebleven ten opzichte van twee jaar geleden, wat ze relatief gezien iets minder interessant maakt. Het zijn nog altijd een routers die met name geschikt zijn als je al behoorlijk wat spullen van Apple in huis hebt, vanwege de integratie van de verschillende onderdelen. Als je de Time Capsule aansluit op je netwerk, dan zie je op je Mac meteen een melding verschijnen dat er een nieuw volume (de ingebouwde harde schijf) is toegevoegd, waar je dan vervolgens uiteraard via Time Capsule je back-ups op kan maken. In een Apple-ecosysteem zijn het eenvoudig te installeren en beheren router, al moet je het wel doen met een zeer beperkt aanbod aan instellingsmogelijkheden.

Apple AirPort Extreme

Asrock

Asrock is een naam die je wellicht niet meteen verwacht in een vergelijkingstest over 802.11ac-routers, maar eerder in een artikel over moederborden. Toch heeft ook dit bedrijf enige tijd geleden een 802.11ac-router uitgebracht, de G10. In de basis is dat een standaard Qualcomm MU MIMO-router, met dezelfde siliconen zoals je die ook aantreft in de Linksys EA8500, Sitecom Greyhound en TP-Link Archer C2600.

Dit apparaat valt met name op door de hardwarematige extra's. Zo heeft de behuizing een uitsparing voor een dongel. Met die dongel, die standaard meegeleverd wordt, kun je via Miracast het scherm van je mobiele apparaat dupliceren op een monitor, maar je kunt hem ook gebruiken om media mee te streamen en daarnaast ook nog als travel router. Positioneer je de G10 precies goed, dan is hij dankzij de infrarood-oogjes ook in te zetten als universele afstandsbediening. Gekoppeld aan solide prestaties maakt dat de G10 zeker geen oninteressante router, al moet je wel houden van het overduidelijk 'Oosterse' design. 

Asus

Van Asus hebben we liefst vier modellen meegenomen in de test, de RT-AC66U, RT-AC68U, RT-AC87U (MU MIMO), RT-AC88U (MU MIMO), RT-AC3200 (tri-band) en RT-AC5300 (tri-band en MU MIMO). Wat opvalt is dat Asus niet bijster veel lijkt te geven om het stroomverbruik van haar routers. Dat is een prijs die je betaalt voor al die extra mogelijkheden, zullen we maar denken. De verschillen zijn op jaarbasis financieel uiteraard niet enorm groot, maar ben je bewust groen bezig, dan is het wel iets om rekening mee te houden.

Asus RT-AC3200

Qua mogelijkheden zijn de modellen van deze fabrikant onze favorieten en ontlopen ze elkaar nauwelijks. Op de RT-AC88U en RT-AC5300 heeft Asus nog iets extra's toegevoegd, namelijk de mogelijkheid om twee netwerkpoorten samen te voegen middels LACP. Hiermee creëer je een enkele link met een bandbreedte van 2 Gbps, die je vervolgens kunt koppelen aan een switch en een server, als die ook over deze mogelijkheid beschikken. De RT-AC88U heeft daarnaast ook nog de beschikking over liefst acht lan-poorten, de enige in deze test die dat heeft (en een van de weinige die we ooit gezien hebben).

Asus RT-AC5300

Kijken we naar de prestaties, dan vallen met name die van de tri-band RT-AC3200 op, met enorm hoge doorvoersnelheden. De RT-AC5300 kan deze snelheden ook behalen, maar daarvan werkte op het moment van de test Smart Connect nog niet vlekkeloos. Alleen als we zelf de clients over de twee 5GHz-radio's verdeelden, gingen we richting de 700 Mbps. De zeer hoge prijs van 449 euro is wat ons betreft lastig tot niet te verantwoorden als je bedenkt wat je op dit moment al kan met de technologie die in dit apparaat zit. Qua mogelijkheden biedt hij namelijk niet veel meer dan beduidend goedkopere modellen van hetzelfde merk.

