Inleiding
Zoveel producten, zoveel testmethodes. Dat geldt ook voor CPU-koelers, die we al sinds jaar en dag regelmatig testen. Met dit artikel introduceren we een nieuwe testmethode, die nog beter in kaart brengt welke modellen de beste verhouding bieden tussen koelprestaties en geluidsproductie. Lees op deze warme dag dus vooral verder over hoe wij koelers nu testen en uiteraard over welke koeler je volgens die tests het best kunt kopen.
Al sinds de oprichting van Hardware.Info zo’n 16 jaar geleden doen we ieder jaar minstens één grote vergelijkingstest van CPU-koelers. Die tests doen we uiteraard zo wetenschappelijk verantwoord mogelijk. Andere publicaties plaatsen een CPU-koeler meestal op een echte processor, belasten die met bepaalde software volledig en meten dan de temperatuur. Op die testopzet is naar onze mening veel aan te merken is. Zo kun je bij echte CPU’s nooit garanderen dat de warmte die geproduceerd wordt identiek is van test tot test. Daarnaast zijn de temperatuursensors in processors veel minder nauwkeurig dan uitleessoftware zoals Coretemp en Realtemp doen vermoeden.
Onze eerste generaties CPU-koeler testopstellingen bestonden uit vermogensweerstanden die we op het formaat van gangbare processors hadden afgemeten. Door middel van een variabele voeding konden we deze weerstanden een exacte hoeveelheid vermogen laten opnemen en daarmee een altijd identieke hoeveelheid warmte laten genereren. Aangezien een vermogensweerstand net als een processor geen licht geeft en geen rondjes draait, leert de wet van behoud van energie ons namelijk dat al het opgenomen vermogen per definitie wordt omgezet in warmte.
Sinds enkele jaren gebruiken we officiële CPU-simulators zoals Intel die ontwikkelt voor fabrikanten van CPU-koelers. Op zich zijn dit ook een soort vermogensweerstanden, maar dan verwerkt in een echte CPU-verpakking en volledig gemodelleerd naar de thermische eigenschappen zoals een echte CPU die ook heeft.
Uitersten
Er is echter altijd ruimte voor verbetering. Onze testprocedure tot nu toe was dat we CPU-koelers zowel met de ventilators werkend op 12V als werkend op 7V testen. In de tabellen werd dat respectievelijk hoge snelheid en lage snelheid genoemd. Met beide instellingen voerden we deze tests uit op zowel onze Socket 1155 als onze Socket 2011 CPU-simulator. Tevens maten we op beide instellingen de geluidsproductie in onze geluidsdichte box.
Het leveren van goede koelprestaties is niet zo moeilijk zolang je een bak herrie voor lief neemt. Andersom geldt ook dat een combinatie van slechte koelprestaties en weinig geluid ook niet moeilijk te bewerkstelligen is. Om die redenen berekenden we altijd efficiëntiescores, door temperatuurresultaten te delen op de geluidsproductie. Wel deden we dat met de disclaimer dat wij ons uiteraard ook realiseerden dat het delen van een grootheid op lineaire schaal met een andere grootheid op logaritmische schaal wiskundig gezien twijfelachtig is, terwijl bovendien de eenheden temperatuur en geluidsproductie in feite niets met elkaar te maken hebben.
Dat gezegd hebbende leverden deze efficiëntieberekeningen altijd interessante getallen op, op basis waarvan we conclusies konden trekken over hoe goed een koeler geconstrueerd is. Een probleem is echter dat we metingen deden op twee uiteinden van een schaal (7V en 12V), terwijl de ventilators van CPU-koelers in de praktijk vaak op voltages ergens halverwege werken. Daar komt nog bij dat terwijl je sommige CPU-koelers vanwege de herrie nooit op maximale instelling zal gebruiken, bij andere modellen de ventilator bij 7V vrijwel stil staat, waardoor de efficiëntiescore goed lijkt, maar koeling vrijwel afwezig is. Kortom, de efficiëntiescore had haar zwakke kanten en dus was er ruimte voor verbetering.
29 besproken producten
Vergelijk | Product | Prijs | |
---|---|---|---|
![]() |
Be quiet! Dark Rock 3
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() ![]() |
Be quiet! Dark Rock Pro 3
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() ![]() |
Be quiet! Pure Rock
|
€ 41,553 winkels |
|
![]() |
Be quiet! Shadow Rock 2
|
€ 51,404 winkels |
|
![]() |
Cooler Master Hyper 212 Evo
|
€ 36,994 winkels |
|
![]() ![]() |
Cooler Master Hyper 412S
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() ![]() |
Cooler Master Hyper 612 Ver. 2
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Cooler Master Hyper TX3 Evo
|
€ 21,9519 winkels |
|
![]() |
DeepCool Gamer Storm Lucifer
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Gelid Tranquillo Rev.2
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Gelid Tranquillo Rev.3
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Noctua NH-D9L
|
€ 59,9013 winkels |
|
![]() |
Noctua NH-D15
|
€ 99,9018 winkels |
|
![]() |
Noctua NH-U9S
|
€ 65,8517 winkels |
|
![]() |
Noctua NH-U14S
|
€ 82,7516 winkels |
|
![]() |
Phanteks PH-TC12DX Black
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Phanteks PH-TC14CS Black
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Phanteks PH-TC14S
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Prolimatech Basic 81
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Prolimatech Genesis
|
€ 61,957 winkels |
|
![]() |
Prolimatech Red Series Megahalems
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Raijintek Aidos
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Scythe Mugen 4 PCGH Edition
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Scythe Mugen Max
|
€ 48,459 winkels |
|
![]() |
Scythe Tatsumi
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() ![]() |
Thermalright HR-02 Macho PCGH-Edition
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Thermalright Silver Arrow IB-E
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Thermalright True Spirit 140 BW Rev. A
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Thermalright True Spirit 140 Power
|
Niet verkrijgbaar |