ASRock Fatal1ty H170 Performance vs ASUS H170 Pro Gaming review

Intel H170 vs. Z170

Naast de high-end Z170-chipset, zijn er nog vijf andere chipsets voor de Skylake-generatie. Dit zijn de B150, H110, H170, Q150 en Q170. Het modelnummer geeft aan hoeveel functionaliteit je ongeveer mag verwachten van deze chipsets. Van de genoemde chipsets worden er twee chipsets vrijwel uitsluitend voor bedrijven geproduceerd, namelijk de Q170- en Q150-chipsets.

Voor thuisgebruikers die niet willen overklokken zijn er moederborden met de H170- en H110-chipset. Hoewel ze allebei beginnen met een H, zit er nog een wereld van verschil tussen deze twee chipsets. Waar de H170 qua mogelijkheden vrij dicht bij de Z170-chipset ligt, is er bij de H110 vrijwel alles afgehaald. Dit is de chipset met de minste mogelijkheden. De chipset heeft zelfs nog PCI-Express 2.0 lanes, waar een van de grootste verbeteringen bij Skylake de grote toename van het aantal lanes en de bandbreedte hiervan was.

De beperkingen van de H170-chipset ten opzichte van Z170 vallen dus wel mee. Ten eerste kun je natuurlijk niet overklokken en kunnen de PCI-Express-lanes van de processor niet worden opgedeeld, maar dat zijn we gewend. Daarnaast telt de H170-chipset twee USB 3.0-poorten minder en zijn er minder lanes beschikbaar met bandbreedte voor bijvoorbeeld M.2-SSD's en USB 3.1-controllers. Dat zijn features die we dan ook minder vaak tegenkomen op dergelijke borden.

Ondersteuning voor videokaarten, SLI en Crossfire

Sinds jaar en dag ondersteunen Intels mid-range processors 16 PCI-Express lanes. De high-end Z170-chipset kan deze opdelen, om het gebruik van meerdere videokaarten mogelijk te maken, maar bij andere chipsets is dit niet mogelijk en is het alleen mogelijk om extra PCI-Express sloten met lanes uit de chipset te gebruiken. Hiermee wordt het mogelijk om 2-way CrossFire met een laneverdeling van 16/4 te draaien. Aangezien chipset-lanes voor videokaarten trager zijn en meer latency hebben, is dit echter niet aan te raden. Overigens geldt dit hele verhaal niet voor SLI, omdat Nvidia eist dat videokaarten om in SLI te draaien minimaal acht PCI-Express lanes geleverd krijgen van de processor.

Beide moederborden hebben een tweede x16-slot, dat vier lanes uit de chipset geleverd krijgt, waarmee 2-way CrossFire mogelijk wordt. Zoals gezegd zouden we het niet aanraden, maar de moederborden bieden hier allebei ondersteuning voor.

Veel gebruikers van een H170-moederbord gaan waarschijnlijk geen losse videokaart gebruiken. ASUS heeft dan ook de volledige range van monitoruitgangen op zijn moederbord geplaatst: VGA, DVI, HDMI én DisplayPort. ASRock mist VGA en DisplayPort, maar biedt dus wel DVI en HDMI.

 
De ASUS H170 Pro Gaming en de ASRock Fatal1ty H170 Performance .

Onderstaande tabel toont welke SLI en Crossfire configuraties ondersteund worden.

Storage

De grootste verbetering in de Z170-chipset is uiteraard de enorme toename en verbetering van de PCI-Express lanes. De H170-chipset heeft er weliswaar iets minder, maar niettemin is de bandbreedte nog altijd veel groter dan die van de Z97-chipset. De lanes kunnen worden gebruikt voor USB 3.1-controllers en nieuwe SSD-aansluitingen (zoals M.2 en SATA-Express). In principe krijgt een SATA-Express-poort twee PCI-Express 3.0 lanes en elk M.2-slot vier PCI-Express 3.0 lanes, waardoor de maximale bandbreedte respectievelijk 16 Gbit/s en 32 Gbit/s is. Realiseer je wel dat gebruik van een SATA-Express poort ten koste gaat van twee SATA600-poorten.

Beide H170-moederborden beschikken over zowel een M.2- als SATA-Express-aansluiting, waarbij het M.2-slot telkens vier PCI-Express 3.0-lanes bandbreedte heeft.