Asus RT-AC88U

Wil je liever niet de hoofdprijs uitgeven aan een router, dan komt van de wat meer betaalbare modellen de RT-AC68U over het algemeen als winnaar uit de bus. Die heeft overigens wel als nadeel dat hij maar op een manier geplaatst kan worden, namelijk rechtop.

Deelnemers in vogelvlucht (AVM, D-Link, Eminent)

AVM stuurde de Fritz!Box 3490 en 7490 in. Aan mogelijkheden heb je zeker bij de 7490 geen gebrek, al zullen zaken zoals VDSL-ondersteuning (met vectoring) en ondersteuning voor DECT-telefoons niet meteen iedereen aanspreken. De 3490 is de deels uitgeklede versie van de 7490, gericht op mensen die simpelweg op zoek zijn naar een nieuwe router. Hij heeft nog wel altijd een DSL-modem aan boord, maar alle andere fratsen zijn eraf gelaten. Dat maakt hem een stuk betaalbaarder (160 in plaats van 225 euro), terwijl de functionaliteit voor de meeste gebruikers niet minder is. Het zijn bijvoorbeeld beide AC1750-modellen en ze maken in de basis allebei gebruik van het uitstekende Fritz OS, inclusief smart home mogelijkheden. De prestaties van de 3490 op 2,4 GHz vallen wat tegen, al zet hij wel prettig stabiele prestaties neer bij de praktijktests.

D-Link

D-Link heeft inmiddels een tamelijk imposante line-up aan 802.11ac-routers. Voor deze test trokken we de DIR-860L, DIR-868L, DIR-880L en DIR-890L door de testprocedure. De cilindrische vormgeving van de DIR-860L en de DIR-868L is de oudste; het topmodel van vorig jaar, de DIR-880L, ziet er weer wat ‘gewoner’ uit, terwijl de DIR-890L een tamelijk extreem uiterlijk heeft meegekregen. Die laatste is een tri-band-model, waarvan die functionaliteit niet altijd even goed functioneert. Smart Connect verdeelt de clients niet altijd goed over de beschikbare frequenties. De DIR-868L is nog altijd een van onze favoriete routers als je wat minder uit wilt geven. Het is inmiddels al een oud beestje, maar hij presteert in het algemeen nog uitstekend, zowel bij de praktijktest als bij de wat meer synthetische IxChariot-tests. Ga je voor razendsnelle verbindingen op 5 GHz, dan is de tri-band DIR-890L uiteraard het overwegen waard, als je eenmaal over het uiterlijk heen bent gestapt.

D-Link DIR-890L

Eminent

Eminent stuurde een model in, de EM4510, een AC1200-router die het met name moet hebben van zijn lage prijs. Die ligt op het niveau van de D-Link DIR-860L, TP-Link Archer C5 en de Zyxel NBG6616 (alle om en nabij de 90 euro). Naast de prijs, liggen ook de prestaties vrij dicht bij elkaar. We zien ze regelmatig richting de onderste regionen van de grafieken, iets wat gezien de positionering ook logisch is. De functionaliteit van Eminent is niet bepaald uitgebreid te noemen. Inmiddels vrij standaard zaken zoals een USB-aansluiting en het opzetten van een gastnetwerk ontbreken; ook konden we in de interface IPv6-ondersteuning niet ontwaren.

Deelnemers in vogelvlucht (Linksys, Netgear)

Van Linksys hebben we de WRT1900AC en WRT1900ACS, alsmede de EA6900, EA7500 en de EA8500 in deze test opgenomen. De EA6900 is inmiddels al enkele jaren op de markt, maar nog altijd courant. De prijs van dat model is net zoals dat van andere AC1900-modellen uit die tijd nog altijd vrij hoog. Uiteraard is dit model voorzien van de Smart WiFi-firmware. Qua prestaties zijn we niet overmatig onder de indruk. De slechts enkele tientjes duurdere EA7500 is dan een veel interessantere optie. Dit model is uniek in de markt op dit moment, want hij biedt MU MIMO aan voor 179 euro. Het is de eerste router met drie antenneaansluitingen (3x3) die we in ons testlab krijgen waarbij die nieuwe functionaliteit is toegevoegd. De prestaties zijn daarnaast in het algemeen ook goed tot zeer goed.

