Intel X99 moederborden review deel 2: 20 borden getest

PCI-Express lanes voor SLI en Crossfire

Eén van de belangrijkste punten waarop de borden van elkaar verschillen, is hoe de fabrikanten omgaan met de verschillende PCI-Express lanes die het Haswell-E platform beschikbaar heeft. De CPU's hebben ofwel 40 PCI-Express 3.0 lanes (bij de 5960X en 5930K) ofwel 28 PCI-Express 3.0 lanes (bij de 5820K). Daarnaast biedt de X99 chipset ook nog eens 8 PCI-Express 2.0 lanes. De PCI-Express 3.0 lanes worden in de regel gebruikt voor de PCI-Express x16 sloten voor videokaarten, maar ook steeds vaker om een snel M.2 SSD-slot met PCI-Express x4 te maken. De lanes van de chipset worden in de regel toegepast voor het verbinden van de netwerkcontroller(s), eventuele extra SATA- en USB-controller(s) en PCI-Express x1 of x4 sloten.

Het X99 platform is op papier geschikt voor 2-way, 3-way en 4-way SLI en Crossfire, waarbij 4-way met een 5820K (28 lanes) afvalt. Niet bij alle borden zijn er echter voldoende PCI-Express x16-sloten om 3-way of 4-way mogelijk te maken. Sowieso vereist Nvidia voor 3-way en 4-way SLI dat alle kaarten minimaal 8 lanes hebben. 

Daar komt bij dat een aanwezig M.2 slot met PCI-Express x4 functionaliteit over het algemeen lanes deelt met één of meerdere PCI-Express sloten op het bord. Dat maakt dat wanneer je een M.2 SSD plaatst, er bij veel borden een beperking is qua mogelijkheden voor het plaatsen van videokaarten. Veel borden hebben verder méér dan vier PCI-Express x16 sloten. Dat kan een esthetische reden hebben, waarbij een vijfde slot simpelweg 1, 2 of 4 lanes vanuit de south bridge heeft ter opvulling. Soms is er een vijfde slot dat een "kopie" is van een ander (lees: dezelfde lanes). Zo'n slot biedt dan de mogelijkheid om zowel drie dual-slot als drie triple-slot videokaarten te plaatsen.

In onderstaande tabellen vind je allereerst terug of de moederborden geschikt zijn voor 2-way, 3-way en 4-way SLI, gebruik maken van een 28-lane en 40-lane CPU. De tweede tabel is het interessantst. Daar laten we voor alle borden zien met welke verdeling van lanes je 1, 2, 3 en 4 videokaarten kunt plaatsen, zowel met een 40-lane als 28-lane CPU en zowel met als zonder M.2 SSD verbonden met vier lanes geïntegreerd. We gaan hier uit van dual-slot videokaarten.

Situatie bij de nieuwe borden

Voor de ASRock X99 Extreme6, ASRock X99X Killer, ASUS X99-A en ASUS X99-Pro geldt dat 3-way SLI en Crossfire mogelijk zijn met een 40-lane CPU, ofwel een 5960X of 5930K. Met een 5820K met 28-lanes vervalt 3-way SLI, aangezien het derde slot dan slechts vier lanes heeft. Bij alle vier de borden wordt het derde slot uitgeschakeld zodra je een M.2 SSD plaatst, waardoor je in dit geval beperkt bent tot 2-way SLI of Crossfire. 

De ASUS X99-E WS is bijzonder: dit bord is voorzien van een tweetal PLX PCI-Express 3.0 switches die ervoor zorgen dat de zeven (!) aanwezige PCI-Express x16 sloten allen voorzien worden van PCI-Express 3.0 lanes. Zowel met een 40-lane als 28-lane CPU is het mogelijk om 3-way én 4-way SLI/Crossfire te draaien waarbij alle GPU's 16 lanes tot hun beschikking hebben. Wanneer je single-slot kaarten gebruikt, is het zelfs mogelijk om zeven kaarten tegelijkertijd aan te sturen met 16/8/8/8/8/8/8 lanes. Let wel: de beide PLX-chips zijn verbonden met de CPU en is de communicatie tussen videokaarten (of andere PCI-Express kaarten) en de CPU natuurlijk beperkt tot het aantal lanes tussen CPU en PLX-chips. Van de 40 respectievelijk 28 lanes van de CPU's gaan er vier naar het aanwezige M.2-slot, de PLX-chips krijgen - voor zover wij zien - 2 x 16 lanes (bij 40 lane CPU's) en 16 + 8 lanes (bij 28 lanes CPU's) als "invoer".

* = MSI X99 moederborden bieden de flexibiliteit om het M.2 slot met twee in plaats van vier lanes te gebruiken, zonder dan invloed te hebben op de lanes voor videokaarten. Wanneer je genoegen neemt met twee lanes in het M.2 slot, zijn de PCI-Express eigenschappen als in de rijen met toevoeging "zonder M.2 x4".

In de tweede tabel vind je het aantal lanes dat beschikbaar is voor 1, 2, 3 en 4 dual-slot videokaarten, met en zonder een M.2 SSD met vier lanes verbonden:

* = MSI X99 moederborden bieden de flexibiliteit om het M.2 slot met twee in plaats van vier lanes te gebruiken, zonder dan invloed te hebben op de lanes voor videokaarten. Wanneer je genoegen neemt met twee lanes in het M.2 slot, zijn de PCI-Express eigenschappen als in de rijen met toevoeging "zonder M.2 x4".