Wat accessoires betreft levert ASRock twee SATA-datakabels mee, terwijl ASUS iets scheutiger is met vier kabels en bovendien twaalf kabel-labels.

De lager gepositioneerde moederborden hebben niet al teveel extra's, waardoor ze geen lanes hoeven te delen. Geen van de moederborden in onze test deelt storage lanes.

Connectiviteit: USB en Thunderbolt

De meeste door ons geteste Z170-moederborden hebben twee USB 3.1-poorten, maar veel borden met lager gepositioneerde chipsets hebben die niet. Ook is het aantal USB-poorten kleiner.

Op de achterkant van het ASRock-bord treffen we in totaal zes USB 3.0-poorten aan, waarvan er één is uitgevoerd als Type-C. Die heeft dus geen hogere snelheid dan normale USB 3.0-poorten, terwijl ASUS wel een ASMedia-chip heeft gebruikt voor zowel een Type-A als een Type-C USB 3.1-poort. Ook kiest ASUS voor twee interne USB 3.0-headers in plaats van één, waardoor er nog maar twee gewone USB 3.0-poorten overblijven op het I/O-panel. Eén van de USB 2.0-poorten op het ASRock-bord functioneert als 'Fatal1ty mouse port' met een hogere polling-rate.

Connectiviteit: Netwerk

De Intel 100-serie chipsets biedt een geïntegreerde LAN-controller, waardoor moederbordfabrikanten relatief goedkoop de netwerkcontroller van de chipset kunnen implementeren. We vinden bij deze generatie moederborden daarom vrijwel uitsluitend moederborden met een Intel of Killer-netwerkcontroller. Qualcomms Killer-netwerkkaarten geven door middel van QoS-software prioriteit aan gamingdata, iets wat lag tijdens het gamen zou moeten verminderen. Dit is echter moeilijk te bewijzen of weerleggen.

Zowel ASRock als ASUS gebruiken dan ook de standaard Intel WG-I219V-controller, een prima keuze. ASUS levert zijn eigen GameFirst-software mee voor het prioriteren van bepaalde typen verkeer.

Audio

Alle moederborden in deze test beschikken over de goede Realtek ALC1150-audiocodec. De daadwerkelijke prestaties zullen echter afhangen van hoe goed hij is geïmplementeerd, waardoor de geluidskwaliteit bij moederborden met kwalitatief goede audiocodecs toch veel varieert. De ASRock heeft daarnaast een Ti5532-koptelefoonversterker. Met de ASUS wordt SupremeFX audioverbeteringssoftware meegeleverd, waar onder andere de Sonic Radar-overlay voor het visualiseren van richtingsgegevens in zit.

Specificaties en BIOS-screenshots

Hieronder vind je de specificaties van de moederborden die we in deze test bespreken. Vervolgens vind je de BIOS-screenshots die we hebben gemaakt.