Linksys EA7500

Ga je nog een stapje hoger, dan kom je bij de EA8500. Die doet het ook uitstekend, maar is beduidend duurder. Als we 250 euro aan een router uit gaan geven, dan verwachten we toch net iets meer mogelijkheden. De twee WRT-modellen maken het aanbod van Linksys compleet. De WRT1900AC en WRT1900ACS lijken als twee druppels water op elkaar. Intern zijn het beide Marvell-gebaseerde apparaten (verschillende cpu's, dezelfde draadloze chips), waarbij de eerste is geklokt op 1,2 GHz en de tweede op 1,6 GHz. De WRT-modellen bieden duidelijk meer mogelijkheden dan de EA-lijn en zijn ook geschikt voor OpenWrt.

Linksys WRT1900ACS

Netgear

Netgear was in 2012 de eerste fabrikant die met de R6300 een 802.11ac-router in ons testlab deed belanden. Daarna was het een tijdje wat stiller, maar de laatste jaren heeft het bedrijf een stevig tempo te pakken als het gaat om de introductie van nieuwe topmodellen. In deze round-up zijn de R7000, R7500 (MU MIMO), R7800 (MU MIMO), R8000 (tri-band) en R8500 (tri-band en MU MIMO) voorbij zien komen. Die zitten dan ook allemaal in deze test. Daarnaast hebben we ook de geestelijk opvolger van de R6300, de R6400, in deze test opgenomen.

Netgear R7800

De R7800 en R8500 zijn de twee meest recente loten aan de Netgear-stam. Met name die eerste is erg interessant. Dat is een AC2600-model en is in tegenstelling tot het nieuwe MU MIMO-model van Asus (de RT-AC88U) niet op Broadcom gebaseerd maar op Qualcomm. Dat is opmerkelijk, omdat high-end merken zoals Asus en Netgear de laatste jaren eigenlijk altijd voor Broadcom gingen voor hun topmodellen. Netgear heeft er wat ons betreft zeker goed aan gedaan om deze overstap te maken. Allereerst zijn de prestaties erg goed. Zelfs op 2,4 GHz zien we consequent scores die boven de 110 Mbps uitkomen. Daarnaast hebben we vooralsnog iets meer vertrouwen in de MU MIMO-implementatie van Qualcomm dan in die van Broadcom, al was het maar omdat Qualcomm een potentieel veel grotere install base heeft aan compatibele clients, met alle op Snapdragons draaiende smartphones die in omloop zijn. Daarvan is de kans een stuk groter dat ze goed samenwerken met een Qualcomm-gebaseerde MU MIMO-router dan met een Broadcom-gebaseerd exemplaar.

Netgear R8000

De R8500 heeft wat ons betreft hetzelfde probleem als de RT-AC5300 van Asus. Voor 459 euro moet er toch wat meer meerwaarde zijn boven modellen die enkele honderden euro's minder kosten dan op dit moment het geval is. Overigens is het uit de scores van de R8500 wel heel erg duidelijk dat dit wel een zeer krachtige router is. Link aggregatie is op dit apparaat ook mogelijk. In tegenstelling tot Asus RT-AC5300, hoef je bij de R8500 niet meteen bang te zijn dat je dan lan-poorten tekort gaat komen voor andere doeleinden: Netgear heeft de twee samen te voegen poorten extra toegevoegd, wat dus een totaal aantal van zes poorten oplevert. 

Netgear R8500

De R7500v2 heeft in tegenstelling tot de eerste versie een firmware die de MU MIMO-implementatie van Quantenna daadwerkelijk ondersteunt, evenals inmiddels het geval is bij de Asus RT-AC87U en de Zyxel Armor Z1. Dat maakt deze intrinsiek zeer krachtige apparaten meteen ook een stuk interessanter, al was het maar omdat je nu ook daadwerkelijk krijgt waar je voor betaalt. Het is natuurlijk wel jammer dat het bijna een jaar heeft geduurd vooraleer dit geregeld was. De R7000 en R8000 zijn wat ons betreft net iets interessanter dan de R7500, de eerste omdat die erg aantrekkelijk geprijsd is, de tweede omdat die dankzij de tri-band-technologie op dit moment een flinke klap sneller is.

