8 LED-monitoren vergelijkingstest

Inleiding

LED’s –Light Emitting Diodes – kom je tegenwoordig overal tegen. Van fietsverlichting tot autolampen en zelfs huiskamerverlichting, LED neemt de markt van de traditionele gloeilamp langzaam maar zeker over. En met een reden, want LEDs zijn zeer efficiënt en gaan bovendien veel langer mee dan een gloeilamp. Omdat LEDs zo efficiënt zijn en vrijwel alle opgenomen energie in licht omzetten, zijn ze bij gelijke lichtopbrengst veel zuiniger dan gloeilampen en zelfs nog aanmerkelijk zuiniger dan TL- en spaarlampen.

LED backlight

In monitoren en TV’s heeft LED technologie inmiddels ook haar intrede gedaan. LCD schermen geven zelf namelijk geen licht, de pixels werken als een soort luxaflex die licht kunnen doorlaten of tegenhouden. Om te zorgen dat het beeld daadwerkelijk zichtbaar wordt, bevindt zich achter het LCD paneel dus een ‘lichtbak’ die voor de verlichting van de pixels zorgt. Normaal bestaat deze verlichting uit twee tot vier CCFL lampen, een soort miniatuur TL lampen.  Bij LED monitoren is de CCFL verlichting ingeruild voor LED’s. Een ‘LED monitor’ is beschikt dus gewoon over een normaale LCD scherm, alleen de achtergrondverlichting is anders.

Fabrikanten doen echter graag geloven dat LED een compleet nieuwe beeldschermtechnologie is. Zeker bij televisies, waarbij LED achtergrondverlichting inmiddels ook veel wordt toegepast, doen fabrikanten hun best om LED schermen als een andere productgroep te positioneren dan normale LCD schermen. Trap daar dus niet in, een LED monitor is gewoon een LCD monitor!

Edge LED, Full LED en RGB LED

LED technologie kan op meerdere manieren toegepast worden, met bijbehorende voor- en nadelen. De meest gebruikte manier is het plaatsen van rijen witte LEDs rond de rand van het scherm. Speciale diffusers (‘verspreiders’) zorgen er vervolgens voor dat de helderheid mooi egaal over het scherm wordt verdeeld. Deze technologie wordt ‘edge LED’ genoemd, omdat de verlichting zich alleen aan de randen van het scherm bevindt en niet direct achter het LCD paneel. Voordeel van Edge LED is dat het scherm hierdoor heel dun uitgevoerd kan worden, veel dunner dan met CCFL verlicting mogelijk is. De bij Edge LED gebruikte witte LED’s zijn bovendien zeer energiezuinig, wat een laag energieverbruik tot gevolg heeft.  Een 24 inch monitor met CCFL verlichting verbruikt gemiddeld zo’n 40 watt, een monitor met witte LED backlight komt uit op ongeveer 25 watt, een aanzienlijke besparing.

De tweede implementatie van LED technologie maakt ook gebruik van witte LED’s, maar plaatst deze niet aan de randen van het scherm, maar verdeeld achter het beeld zelf. Dit wordt ook wel ‘Full LED’ genoemd. Het voordeel boven Edge LED is dat de helderheidverdeling over het scherm gemakkelijker constant gehouden kan worden. Full LED maakt het bovendien mogelijk om de verlichting achter donkere delen van het scherm te dimmen om zo een hoger contrast de verkrijgen. Deze technologie wordt echter voornamelijk bij TV’s gebruikt, lokale dimming komen we bij monitoren eigenlijk niet tegen.

De derde implementatie van LED technologie wordt RGB LED genoemd. Anders dan bij de eerste twee mogelijkheden maken schermen met RGB LED verlichting geen gebruik van witte LEDs, maar van clusters dicht bij elkaar geplaatste rode, groene en blauwe LEDs. Door deze drie kleuren te ‘mengen’ ontstaat ook de kleur wit. Voordeel van RGB LED is dat het witte licht dat hiermee verkregen wordt een veel groter deel van het lichtspectrum bevat dan het relatief koelblauwe wit van een witte LED.  RGB LED maakt het hiermee mogelijk om de monitor een véél groter kleurbereik te laten halen dan wat met CCFL of witte LED technologie mogelijk is. Vooral voor grafische vormgevers en voor foto- en videobewerking is dit een voordeel. RGB LED technologie is echter duur en bovendien relatief onzuinig; RGB LED schermen verbruiken vaak evenveel energie als CCFL monitoren van hetzelfde formaat. Vooral de hoge kosten van RGB LED technologie zorgen er voor dat we bij consumentenmonitoren eigenlijk alleen toepassingen van witte LED technologie zien.