Algemeen
Merk	ASRock	Asus
Productnaam	Fatal1ty H170 Performance	H170 Pro Gaming
Productcode	90-MXGYY0-A0UAYZ	90MB0MS0-M0EAY0
Details	Productinfo	Productinfo
Processor / Chipset
Formaat	ATX	ATX
Ondersteunde processor(s)	Intel Core i3 / i5 / i7	Intel Core i3 / i5 / i7
CPU socket	Socket 1151	Socket 1151
Intel Coffee Lake compatible
Type processorbus	DMI	DMI
Chipset	Intel H170	Intel H170
Geheugen
Type geheugen	DDR4	DDR4
Type modules	DIMM	DIMM
ECC ondersteuning
Hoogst instelbare geheugensnelheid	DDR4-2133	DDR4-4266
Aantal geheugenkanalen	2	2
Aantal geheugensloten	4	4
Intel XMP compatible
Maximum intern geheugen	64 GB	64 GB
DDR3 SODIMM-sloten	0	0
DDR3 DIMM-sloten	0	0
DDR4 DIMM-sloten	4	4
Uitbreidingssloten
PCI-Express x16 sloten	2	2
PCI-Express x8 sloten	0	0
PCI-Express x4 sloten	0	0
PCI-Express x1 sloten	3	4
Totaal aantal lanes alle PCI-Express x16 sloten	20	20
PCI-Express versie		3.0
Mini PCI-Express aansluitingen	0	0
PCI-sloten	0	0
Multi-GPU
Nvidia SLI compatible
Nvidia SLI (2-way)
Nvidia SLI (3-way)
Nvidia SLI (4-way)
AMD CrossFire compatible
AMD CrossFire (2-way)
AMD CrossFire (4-way)
Connectiviteit
USB 2.0 - Totaal	6	6
USB 2.0 - extern	2	2
USB 3.0 (USB 3.1 Gen 1) - Totaal	8	6
USB 3.0 (USB 3.1 Gen 1) - extern	6	2
USB 3.1 (USB 3.1 Gen 2) - Totaal	0	2
USB 3.1 (USB 3.1 Gen 2) - Type-C poorten		1
USB 3.1 (USB 3.1 Gen 2) - extern (type-a + type-c)	0	1
IEEE 1394 controller
IEEE 1394 - Aansluitingen achterzijde	0	0
Thunderbolt
Storage
Serial ATA aansluitingen (totaal)	6	6
Serial ATA 300 aansluitingen	0	0
Serial ATA 600 aansluitingen	6	6
Serial ATA Express aansluitingen	1	1
eSATA aansluitingen	0	0
mSATA aansluitingen	0	0
M.2 aansluitingen	1	1
M.2 slot 1 type	PCIe 3.0 x4 (4 GB/s)	PCIe 3.0 x4 (4 GB/s)
Extra PATA (RAID) controller
Extra SATA (RAID) controller
RAID 0 ondersteuning
RAID 1 ondersteuning
RAID 5 ondersteuning
RAID 10 ondersteuning
Video
D-Sub (VGA) uitgang
DVI uitgang
HDMI uitgang
Aantal HDMI uitgangen	1	1
DisplayPort uitgang
Aantal DisplayPort uitgangen		1
Audio
Onboard audio - Kanalen	7.1	7.1
Onboard audio - Codec chip	Realtek ALC1150	Realtek ALC1150
Onboard audio - Codec type	HDA	HDA
S/PDIF ingang
S/PDIF uitgang
Dolby Digital Live
DTS Connect
Bijgevoegde audiosoftware	Creative X-Fi MB5	Supreme FX
Netwerk
Aantal netwerkaansluitingen	1	1
LAN - Chip	Intel WG-I219V	Intel WG-I219V
LAN - Snelheid	1000 Mbit/s	1000 Mbit/s
Bluetooth
Stroomcircuit
Totaal aantal chokes	10	10
Koeling / Overklokken
Fan aansluitingen (totaal)	4	5
Fan aansluitingen (4-pin)	4	5
Fan aansluitingen (PWM)	1	5
Fan snelheid afhankelijk van temperatuur
VRM koeling	Passief	Passief
Chipset koeler	Passief	Passief
Maximale FSB/bClk frequentie	100 MHz	100 MHz
Max. CPU voltage	1.52 V	1.7 V
Max. VCCIO voltage	1.25 V
Max. VCCSA voltage	1.35 V	1.685 V
Max. geheugen voltage	1.8 V	1.8 V
North bridge / PCH 1.05V/1.09V voltage tweaking (maximaal)	1.3 V	1.635 V
Windows software voor overklokken meegeleverd
Multiplier instelbaar
Heatsinks op cpu stroomvoorziening
CPU Turbo Modus uitschakelbaar
HyperThreading/SMT uitschakelbaar
Cores uitschakelbaar
PCI-Express sloten hardwarematig uitschakelbaar
Voltage meetpunten op moederbord
Bevestiging koelblokken	Schroeven	Push-pins
bClk aanpasbaar
Overig
Onboard speaker
100% Solid Condensators
BIOS type	EFI	EFI
Dual BIOS
Boot-menu in BIOS
Flash-programma in BIOS
BIOS profielen
Probleem diagnose
On-board Power / Reset switch
On-board Clear CMOS switch
Trusted Platform Module
BIOS-chip(s) vervangbaar
Lucid VirtuMVP software
Direct-naar-BIOS knop
Intel turbo spec

ASRock Fatal1ty H170 Performance

ASUS H170 Pro Gaming

Hoe hebben we getest + bClk waardes en BIOS-versies

We hebben de moederborden getest in combinatie met een Intel Core i7 6700K processor, 8 GB Corsair Vengeance DDR4-geheugen (geklokt op 2133 13-13-13-31-2T), een OCZ Arc 240 GB SSD, en een Corsair CX750M voeding. Alle tests voeren we uit onder Windows 8.1 x64.