Netgear R6400

Als het hele tri-bandgebeuren je niet bijster kan boeien, dan is de R7000 nog altijd een van de interessantste routers die je momenteel kunt kopen. Ben je op zoek naar een 802.11ac-router die nog iets goedkoper is, dan raden we de R6400 ook zeker aan. Die koppelt uitstekende resultaten aan een relatief lage prijs. 

Deelnemers in vogelvlucht (Sitecom, Synology)

Bij Sitecom kon half december 2015 de vlag uit, want toen werd de Greyhound eindelijk officieel op de markt gebracht, na anderhalf jaar ontwikkelen. In die tijd is er niet alleen gesleuteld aan details van de router, maar is men ook een keer helemaal opnieuw begonnen. Was het in eerste instantie de bedoeling om er een AC2350-router van te maken, uiteindelijk duurde het zo lang dat er wel overgestapt moest worden naar AC2600. Het uiteindelijke resultaat mag er wat ons betreft zeker zijn. De prijs is niet bijzonder laag, maar de prestaties zijn wel uitstekend en ook op het gebied van de mogelijkheden zit het apparaat goed in elkaar. We hebben het dan niet alleen over de extra aansluitingen op de router zelf, maar met name over de keuze voor OpenWrt als firmware.

Sitecom Greyhound

OpenWrt brengt echter wel een vervelende consequentie met zich mee, want die firmware is niet compatibel met hardwarematige nat. Hierdoor blijven de prestaties bij de wan-lan-tests steken rond de 400 Mbps, waar we inmiddels ruim 900 Mbps gewend zijn. Je kunt hier iets aan doen door handmatig je bandbreedte in te stellen, maar dan ben je een andere feature van de router, StreamBoost (een soort automatisch QoS) kwijt. Op zich is het goed dat er een fix is, maar echt sterk vinden we het niet als je daardoor andere functionaliteit van de router onbruikbaar maakt.

Heb je geen 300 euro over voor een router, dan is de al wat oudere Sitecom X8 echter ook nog een uitstekende router, zeker als je niet gediend bent van zaken zoals MU MIMO en extreem uitgebreide instellingsmogelijkheden. 

Sitecom X8

Synology

Naast Asrock hebben we nog een vreemde eend in de routerbijt zitten, namelijk Synology. Dit bedrijf kennen we natuurlijk allemaal van de nas-apparaten die het maakt, maar sinds een half jaar is ook de RT1900ac te koop. De prijs van deze router ligt op hetzelfde niveau als die van bijvoorbeeld de Netgear R7000 en het is net zoals dat apparaat een AC1900-model. Waar dit apparaat het natuurlijk met name van moet hebben, is de andere benadering die je mag verwachten van een fabrikant uit een ander segment.

Met name de firmware ziet er duidelijk anders uit dan normaal gesproken het geval is bij een router. Hij lijkt niet verrassend op de firmware van een nas van hetzelfde merk. Het geheel is erg overzichtelijk en zaken zoals het Download Station maar bijvoorbeeld ook de Media Server zijn als het ware uit de interface getild en daar is een apart 'package' van gemaakt. Dat zorgt voor een goede scheiding tussen de instellingsmogelijkheden en de gebruiksmogelijkheden.

De prestaties zijn verder ook goed in orde. In het begin waren er wat problemen met de wan-lan-snelheid, die wat aan de lage kant was, maar die zijn met een recente firmware-update verholpen. Mocht je van deze Synology-router in combinatie met een externe schijf een nas willen maken (wat Synology waarschijnlijk liever niet heeft), dan is dat gezien de lees- en schrijfsnelheden van om en nabij de 40 MB/s ook zeker niet onmogelijk. 

Deelnemers in vogelvlucht (TP-Link, Zyxel)

TP-Link heeft inmiddels een imposante line-up aan 802.11ac-routers op de markt. We hebben die vrijwel compleet meegenomen in deze test. De Archer C5, C7, C8 en C9 zijn nog modellen uit oudere generaties, de Archer C2600 is een MU MIMO-router die op dezelfde leest is geschoeid als bijvoorbeeld de Linksys EA8500 en de Sitecom Greyhound. Het onderscheid tussen de C7 en C8 lijkt puur esthetisch te zijn overigens. De C8 past in de nieuwe vormgeving van de C9, terwijl de C7 nog de oudere vormgeving heeft. De prestaties van de verschillende modellen is in het algemeen goed, waarbij het verschil tussen met name de C8 en de C9 niet bijster groot is, wat overigens met name iets zegt over de verrassend goede prestaties van de Archer C8.

TP-Link Archer C3200

De Archer C2600 en Archer C3200 zijn de topmodellen binnen het aanbod van TP-Link. Met de Archer C2600 doet TP-Link naast Linksys ook een duit in het zakje als het gaat om het wat meer bereikbaar maken van MU MIMO. De prijs zit ruim onder de 200 euro. Qua prestaties doet dit model het ook goed. Wil je op dit moment de snelste TP-Link-router hebben, dan is de Archer C3200 echter de beste keuze. Die levert op alle vlakken uitstekende prestaties en is meerdere tientjes goedkoper dan de AC3200-modellen van Asus en Netgear. Je levert dan uiteraard wel wat in op de mogelijkheden vergeleken met vooral Asus. Of dat voor jou een probleem is, moet je uiteraard zelf bepalen.

TP-Link Touch P5

De meest bijzondere router van TP-Link en eigenlijk van het afgelopen jaar is echter de Touch P5, een model met een touchscreen. Wij zijn zeer gecharmeerd van dat apparaat, want het touchscreen biedt behoorlijk wat meerwaarde, niet alleen tijdens de installatie, maar ook in het gebruik. De prestaties zijn daarnaast ook alleszins behoorlijk en de prijs niet overdreven hoog.

Zyxel

Met Zyxel zijn we toegekomen aan de laatste fabrikant van deze test. We hebben de NBG6616, NBG6716 en de NBG6816 getest. De laatste wordt door Zyxel ook aangeduid met de stoere naam Armor Z1. Om het stoere uiterlijk van dat model kracht bij te zetten, wil Zyxel de illusie wekken dat er een grille bovenop zit. Dat is in de praktijk echter een stukje papier onder een doorschijnend stukje plastic. De Armor Z1 is een MU MIMO-router voor een prijs die maar maximaal zo'n vijf euro onder die van de Asus RT-AC87U en de Netgear R7500 ligt. De prestaties van deze Zyxel zijn echter uitstekend, dus op dat vlak is het wat ons betreft zeker een geduchte concurrent van de Asus en de Netgear. Qua mogelijkheden haalt hij het echter bij lange na niet bij de Netgear en met name de Asus.

Zyxel Armor Z1

De NBG6716 is het nog altijd courante eerste 802.11ac-model van deze fabrikant en kost inmiddels vrij weinig meer (125 euro). Dat is eveneens een prima presterende router. Alleen op 802.11n 5 GHz zakt hij er een beetje doorheen. Hou er wel rekening mee dat de mogelijkheden van dit model niet enorm uitgebreid zijn. Een gastnetwerk opzetten is bijvoorbeeld niet mogelijk. De NBG6616 is een erg interessante AC1200-router, die over het algemeen goede resultaten neerzet. 