Alle borden worden op hun standaardinstellingen getest, zoals ze uit de doos komen, met twee uitzonderingen. We zetten zowel C-States als Intel EIST op Enabled, twee opties die het stroomverbruik beperken. Vroeger speelden moederbordfabrikanten geregeld vals door de bClk stiekem standaard een klein beetje te verhogen. Wij en andere reviewsites waren daar nooit echt van gediend en de verschillende fabrikanten hebben hun leven gebeterd. Zoals te zien in onderstaande grafiek is de maximale afwijking die we kunnen vinden 0,5%.

Een trucje dat veel fabrikanten wel toepassen is het standaard agressiever maken van de Turbo-modus dan de Intel standaard voorschrijft. Zo behoort (volgens Intel dan) de maximale Turbo-stand van 4,2 GHz bij de 6700K enkel plaats te vinden wanneer slechts één core in gebruik is. Het gros van de borden heeft echter wat wij noemen een "agressieve Turbo" en schaalt ook wanneer alle cores in gebruik zijn op naar de maximale waarde. Dat zien we duidelijk terug in de CPU-benchmarks op de volgende pagina. Uiteraard is het altijd mogelijk om zelf een agressieve Turbo in te stellen. De borden van ASRock en ASUS die we in deze review bespreken, hebben een rood balkje gekregen, terwijl de andere moederborden een blauw balkje hebben.

In onderstaande tabel vind je de voor deze test gebruikte BIOS-versies:

De volgende grafiek toont de standaard bClk-waardes.

Benchmarks

We hebben een aantal benchmarks gedraaid die primair CPU-prestaties en de daarmee gepaard gaande tuning meten. Allereerst Cinebench 11.5, de bekende 3D-rendering benchmark die vrijwel uitsluitend schaalt met CPU-prestaties en vrijwel niet met geheugenprestaties en andere zaken. Het prestatieverschil tussen de twee borden is in deze test verwaarloosbaar.

In de CPUmark-test van Passmark 8 gaan de geheugenprestaties al iets meer meespelen, waardoor je de borden met DDR3 en DDR4 duidelijk van elkaar kunt onderscheiden. De H170-moederborden van ASUS en ASRock zitten wederom op hetzelfde niveau.

Als laatste CPU-benchmark draaiden we de Tech Arp x264 video-encoding benchmark.

Benchmarks (vervolg)

Via de Passmark 8 MemoryMark benchmark bepalen we de prestaties van het geheugen. Hier doen de moederborden met DDR4 het duidelijk beter.

De 3DMark Vantage score laat zien hoe goed de prestaties van de IGP zijn. De ASUS H170 Pro Gaming is in deze tests een tikje sneller dan de ASRock, maar in de praktijk zal dat geen merkbaar verschil opleveren. We vermoeden dat dat komt door lichte onder- en overkloks van de geïntegreerde GPU die veel fabrikanten toepassen.

USB 3.1 prestaties

Omdat USB 3.1 nog geen onderdeel is van de chipset, moeten de moederbordfabrikanten gebruikmaken van extra controllerchips om de nieuwe interface te kunnen bieden. 

We testen de USB 3.1-aansluitingen met een externe SSD-behuizing van ASUS, die we ook gebruikten bij onze eerste kennismaking met het nieuwe protocol. Daarin zitten twee Samsung 840 Evo-SSD's van 500 GB, die werken in een RAID-0-configuratie. Het mag duidelijk zijn: de bottleneck zal absoluut niet liggen bij het opslagapparaat.

ASUS levert bij zijn 100-serie moederborden een USB 3.1 "Boost"-driver, die zijn werk duidelijk doet. We meten snelheden tot ruim boven de 750 MB/s bij het ASUS-bord. ASRock biedt geen USB 3.1-poorten, dus dat bord zien we uiteraard niet terug in deze grafieken.

Stroomverbruik

Het stroomverbruik hebben we gemeten in drie standen: idle (waarbij we een gemiddelde van 5 minuten bepalen), het maximale verbruik tijdens Cinebench 11.5 en het gemiddelde verbruik tijdens 3DMark. Wel moet je opletten, want sinds kort onderklokken sommige fabrikanten de IGP om in dit soorts tests beter uit de bus te komen.

ASRock is in deze test zo'n drie watt zuiniger dan ASUS, maar dat valt gedeeltelijk te verklaren door de extra USB 3.1-controller die ASUS toepast.