Testmethode

We onderwerpen routers aan meerdere tests. Om een algemeen beeld te krijgen van de draadloze throughput die een router kan leveren, sluiten we drie laptops draadloos aan op de te testen router en zetten deze verspreid over onze testruimte neer, op 3 meter, 7 meter en 10 meter. Bij deze tests is er sprake van line of sight. Bij de 802.11n-tests zijn dat laptops met Intel Centrino Ultimate-N 6300 chips, bij de 802.11ac-tests zijn het exemplaren met Intel Wireless-AC 7260 chips. We gebruiken IxChariot van Ixia om de test uit te voeren. We hebben hierbij gekozen voor het High Throughput-script, omdat dat een script is dat alle routers probleemloos aankunnen. Het Ultra High Throughput-script zorgt bij veel apparaten voor het instorten van de doorvoersnelheid.

Let wel, de 802.11ac chip die we gebruiken heeft twee antenne-aansluitingen, dus hij kan geen gebruikmaken van de drie of soms zelfs vier antenne-aansluitingen die de huidige topmodellen hebben. Het is op dit moment voor zover wij hebben kunnen nagaan een van de weinige los verkrijgbare 802.11ac-chips. Als je een bestaande laptop wilt upgraden, kom je hier dus ook bij terecht en hij wordt door veel fabrikanten gebruikt in laptops. Vandaar dat we hem gebruiken. Zodra we een MU-MIMO-chip kunnen bemachtigen die in deze laptops geplaatst kan worden, zullen we ze uiteraard upgraden met die chips.

De bekabelde tests doen we nog altijd bij de routers die we testen, maar daar wijden we alleen nog een aparte pagina aan als deze niet de volledige bandbreedte van de gigabitverbinding voltrekken. Dat laatste gebeurt tegenwoordig bij vrijwel alle routers.

Praktijktest

We hebben behoorlijk wat geëxperimenteerd met het ontwikkelen van een nieuwe testprocedure om de throughput van routers beter in kaart te kunnen brengen. Uiteindelijk zijn we uitgekomen op enkele extra tests die we op kantoor uitvoeren, waarbij we met een enkele BTO-laptop op twee plaatsen in het pand de doorvoersnelheid meten als we een bestand vanaf een Asustor AS-604T NAS in het netwerk via de router die we aan het testen zijn draadloos overzetten, en andersom. In de NAS hebben we SSD's geplaatst, waardoor bekabeld overdrachtsnelheden mogelijk zijn van ruim 100 MB/s, wat inhoudt dat de gigabitverbinding vol getrokken wordt. We gebruiken TeraCopy om het bestand te kopiëren. Het bestand is een videofragment van iets meer dan 307 MB. 

We doen deze test in eerste instantie op twee verschillende locaties, maar hebben tijdens het opzetten van deze test op vijf locaties getest. De overgebleven twee geven een goed beeld van wat je in de praktijk mag verwachten. Een bestand kopiëren zal niet altijd even vlekkeloos zal gaan, onder andere vanwege eventuele processen die op een laptop op de achtergrond draaien. Vandaar dat we de tests meerdere keren doen, op verschillende momenten, waarna we eventuele outliers weglaten.

De eerste test doen we op 10 meter met line of sight, om te bepalen wat de throughput in de praktijk is in vrijwel optimale omstandigheden. Die ligt overigens altijd een stuk lager dan we met behulp van IxChariot meten, vanwege de toegenomen overhead. Bij de tweede test zetten we de laptop in de ruimte boven die waar de router staat. Hij staat er dan als het ware recht boven, maar er zit een dikke betonnen plaat tussen, vergelijkbaar met wat je hebt in nieuwbouwwoningen. De afstand tussen router en laptop bedraagt bij deze test zo'n 4 meter. Dat lijkt niet veel, maar is in de praktijk al lastig genoeg voor de routers die we tot nu toe hebben getest. 

Testresultaten: 802.11n - 3 laptops tegelijk

Testresultaten: 802.11ac - 3 laptops tegelijk

Praktijktest

Testresultaten: stroomverbruik

Conclusie

Op zoek naar een 802.11ac-router? Dan heb je keuze te over, aangezien vrijwel alle 802.11ac-modellen die sinds 2012 op de markt zijn gekomen, nog goed verkrijgbaar zijn. Dat geeft aan dat er ten diepste niet enorm veel is veranderd op de routermarkt, ook al zijn er veel nieuwe modellen uitgekomen. De snelheidsverbeteringen die zijn doorgevoerd zijn zeker niet voor iedereen meteen merkbaar.

Een uitzondering hierop is de komst van tri-band-routers. Die leveren voor iedereen met clients die 5 GHz ondersteunen meteen voordeel op. Wil je op dit moment een router die zo snel mogelijk is en die niet al te veel eisen stelt aan de clients die je ermee verbindt, dan kun je niet om dit type router heen. De Asus RT-AC3200, Netgear R8000 en TP-Link Archer C3200. De Asus en de Netgear ontvingen eerder al een Hardware.Info Ultimate Product Award en behouden die. De TP-Link kost duidelijk minder, maar kan zich qua prestaties prima meten. Die prestaties zijn wel iets lager en ook de mogelijkheden zijn iets beperkter. Dat staat een Hardware.Info Excellent Choice Award echter niet in de weg. De twee AC5300-modellen (de Asus RT-AC5300 en Netgear R8500) zijn beesten van routers, maar bieden wat ons betreft niet genoeg meerwaarde om meteen aan te raden boven eerder genoemde tri-band-modellen. Daarvoor is MU MIMO simpelweg nog te veel een toekomstverhaal en zijn ze wel heel erg duur.

Dit houdt echter zeker niet in dat we MU MIMO-routers helemaal niet kunnen waarderen. Apparaten zoals de Asus RT-AC88U, Linksys EA7500, Linksys EA8500, Netgear R7800, Sitecom Greyhound en TP-Link Archer C2600 hebben zeker zo hun charmes. Van die vier hebben de Netgear R7800 en de Sitecom Greyhound ons het meest weten te overtuigen. De eerste voornamelijk vanwege de zeer goede prestaties, de andere vanwege de combinatie van prestaties en de OpenWrt-firmware. De R7800 is wat ons betreft de beste router die Netgear heeft gemaakt sinds de R7000. Dat maakt dit de beste MU MIMO-router van het moment en ontvanger van een Hardware.Info Ultimate Product Award. De Sitecom hebben we eerder al eens bekroond met een Hardware.Info Innovation Award, als erkenning voor de innovatieve weg die is bewandeld, al gaat die op punten ten koste van de prestaties. De Asus RT-AC88U is met zijn acht vaste netwerkaansluitingen en uitgebreide mogelijkheden ook zeker interessant, maar ook duidelijk duurder dan de Netgear en de Sitecom. De Linksys EA7500 is de goedkoopste MU MIMO-router en presteert goed. Die ontvangt een Hardware.Info Excellent Choice Award. De TP-Link Archer C2600 biedt voor een tientje meer ook een antenne-aansluiting meer, dus ook die gaat naar huis met een Excellent Choice Award.

De meeste gebruikers zullen ook prima uit de voeten kunnen met een router die nog iets minder kost dan de 179 euro van de Linksys EA7500. Dan zijn de Asus RT-AC68U, Netgear R7000 Nighthawk en Synology RT1900ac de beste keuzes. Die gaan aan de haal met een Hardware.Info Excellent Choice Award. Is Apple het ecosysteem van je keuze, dan doe je aan de Airport Extreme eveneens een uitstekende koop, vandaar ook voor deze router een Excellent Choice Award. De innovatieve TP-Link Touch P5 verdient eveneens een Excellent Choice Award.

Ben je bereid om nog een klein stapje terug te doen, dan heb je aan de D-Link DIR-868L, Netgear R6400, TP-Link Archer C9 en de Sitecom X8 ook nog altijd uitstekende producten. Die modellen gaan aan de haal met de Hardware.Info Great Value Award. 

Asus RT-AC3200
Netgear R7800
Netgear R8000

Apple Airport Extreme
Asus RT-AC68U
Linksys EA7500
Netgear R7000
Synology RT1900ac
TP-Link Archer C2600
TP-Link Archer C3200
TP-Link Touch P5

D-Link DIR-868L
Netgear R6400
TP-Link Archer C9
Sitecom X8

Sitecom Greyhound