Ook in de Cinebench 11.5-stroomtest is het ASRock-bord duidelijk het zuinigst. Aan de eerder gemeten prestatiescore in deze test ligt het in ieder geval niet, dus kunnen we dit alleen maar toejuichen.

We zagen dat ASUS het best presteerde in de 3DMark Vantage-test, dus het is geen verrassing dat het bord van dat merk ook iets meer verbruikt dan de ASRock, die de interne videochip waarschijnlijk onderklokt.

Geluidskwaliteit

De geluidskwaliteit van moederborden testen we met behulp van de loopback test van Rightmark Audio Analyzer. Let wel: we testen dus tegelijkertijd de kwaliteit van de uitgang en de ingang van de onboard geluidskaarten. De "zwakste schakel" bepaalt het resultaat.

De dynamic range en noise level tests zijn erg vergelijkbaar en tonen ook vrijwel identiek resultaten. De dynamic range test meet het verschil in volume tussen het hardste en zachtste weer te nemen signaal, de noise level test meet het verschil tussen het hardste geluid en het ruisniveau.

Om de getallen even in perspectief te plaatsen: de hoogste dynamic range c.q. noise level die met 16-bit geluid in theorie mogelijk is, is 96 dB. 99,9% van het geluid dat je beluistert op je PC (CD's, MP3's, YouTube, games, ...) is 16-bit en de grafieken bewijzen dus dat de hardware in vrijwel alle gevallen geen enkele beperking is. De hogere scores kunnen we enkel behalen door met 24-bit audio te testen.

De tests laten maar weer eens zien dat de geluidskwaliteit kan verschillen naargelang de implementatie van de codec beter of slechter is. ASUS doet het duidelijk het best, maar we hebben het over een grotendeels theoretisch verschil: we kunnen ons niet voorstellen dat er ook maar iemand is die het verschil tussen 95 dB en 105 dB signaal/ruis-verhouding daadwerkelijk kan horen.

De stereo crosstalk test in hoeverre geluid voor het ene kanaal (links of rechts) doorklinkt op het andere kanaal. 

Ten slotte meten we met RMAA de total harmonic distortion, in feite een gemiddelde van de vervorming in het frequentiedomein. De verschillen lijken groot, maar ook hier kijken we naar een verschil tussen uitstekend en meer dan uitstekend. 

Conclusie

De ASRock Fatal1ty H170 en de ASUS H170 Pro Gaming kosten ongeveer evenveel en lijken op het eerste oog dan ook erg op elkaar. Toch zijn er wat verschillen te ontdekken, bijvoorbeeld in het aantal PCI-Express x1-sleuven en de diversiteit aan monitoruitgangen, beide overigens in het voordeel van ASUS. Een belangrijker verschil is volgens ons dat alleen ASUS USB 3.1-aansluitingen biedt; op het ASRock-bord zit weliswaar een Type-C-connector, maar die werkt gewoon op USB 3.0-snelheid.

Ook biedt ASUS één fan-aansluiting meer en zijn ze bovendien allemaal echt geschikt voor PWM-controle. De fan-connectors van het ASRock-bord hebben allemaal vier pinnen, maar alleen de CPU-fan kan daadwerkelijk via PWM worden aangestuurd. Ten slotte is de audio-implementatie van ASUS volgens de tests beter op orde, maar je moet wel van hele goeden huize komen om het verschil te kunnen horen.

Spreken alle testresultaten dan alleen maar in het voordeel van ASUS? Nee, het ASRock-moederbord is over de gehele linie zuiniger, wat vooral opvalt bij de zware Cinebench-test. Dat is tweeledig te verklaren: de extra USB 3.1-controller zal bij ASUS extra stroom kosten en ASRock lijkt de geïntegreerde GPU iets te onderklokken, uitgaande van het slechtere 3DMark-resultaat. Desondanks is een lager stroomverbruik natuurlijk altijd prettig.

Gemiddeld schelen de twee moederborden nog geen tientje en de uitgebreidere featureset van de ASUS H170 Pro Gaming, met als kers op de taart USB 3.1-ondersteuning, zouden ons overhalen om voor die optie te gaan. Dat maakt de ASRock Fatal1ty H170 Performance echter zeker geen slecht bord: als je geen waarde hecht aan bovengenoemde zaken en de grote rode heatsinks op prijs kunt stellen, heb je voor 130 euro ook een prima basis voor je Skylake-systeem.